Vazgeçmeyeceğiz, yeşereceğiz

Sarya TOPRAK

Kadınların en küçük yerelden büyükşehirlere kadar elde ettiği tüm başarılar artık kadın hareketini göz ardı eden hiçbir mücadelenin ilerleyemeyeceğinin göstergesi. Seçim süreci boyunca kadınlar, feminist örgütler eşit temsil çağrısı yaptı. Nasıl bir kent istediğini anlattı. EŞİK seçim sonuçlarını kadınlar açısından değerlendirdi.

İstanbul Maltepe Belediye Başkanı seçilen Mimar Esin Köymen ile Muğla Milas’ta İkizköy Muhtarı seçilen Akbelen direnişinin simge isimlerinden Nejla Işık BirGün’e konuştu.

HER ALANDA EŞİTLİK MÜCADELESİNE DEVAM

Esin KÖYMEN - Maltepe Belediye Başkanı

Demokratik yaşamın güçlendirilmesi, cinsiyete dayalı eşitsizliklerin ortadan kaldırılması ve kadınların siyasette eşit oranda yer almaları için tüm gücümüzle çalışacağız.

Kadınların siyasetteki temsil oranı henüz istenilen seviyede olmamakla birlikte; bugün artık 81 İlimizin 11’ini kadın belediye başkanları yönetiyor. 31 Mart yerel seçimlerinde demokrasi mücadelesi veren tüm kadın belediye başkanlarımızı tebrik ediyorum. Her alanda eşitlik sağlanana kadar mücadeleye devam edeceğiz.

BİZ “BİTTİ” DEMEDEN BİTMEZ

Nejla IŞIK - İkizköy Mahallesi Muhtarı

Şirketin savurduğu tehditlere, köylüye dağıttığı çantalarca paralara, oynadığı kirli oyunlarına karşı Akbelen’de büyüttüğümüz birlik ve beraberliğimiz kazandı. Yıllardır biriken acılarımızın üstüne aktı mutluluk gözyaşlarımız. Verdiğimiz mücadelenin ne kadar haklı olduğunu yeniden hissettik. Muhtarlık, bizim için mücadelemizin yeni bir adımı olacak.

İkizköy haritadan silinmesin diye, topraklarımız maden tarafından gasp edilmesin diye, bir asırlık insanlarımız tarihe gömülmesin diye 7'den 70'e bu mücadeleyi büyüteceğiz. Yalnızca İkizköy'ü değil, madenin yok edeceği diğer köyleri ve muhtarları da yanımıza katacağız. Kader ortaklığımızdan ördüğümüz bağları çoğaltacağız. Bize biçtikleri kadere razı gelmeyeceğiz. Biz bitti demeden bu davanın bitmeyeceğini yeniden, vazgeçmeden göstereceğiz.

DEĞİŞİMİN MÜMKÜN OLDUĞUNU GÖSTERDİK

Dr. Nezahat DOĞAN DEMİRAY - EŞİK Gönüllüsü

Bu yıl  neredeyse her ülkede önemli seçimler var. Türkiye 2024’e yerel seçimlerinde otoriterliğe dur diyerek başka ülkeler için de umut yarattı. İktidar bloğu halktan güvenoyu alamadı. Muhalefet partileri tartışmasız bir başarıyla yerel yönetimlerde yani belediye başkanlıklarında çoğunluğa geçti.

Muhalefetin güçlü bir yüzü de kadın hareketi, kadın hareketi kadim zamandan beri “eşitlik” talepleri nedeniyle doğası gereği muhalif. Erkek siyasetin içinde kendine alan açabilmek ve kendini gerçekleştirmek için onu “dönüştürmek” zorunda olduğunu bilen bir hareketten bahsediyoruz. Kadın adaylar 2023 milletvekili seçimlerinde Siyasi Partiler Kanununun “düzeltil(e)meyen” antidemokratik yapısını ve ataerkinin parti dinamikleri bahanesini karşısında bulmuştu. Olması gerek oranda aday listelerinde yer bulamasa da, önceki seçimlere kıyasla kadın hareketi bu defa, yerelin ve dayanışmanın gücünü arkasına alıp değişimin mümkün olduğunu gösterdi. Bundan da önemlisi, kadınların geleneksel rollere hapsedilmesi, toplumsal hayattan izole edilmesi heveslerine çok net hayır denildi. Bu seçimlerde kadınlara pembe otobüs vaadinde bulunan başkan adayları bile görmüştük. Toplum laiklikten vazgeçmediğini gösterdi.

