Veliler, yeni dönem için okul alışverişi hazırlıklarına başladı. Fahiş fiyatlardaki kırtasiye malzemeleri alıcıyı da satıcıyı da mutsuz ediyor. Konuya ilişkin konuştuğumuz kırtasiyeciler, “İnsanlar pek kaliteli olmayan ucuz ürünleri tercih etmek zorunda kalıyor” diyor.

Veliler okul ihtiyacına para yetiştiremiyor

MERAL DANYILDIZ

2019-2020 eğitim yılı 9 Eylül itibarıyla başlıyor. 1. 5. ve 9. sınıf öğrencileri uyum eğitimi ise dün başladı. Veliler de yeni dönem için okul alışverişi yapmaya başladı. Ancak kırtasiye malzemelerine gelen zamlar cep yakıyor. İlkokula yeni başlayacak bir öğrenci için harcanan tutar minimum 400 lira. Bu fiyat orta kalite ürün alındığında ise bin liradan başlıyor. Konuya ilişkin uğradığımız ilk durak olan Eminönü’nde, satıcı da alıcı da mutsuz. Kırtasiye işletmecileri, “Biz de uygun fiyata satmak isteriz ancak ülkenin ekonomik yapısı buna elverişli değil” diyor.

İNSANLAR KALİTESİZ ÜRÜNÜ TERCİH EDİYOR

İlkokula başlayacak öğrenciler için 3 senedir Eminönü’nde çanta satan Hakan Özdal, insanların ucuz ürün alarak kaliteden ödün verdiklerini kaydetti. Özellikle önceki senelere kıyasla çok az insanın alışveriş yapmaya geldiğini belirten Özdal, durumu şöyle özetledi: “Fiyatlar ekonomiyle alakalı değişiyor. Doların yükselmesi fiyatlarımızın da ister istemez yükselmesine sebep oluyor. Vatandaşlar da alışveriş yaparken zorlanıyor. Talep şu anda neredeyse yok. Özellikle geçen seneye göre çok fazla düşüş meydana geldi. Biz de artık ‘Masrafımız çıksa yeter’ diyoruz. Para kazandığımız yok, yalnızca kendimizi döndürüyoruz. Gelen herkesin bütçesi çok kısıtlı. Bizim dükkânımızda 150 liraya da, 75 liraya da çanta bulunuyor. İnsanlar kaliteden ödün verip ucuzundan alıyor. 75 liralık ilkokul çantasının çekçek kısmı ile 150 liralık olanın farkı bariz belli oluyor.”

Cağaloğlu’nda kırtasiye işletmeciliği yapan İsmet Köse ise şunları söylüyor: “Döviz endeksli olduğu için döviz yükseldiğinde buradaki fiyatlar da hayli artıyor. Enflasyon oranında hemen hemen tüm ürünlerin fiyatı yükseldi. Döviz artıyor, ürünlerin fiyatı yükseliyor ama maaşlar aynı kalıyor. İnsanlar da doğal olarak zorlanıyor.”

KURŞUN KALEM 10, 15 LİRADAN BAŞLIYOR

En basit ithal kurşun kalemin dahi 15 liradan başladığını ifade eden Köse, sözlerini “Bizim dükkânımız kalem ağırlıklı. Burada şu anda en basit bir kurşun kalem 15 20 lira arasında başlıyor. Ürünlerde yerlileştirme politikası uygulanırsa herhalde halkın yararına olacaktır. Üretimi burada yapmamız lazım. Şu anda kimsenin dillendirmek istemediği bir kriz var ortada. Mevcut durumun bu hâli almasındaki asıl etken ve 7’den 77’ye hepimizi etkiliyor” ifadeleriyle noktalıyor.

EKONOMİ UYGUN SATIŞA İZİN VERMİYOR

Kırtasiye ürünleri satan Murat Bezzaz da ülkenin ekonomik yapısının uygun fiyata ürün satmaya elverişli olmadığını aktarıyor. Bezzaz, “Tüketici şu anda okul hazırlığı içerisinde. Bununla ilgili de ihtiyaçlarını karşılayabilmek adına bizlere geliyorlar. Ülkenin ekonomik yapısının iyi olmaması, kırtasiyelerdeki ürünlerin neredeyse tamamının ithal olması ve kurların da yüksekliğinden kaynaklanan bir pahalılık var. İthalatçı firmalar da devletin koymuş olduğu fonları ödediği için haliyle maliyeti yükseliyor. Biz burada aracıyız ve hizmet veriyoruz. Biz de daha uygun fiyata satmak isteriz ancak ülkenin ekonomik yapısı buna izin vermiyor” diye konuştu.

OKULA BAŞLAMA MASRAFI ASGARİ ÜCRETE YAKLAŞIYOR

Bununla birlikte okul servis ücretleri ve öğrencilerin yemek harçlıkları dahil olunca öğrenci masrafı cebi yakıyor. 243 liradan başlayan okul servis ücretleri 583 liraya kadar uzanıyor. Ortalama 300 lira olan servis ücreti iki çocuklu bir aile için 600 liraya uzanıyor. Aynı şekilde günlük 20 lira harçlıkla okula giden iki öğrencinin masrafı da aylık 400 lirayı buluyor. Sadece yemek ve servis için iki çocuklu bir ailenin cebinden 1000 lira çıkmasına neden oluyor. Orta düzey bir kırtasiye ürünü alınca okula başlama masrafı 2 bin lirayı buluyor.