Türkiye devrimci hareketinin önderlerinden Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan idam edilişlerinin 52’nci yılında anıldı. Açıklamalarda, anmaların yas günü değil mücadeleyi geleceğe taşıma günleri olduğu vurgulandı.

Üç Fidan mezarları başında anıldı: Denizlerin yolunda yarınlara koşacağız
Fotoğraf: BirGün

Haber Merkezi

Türkiye ‘68 gençlik hareketinin devrimci önderleri Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan, Hüseyin İnan idamlarının 52. yılında Ankara Karşıyaka Mezarlığı'ndaki mezarları başında anıldı. Üç Fidan için binlerce genç, işçi, emekçi ve kadın bir araya geldi. Anmaya KESK Ankara Şubeler Platformu, TMMOB Ankara İKK, Devrimci 78’liler Federasyonu, Pir Sultan Abdal Kültür Derneği, Ankara Dersimliler Derneği, SOL Parti, Emek Partisi (EMEP), Emek Gençliği, DEM Parti, CHP, TİP, EHP, Yeşil SOL Parti, Halkevleri, SYKP, TKP, FKF, Halkevleri, Kızılırmak Federasyonu katıldı.

Anmaya mezarlık girişinde yapılan konuşmalarla başlandı. Ortak anma açıklamasını okuyan Eğitim Sen 2 No’lu Şube Başkanı ve KESK Ankara Şubeler Platformu’ndan Tülay Yıldırım, "Denizlerin bundan 52 yıl önce açtıkları yolun bugün halklar için ne kadar elzem olduğu ortadadır. Dünyanın bir köşesi kalmamıştır ki emperyalist savaş ve yağmanın altında ezilmesin, yoksullaşmasın. Bağımsız ve demokratik bir ülke için açtıkları antiemperyalist mücadelenin yolunu, Filistin halkı ile dayanışma bayraklarını bugün daha yukarıya taşıyacağız. Ülkemizde ve dünyada halkların eşitliğini ve kardeşliğini savunmaya devam edeceğiz” dedi.

MÜCADELELERİ EŞİTLİK İÇİNDİ

CHP Genel Başkanı Özgür Özel de “Bu anmaya katılan herkes 25 yaşındaki Deniz’in kardeşleri, abileri, yoldaşlarıdır. Onun yolundan gidenlerdir. Onların yürüyüşü antiemperyalizm yürüyüşüdür. Onların yürüyüşü sömürüye karşıdır, eşitsizliğe karşıdır. Kardeş kavgasına karşıdır. Deniz Gezmiş son sözlerini söylerken yaşasın Türk ve Kürt halklarının kardeşliği demiştir. Kahrolsun emperyalizm demiştir. Yaşasın işçiler ve köylüler demiştir. Bunları söyleyen 25 yaşındaki 3 tane genci bu hayattan kopardılar. Bizlerden kopardılar” diye konuştu.

Özgür Özel daha sonra Denizlerin avukatı Halit Çelenk’in ve ‘68 öğrenci hareketi liderlerinden Ulaş Bardakçı’nın mezarını da ziyaret etti.

DEM Parti Eş Genel Başkanı Tülay Hatimoğulları ise  "Denizlerin arkadaşlarıyla birlikte darağacında katledilmeleri üzerinden 52 yıl geçti. O kalemleri kıranların esameleri okunmuyor. Denizlerden, Mahirlerden, Sakinelerden, Mazlum ve Sêvelerden bugüne, dün nasılsak bugün de öyleyiz. Bizler Denizlerin ifade ettiği gib Türk ve Kürt halklarının kardeşliği, işçi emekçi ve yoksullar için mücadelemizi sürdüreceğiz. Onları asla unutmayacağız ve unutturmayacağız" ifadelerini kullandı.

DEM Parti Eş Genel Başkanı Tuncay Bakırhan da Kürtçe konuştu. Bakırhan, “Denizlerin yaktığı meşale bugün yanıyor. Yolumuzu açıyorlar. Sevgiyle saygıyla anıyoruz kendilerini” dedi.

