‘Yaktı yıktı gazeteciliği’ Newroz’u harcadı

Onur Kılıç

Gazetelerin çok büyük çoğunluğu Newroz’u İstanbul’da yaşanan olaylar ekseninde ve eylemcilerin kimliğini terörize eder tarzda yorumladı. Diyarbakır’da 1 milyona yakın insanın katıldığı mitingden hiçbir fotoğraf karesine yer vermeyen merkez medya, İstanbul’da yaşananlar üzerinden AKP’yi koruyan bir pozisyonun sözcülüğüne soyundu.

DEVLET MEDYASI DİYARBAKIR’A KÖR
Manşetinde ‘Kin Ateşi’ başlığını kullanan Hürriyet iç sayfalarında da eylem için aynı saldırgan dili kullandı. ‘Nevruz yıkımı’, ‘Kırıp döktüler’, ‘Denizden çıktı gazeteciler saldırdı’ başlıklarıyla yanlı haberlerini süsleyen gazete, BDP yöneticilerinin giydiği yöresel kıyafetler için de ‘Nevruz modası’ ifadesini kullandı. Ayrıca, gaz bombasından etkilenerek yaşamını kaybeden Hacı Zengin’in ölümünü konu alan ‘Gösteri dönüşü öldü’ başlıklı haberde Zengin’in sağlıklı şekilde eve gittikten sonra fenalaştığı gibi manipülatif bir bilgi aktarıldı.

‘Bayrama Bak!’ manşetiyle çıkan Habertürk de Hürriyet gibi ‘terörle mücadele gazeteciliğinin’ alışılagelmiş lügatini sürdürdü. Gazete, Newroz’u iç sayfalarında ‘Nevruz ateşini molotofla yaktılar’ başlığıyla gördü. Milliyet de haberlerde kullandığı ifadelerle polis saldırısını meşrulaştırdı, yaşananları kriminal bir vaka gibi resmederek politik anlamına yer vermedi. Akşam gazetesi de ilk sayfasında ‘Yaktılar, yıktılar’, iç sayfalarında ise ‘Bayram bahane!’, ‘Amaç şenlik değil polisle çatışmaktı’, başlıklarını tercih etti. Akşam gazetesinin genel yayın yönetmeni İsmail Küçükkaya bu savaşçı habercilik anlayışını devletin PKK ile mücadele çizgisine dayandırdı ve bir tek ucunda mermi eksik olan şu satırları yazdı: ‘Nevruz’u bayram yerine kaosa çevirme çabası PKK’nın yeni stratejisiydi. Belli pilot bölgeler ilan edip, erken kutlama çağrısı yapması daha büyük oyun planının ön adımıydı. (…) Bahar aylarından itibaren yeni bir terör dalgasıyla, kitlesel gösterilere dönük eylemlere girişeceklerdi. (…)Bu yıl farklı bir strateji kurgulandığı görüldü. Erken Nevruz’un arka planındaki hainlik…’

Kürt sorununda daha esnek bir çizgi izleyen ve bünyesinde alternatif yazarlar da bulunduran Radikal gazetesinin ortalamacı görüntü altında polis saldırılarına verdiği destek de gözlerden kaçmadı. Radikal, ‘İnatlaşma can aldı’ sürmanşetiyle polis saldırısını meşru gösterme gayretine düştü. Gazete, polisin Diyarbakır’daki gösteriyi engelleyemediğini, İstanbul’da ise direndiğini yazdı.

‘Yandaş basın’ olarak bilinen Sabah ve Star gazetelerinin Newroz’a dönük yaklaşımı da İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin koordinatlarının izlerini bire bir taşıyordu. Star, ‘Silah, şiddet, ateş, Nevruz’ manşeti atarken elinde taş olan bir göstericinin resmini okurlara doğrulttu. Sabah da ilk sayfasında ‘Bu nasıl nevruz!’ başlığını kullandı.

BİR DE BURADAN BAKIN
Ana akım ve yandaş medyanın ağız birliğine uymayan ender mecralardan birisi Evrensel gazetesi oldu. ‘Newroz zulme yenilemedi’ manşetiyle çıkan Evrensel, merkez basının gözünü yumduğu Diyarbakır miting alanında yüz binleri bir araya getiren kalabalığın fotoğrafını sayfasına taşıdı. Polisin göstericilere uyguladığı sert müdahale, hedef göstererek ateş etmesi gibi gizli kalan yanlar Evrensel’in sayfalarına taşındı.

Kürt siyasi hareketinin gündemini yakından takip eden ve yakınlığıyla tanınan Özgür Gündem gazetesi de ön ve arka sayfasına Diyarbakır miting alanını panoramik görüntüsünü yerleştirdi ve ‘Newroz Meydan Okudu!’ manşetini kullandı. Gazete, eylemin AKP’ye karşı direniş mevzisi olduğunu ve Diyarbakır’da ifade edilen ‘Kürdistan’a Özerklik-Öcalan’a Özgürlük’ talebini öne çıkardı. Yandaş ve merkez medyanın aksine tüm yerellerde düzenlenen Newroz etkinlikleri Gündem’in sayfalarına taşındı.

Milliyetçi ve muhafazakârlar kol kola...

Kürt sorununda daha önce pek çok kez benzer tutum alan muhafazakâr ve milliyetçi basın organları bu kez de kendini tekrar etti. Sözcü, ‘Yakıp, yıkıp taşladılar. Bunun adı bayrammış!’ başlığını atarken, farklı bir uç olan Akit de ‘BDP yine yaktı yıktı’ manşetini attı. Güneş gazetesi ise ‘Polis: 1 BDP: 0’ gibi utanç verici bir ifadeyle BDP üyesi Hacı Zengin’in ölümüne dönük nefret söylemi üretti. ‘Nevruz ateşiyle sokakları yakmaya çalıştılar’ başlığını kullanan Zaman da haberlerinde benzer izler taşıdı.

AKP’ye bağımlılığıyla tanınan Yeni Şafak da ‘Nevruza erken provokasyon’ başlığı attı.