Eşik Platformu, eşitliğin gerçekten mümkün olduğu bir dünyayı savunurken, kurulduğu Ağustos 2020 den buyana temsilde eşitliğin önemini hep vurguladı. Seçimlerde adaylar belirlenirken fermuar sistemi uygulansa, kadınlar alt sıralara hapsedilmese gerçek potansiyellerinin ortaya çıkabileceğini anlatmaya çalıştı. İşte şimdi yerel seçimler gösterdi ki, kadınlar aday gösterildiklerinde halk kadınlara güveniyor, oy veriyor. Kadınların tempoyu hiç düşürmeden yerel seçimler için harcadığı emek oya dönüştü ve görünür oldu. Eşik’ in halkın gerçek sorunlarına odaklanarak hazırladığı Eşitlikçi, Mor, Yeşil, Kamucu Belediyecilik için Beş Acil Şart belgesi açıklanarak adaylardan destek görmüştü, şimdi beş acil şart belgesi kadın-erkek seçilen tüm başkanlar için takip edilecek; kadın hareketi bu şartlar olmadan düşünülemez.

Şimdi kadınlar yerel siyasette önlerine “hazır” gelen menüye yani bütçe ve uygulamalara mecbur değiller; yerel siyasetin mutfağına hiç de azımsanamayacak bir etkililikle girdiler. Artık 81 ilin 11’ini ve pek kesin olmayan sonuçlara göre 66 ilçeyi kadınlar yönetecek. Muhalefetin belediye başkanlığını aldığı 10 ilde kadın adayların oy oranı % 52,74 oldu. Kadın muhtar sayıları küçük şehirlerde de arttı. Erkek yerel yöneticilerin de eşitlik mekanizmalarının kurulması ve eşitlikçi bütçe politikalarını desteklemesini teşvik eden bir atmosfer oluşturdu kadınlar.

Son olarak, seçim sonuçlarında ekonomik krizin tek başına etkili olduğu düşüncesinin, kadın hareketi doğru okunursa, aşıldığını söylemek lazım. Ev halkının doyacağı yemeği pişiremeyen sıradan kadın, ekonomik krizin yarattığı yoksulluğu deneyimlemekle kalmadı. Kadınlar, kendilerini “eşit görmeyen” iktidarın, eşitlikçi yaşamın anayasası olan Medeni Yasaya ve laikliğe saldırılarının gelecek üzerinde ürettiği baskıyı en ağır haliyle hissetti. Kadınlar haklarına, eşitliğe ve laikliğe saldırıların arttığını, yani ataerkinin güçlendiğini gördü. Hatta sadece kadınlar değil, iktidar bloğuna oy vermeyen herkes bunu gördü. Muhalefetin seçim başarısında bunun da çok büyük rolü var.

∗∗∗

ADAM KAYBETTİ, KADINLAR KAZANDI

Sinem Dedetaş: 2019'dan önce Haliç Tersanesi'nin AVM yapılmasına karşı çıktığı için AKP'li İBB yönetimi tarafından tesise girişi yasaklanan bir gemi mühendisiydi. 7 puan farkla seçimi kazanarak Üsküdar’ın ilk kadın belediye başkanı oldu.

Gülüstan Sönük: Batman’da güçlü olan HÜDAPAR’ın adayı seçim çalışmaları sırasında "Kazanırsak giyeceğiniz çarşafın rengine karışmayacağız" diyerek kadınları tehdit etmişti. Gülistan Sönük oyların yüzde 64,48’ini alarak en yüksek oy oranıyla seçilen belediye başkanı oldu.

Saniye Caran: MHP’nin kalesi olarak görülen Antalya’nın Korkuteli ilçesinde CHP’nin 29 yaşındaki kadın adayı Saniye Caran Korkuteli’nin ilk kadın belediye başkanı oldu.

Candan Yüceer: CHP'nin kazandığı 14 büyükşehir belediyesinden biri olan Tekirdağ Belediyesi’nin ilk kadın başkanı Candan Yüceer oldu.

Ayşe Ünlüce: Eskişehir'de Ayşe Ünlüce, kentin ilk kadın belediye başkanı oldu.

Oya Tekin: Adana’nın en büyük ilçesi Seyhan’da CHP’nin adayı Oya Tekin, rakibine 10 puan fark atarak kazandı. Tekin, Adana tarihinin ilk kadın belediye başkanı oldu.