Yaptırım niye yeniden gündeme geldi?
ABD meclisinden peş peşe gelen tasarıların ardından gözler, Ankara-Washington hattındaki gerilime çevrildi. Trump’ın ‘kaldırdık’ dediği yaptırımların tekrar gündeme gelmesi yeni soruları da beraberinde getirdi
POLİTİKA SERVİSİ
ABD Senatosu’nda ve Temsilciler Meclisi’nde Türkiye’ye yönelik yaptırımların devreye sokulmasını öngören bir yasa tasarısı uzun süredir konuşuluyor. Tasarıyı Senato gündemine taşıyan Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham her ne kadar Barış Pınarı Harekâtı’nın başladığı günlerde Senato’nun yaptırım paketini hızlı bir şekilde oylayacağını söylese de Ankara’nın Washington ve Moskova ile ayrı ayrı yaptığı görüşmeler sonucunda Barış Pınarı Harekâtı’nı durdurmasının ardından Senato’daki süreç de hızını yitirdi.
Trump ateşkes yerine getirilince, Türkiye’nin IŞİD’i kontrol etme sözünü yerine getirmemesi durumunda yaptırım uygulama “haklarını” saklı tuttuklarını belirterek, Türkiye'ye yönelik getirilen yaptırımların resmen kaldırıldığını duyurdu. Yaptırımların şimdi tekrar gündeme getirilmesi ise akla şu üç soruyu getirdi:
1- ABD, Ankara’yı SDG ile masaya oturtmaya mı çalışıyor?
Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham, ABD Temsilciler Meclisi'nde alınan Türkiye'ye karşı yaptırım kararlarının ardından, "Kongre Türk saldırganlığı karşısında, bize IŞİD'i yok etmekte yardım eden Kürtlerin ve SDG'nin yanında durmaya kararlı" ifadelerini kullandı. Graham’ın bu son açıklaması, Temsilciler Meclisi’nde alınan iki kararın Senato’daki Cumhuriyetçilerden de destek görebileceğine işaret olarak kabul ediliyor ve ABD’nin Ankara’yı SDG ile masaya oturtmaya çalışmasının örneği olarak kabul ediliyor.
2- Bağdadi’ye yönelik operasyon Türkiye’ye haber verilmemişti. IŞİD ‘ortaklığı’ sallantıda mı?
ABD Türkiye’ye yaptırım konusunda sürekli tekrar ettiği bir diğer konu ise IŞİD. Söz konusu yaptırım kararı ise akıllara "Bu konudaki 'ortaklık' bozuldu mu?" sorusunu getirdi. ABD’nin eski IŞİD'le Mücadele Özel Temsilcisi Brett McGurk, IŞİD lideri Ebu Bekir el Bağdadi'nin öldürülmesi sonrası Amerikan Washington Post gazetesi için yazdığı makalede "Türkiye'nin açıklaması gereken bazı şeyler var" demişti. Yazıda, "Türkiye'nin açıklaması gereken bazı şeyler var. Bağdadi, Suriye'nin doğusunda veya Irak'ın batısındaki geleneksel bölgelerde değil, Türkiye sınırından birkaç kilometre uzakta, Türkiye'nin 2018 başından beri askeri gözlem noktalarıyla koruduğu İdlib'de bulundu. ABD'nin, sınırın hemen diğer tarafında bulunan NATO müttefiki Türkiye yerine yüzlerce kilometre uzaklıktaki Irak'tan kalkarak böyle bir operasyonu yapması da çok şey anlatıyor. ABD'nin operasyonu Türkiye'ye haber vermediği, yalnızca sınırına yaklaştığında bildirimde bulunduğu söyleniyor” ifadelerine yer vermişti.
3- Ankara, ABD’nin iç krizinde figür mü oldu?
Temsilciler Meclisi'nin bu kararının aynı zamanda, Trump’ı azletmeyle sonuçlanma çabalarında sona yaklaşıldığı zamanda gelmesi de dikkat çekti. Son zamanlarda ABD iç siyasetinde Erdoğan ve Türkiye'nin Suriye'nin kuzeydoğusuna yaptığı operasyon gündemden düşmüyor. Trump "Erdoğan'ın avukatlığını yapmak" ile eleştiriliyor.