AİHM 2023 yılı istatistikleri raporunu yayımladı. Rapora göre, geçtiğimiz yıl bekleyen en yüksek başvuru sayısına sahip ülke Türkiye oldu. AKPM raporuna göre de Türkiye'de işkence ve kötü muamele arttı.

Ülkede işkence arttı, AİHM'ye dava yağdı
Yurttaşlar sık sık polis şiddetine maruz kalıyor. (Fotoğraf: Depo Photos)

Haber Merkezi

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) verilerine göre mahkemenin 68 bin 450 davalık toplam dava yükünün 23 bin 397'sini Türkiye menşeli davalar oluşturdu. Euronews’in haberine göre bekleyen davaların yüzde 34,2'si Türkiye'den. Bu davaların da büyük çoğunluğu 2016 yılındaki darbe girişimi sonrası yapılan başvurulardan oluşuyor. Türkiye 2023 yılında en çok 'adil yargılanma hakkının ihlali' ve 'güvenlik ve özgürlük hakkının ihlali' konularında mahkûm edildi.

Basın toplantısında 2023 istatistiklerini açıklayan Siofra O'leary, en fazla başvurunun Türkiye'den yapıldığını belirterek, 2022 ile kıyaslandığında Rusya ile ilgili başvuruların 5 bin, İtalya ile ilgili başvuruların da bin civarında azaldığını söyledi.

Toplantıda AİHM yetkilisi Siofra O'leary'ye Eylül 2023 yılında verilen ve Türkiye'de bylock davalarını ilgilendiren karar da soruldu. Bu kararla ilgili Türkiye'den bir geri dönüş yapıldı mı sorusuna O'leary, "Yalçınkaya kararının 8 bin başvuruyu ilgilendirdiğini, bunun sistemik bir problemi ortaya koyduğunu ve bu konuda Türk otoriteleri ile mahkeme arasında elbette bir diyalogun mevcut olduğunu" dile getirdi.

Türkiye'yi 12 bin 450 dava ile Rusya izledi. En çok başvuru sayısına sahip üçüncü ülkeyse 8 bin 750 dava ile Ukrayna.

Öte yandan mahkeme, bekleyen tahsisli başvuru stoğunun bir önceki yıla göre azaldığını ve 74 bin 650'den 68 bin 450'ye düştüğünü açıkladı.

2022 yılında 45 bin 500 olan yeni başvuru sayısının da 2023 yılında 34 bin 650'ye düştüğü belirtildi.

Raporda, "Mahkeme'nin 2023 istatistikleri, bir adli oluşuma tahsis edilen gelen başvuru sayısında bir düşüş olduğunu ortaya koymaktadır. Bu durum temel olarak Rusya, Türkiye, Sırbistan ve Yunanistan'dan gelen başvuru sayısındaki düşüşle açıklanabilir." denildi.

∗∗

AKPM: KÖTÜ MUAMELE ARTTI

Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM), Türkiye’nin de aralarında bulunduğu Avrupa cezaevi ve polis merkezlerinde sistemik işkence ve kötü muamele gözlemlendiğine dair kararı kabul etti. DW Türkçe’den Kayhan Karaca’nın haberine göre, Türkiye'ye ilişkin bölümünde, resmi makamların "işkence ve kötü muameleye sıfır tolerans" mesajına rağmen "son yıllarda gözaltında ve cezaevlerinde işkence ve kötü muamelenin arttığı",  bunun da Türkiye’nin bu alanda geçmişte kaydettiği ilerlemeleri "ikinci plana ittiği" görüşü dile getiriliyor. Kötü muamelenin yasaklanması hakkında Anayasa Mahkemesi tarafından son yıllarda verilen kararların "memnuniyet verici" olduğu belirtilip, diğer ulusal yargı organlarına bu içtihadı uygulama çağrısında bulunuluyor. Raporda, Avrupa İşkence ve Kötü Muameleyi Önleme Komitesi'nin (CPT) 2020'de yayımlanan raporunda, gözaltındaki kimi bireylere karşı "aşırı güç ve/veya fiziki kötü muamelede bulunduğuna" dair bulgulara yer verdiği aktarılıyor.