Yanıtı aranması gereken sorular

Nurcan GÖKDEMİR

Siyasette beklenilen fotoğrafın 12 Şubat’ta Ahlatlıbel’de verilmesinin ardından dün altı muhalefet lideri, “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem” adını verdikleri yeni sisteme ilişkin mutabakat metnini imza altına aldılar. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin sona erdirileceği ana fikri etrafında şekillenen yeni modelin “eski parlamenter rejime dönüş” olmadığı, hukuk devleti ve kuvvetler ayrılığı esasına dayanan “yeni” bir sistem olduğunun altı kalınca çizildi. Liderler, Recep Tayyip Erdoğan ismi ile simgeleşen Başkanlık Sistemi’ni sona erdireceklerini ifade ederken aynı zamanda 20 yıllık AKP iktidarını “Birlikte sonlandırma” iradesini de resmen deklare ettiler.

SON DAKİKA SÜRPRİZİ

Son dakikada bir aksilik olmaması için liderler ve kurmaylarının tüm özeni gösterdiği, ellerin yüreklerde olduğu biliniyor. Sistem önerisini kaleme alan genel başkan yardımcılarının dört günden bu yana otelde sürdürdükleri hazırlıklara da bu kaygının hâkim olduğu kulislerde konuşuluyordu. Liderlerin salona girmesi beklenirken İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’in salonda HDP’lilerin bulunması gerekçesiyle salona gelmeyeceği söylentisi bir heyecan dalgası yarattı. İlk anonsta liderlerin salona girmemesi “Acaba?” dedirtti ancak kısa süre sonra altı liderin salonun kapısında görünmesiyle bunun dedikodun ibaret olduğu anlaşıldı.

ZİRVENİN SİMGELERİ

Liderlerin imza masasına gelmesi siyasetin vazgeçilmezi olan simgelerin etkili olduğu bir sürecin sonunda gerçekleşti. Öncelikle “28 Şubat’ın” toplantı tarihi olarak belirlenmesi, kişilerin siyasi yelpazenin bulundukları yerine göre değişen yorumlarla karşılandı. Cumhur İttifakı’nın bu tarihi, bir eleştiri malzemesi haline getirme gayretleri çok da sonuç vermedi.

Toplantının yeri de kimilerince “dikkati çekici” bulundu. Ankara’nın salon fakiri olduğu gerçeği gözardı edilerek toplantının AKP’nin kuruluşunun açıklandığı Bilkent Otel’de yapılması manidar bulundu. Türkiye siyasetinin önemli olaylarına tanıklık eden Bilkent Otel’de sadece AKP değil AKP’den kopan kadroların yer aldığı DEVA ve Gelecek Partilerinin de kuruluşunun ilan edildiği biliniyor.

“Tarih, toplantı yeri, davetliler” gibi magazin malzemesi olmaktan ileriye gitmeyen tartışmalar eşliğinde dün nihayet imza töreni gerçekleştirildi.

SAVAŞA HAYIR

Tuluhan Tekelioğlu’nun sunuculuğunu yaptığı toplantının olduğu salona, Türk bayrağı ve Mustafa Kemal Atatürk fotoğrafının dışında parti bayrağı ya da lider fotoğrafı asılmadı. Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem yazılı afişler, kırmızı beyaz renkli çiçeklerle yetinildi. Siyasi partilerin logoları ve liderlerinin isimleri sadece sahneye kurulan barkovizyonun üzerine yansıtıldı zaman zaman.

Yeni sistemi anlatan tüm genel başkan yardımcıları sözlerine Ukrayna’da yaşanan savaşa “Hayır” diyerek barış özlemlerini dile getirerek başladılar.

NİYE YOK?

Genel Başkan Yardımcılarının konu başlıkları ile anlattıkları metne hakim olan ana görüş “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi Neden Yanlış?” sorusuna verilen yanıt çerçevesinde dile getirildi. Yönetimde kişisellik ve keyfiliğin ortaya kaldırılmasına yönelik atılacak adımlar, vadedilen yeni sistemin omurgasını da ortaya koydu. Bu ana fikir çerçevesinde çalışmaların ayrıntılandırılacağı ilan edildi ancak “Bunlar niye yok?” denilen çok sayıda başlık da dillendirildi.

12 kez bir araya gelen ve beş ay boyunca yoğun bir çalışma yürüten genel başkan yardımcılarının ortaya koydukları metnin temel eksiği halk iradesinin ülke yönetimine yansımasının ve katılımcılığın hakim olmasını sağlayacak seçimlere ilişkin Seçim Yasası’nda yapılması istenilen değişiklikler… “Demokrasi, çoğulculuk ve katılımcılık” söylemi metinde sıklıkla ifade edildi ancak seçim barajının en fazla yüzde 3’e kadar çekileceği sözü verildi.

ADAY KİM?

Siyasi yaşamda örneğine çok az rastlanan “istişare ve uzlaşma”yı esas alarak yürütülen bu çalışmanın önemini hiç kimse yadsımıyor ancak esas hemen hemen herkesin zihnini meşgul eden soru ”Cumhurbaşkanı adayı kim olacak?”…Toplantının yapıldığı otelin her köşesinde, salonlarda bu soruya yanıt arandı, tahminlerde bulunuldu, iddialara girildi. Bundan sonra sürece adayın kim olacağı, ittifakın genişleyip genişlemeyeceği, HDP’nin duracağı yer ve ortakların buna ilişkin yaklaşımları hakim olacak. Model tamam ama zorlu konular, aşılmasında güçlüklerin yaşanabileceği konular bunlar… Bu kavşaklarda kazalar yaşanmazsa bu birliktelik AKP’nin karşısına çok güçlü bir rakip olarak çıkar. Ancak olası yeni iktidar halkın temel sorunlarının çözümü konusunda ne yapabilir, Türkiye, mutlu, refah içinde, hakça paylaşımın hakim olduğu bir ülke olur mu, yanıtı aranması gereken sorunun bu olduğu unutulmamalı.

***

6 parti mutabakat metnini açıkladı

CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi, Demokrat Parti, Gelecek Partisi ve DEVA Partisi temsilcilerinin Meclis’te yaptığı görüşmelerin ardından üzerinde uzlaşılan "Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni" 6 siyasi partinin genel başkanının katılımıyla kamuoyuna açıklandı.

“Yarının Türkiye’si için Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem” sunumu ve imza töreni Ankara Bilkent Otel’deki Sakarya Salonu’nda yapıldı. Törene, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal, Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener ve Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu katıldı.

Altı parti lideri, anonsla eş zamanlı salona giriş yaptı ve ön sıradaki yerlerine oturdu. Açılışın ardından salondaki ekrana altı liderin güçlendirilmiş parlamenter sistem hakkında daha önce yaptıkları açıklamalardan görüntülere yer verildi. Metni 6 partiden 6 genel başkan yardımcısının okumasının ardından, muhalefet liderleri mutabakat metnine imza attı.