Emek Partisi Gaziantep Milletvekili Sevda Karaca da konuşmasında gençliğe çağrı yaparak, “Bugün bir yas günü değil, bugün dünün mücadelesinin bir parçası. Darağacına sürüklenen bedenleri nice Denizlerce, Yusuflarca, Şebnemlerce, Ali Denizlerce dallanacak. Çünkü bu mücadele büyüyen bir mücadele” dedi.

Anmada SOL Genç adına konuşan Kağan Çağlar ise “6 Mayıs demek ABD emperyalizmine karşı verilen amansız mücadele demektir. 6’ncı Filoyu denize döken devrimciler demektir. Vietnam Kasabı Komer’in karşılanması demektir. 6 Mayıs’ta Denizleri anmak Nurhak’ta düşen yiğitleri hatırlamaktır. Kızıldere’de ON’ların mücadelesini, gösterilen devrimci dayanışmayı hatırlamaktır. 12 Mart’a, 12 Eylül’e karşı memleketin dört bir yanında direnen devrimcileri hatırlamaktır. 6 Mayısları, 30 Martları, 19 Şubatları hatırlamak günlerdir bir gece olsun uyumadan ODTÜ’de direnmektir. Türkiye’nin dört bir yanında ‘koş arkadaş eski dünya arkanda’ diyerek yarınlara koşabilmektir” ifadelerini kullandı.

DOLMABAHÇE’DE YÜRÜYÜŞ

SOL Genç, TKH, DİP, FKF ve Devrimci Gençlik Dernekleri İTÜ Gümüşsuyu Kampusu önünden Denizlerin 6. Filo askerlerini denize döktüğü Dolmabahçe’ye yürüdü. Yürüyüşte, "Denizlerin yolunda Filistin’in yanındayız" pankartı açıldı. Emek Gençliği ve CHP de AKM önünden Dolmabahçe’ye yürüyüş düzenledi.

AKILDA KALANLAR

• 12 Mart 1971’de muhtıra ile gelen askeri darbe, öğrenci hareketini hedef tahtasına oturttu. THKO ve Mahir Çayan önderliğindeki THKP-C’nin pek çok üyesi tutuklandı veya öldürüldü. Deniz Gezmiş, Gemerek’te, Yusuf Aslan Şarkışla’da, Hüseyin İnan Kayseri’de yakalandı.

• Gezmiş, Aslan ve İnan, savcılığını Baki Tuğ’un üstlendiği, Tuğgeneral Ali Elverdi başkanlığındaki Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 1 No’lu Askeri Mahkeme’de yargılanarak idama mahkûm edildi.

• Bu dönemde onları kurtarmak için yapılan girişimlerin çoğu sonuçsuz kaldı, hapisten kaçmayı başaran Mahir Çayan önderliğindeki bir grup NATO’ya ait radar istasyonunda çalışan iki İngiliz ve bir Kanadalı teknisyeni kaçırarak Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan’ın serbest kalması istemiyle eylem başlattılar, ancak Kızıldere’de kuşatıldıkları evde katledildiler.

• Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkında verilen idam cezaları TBMM’de 24 Nisan 1972’de yapılan oylamada 48’e karşılık 273 kabul oyuyla kesinleşti.

• İdam kararları, TBMM Genel Kurulu’nda Süleyman Demirel liderliğindeki Adalet Partisi grubunca, 27 Mayıs 1960 darbesinden sonra idam edilen Başbakan Adnan Menderes, Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve Maliye Bakanı Hasan Polatkan’a karşılık olmak üzere "üç - üç" diye tempo tutularak onaylandı.

• CHP kanadında ise İsmet İnönü ve Bülent Ecevit ile arkadaşları "siyasi suçlarda idam cezasına karşı çıkarak" ret oyu kullandılar.

• Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan, 6 Mayıs 1972’de, bugün müze olan Ankara Ulucanlar Cezaevi’nde sabaha karşı asılarak idam edildiler. İdam edildiklerinde Gezmiş ve Aslan 25, İnan ise 23 yaşındaydı.