Yayıncılar Birliği’nden yeni doçentlik kriterleri hakkında açıklama: Endişe verici
Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) Başkanlığı, 9 Ağustos’ta tarihinde doçentlik başvuru koşullarını güncelledi. Yayıncılar Birliği, belirlenen yeni kriterler için “Yayıncılık sektörümüz ve bilimsel bilginin üretilmesi, yayılması ve yayımlanması açısından endişe verici” değerlendirmesinde bulundu. Birlik, ÜAK’ı yeni kriterleri tekrar gözden geçirmeye davet etti.
Yayıncılar Birliği, ÜAK tarafından yaklaşık 2 hafta belirlenen yeni doçentlik başvuru koşulları hakkında basın açıklaması yayımladı. Yayıncılar Birliği, kitap editörlüğü yapmak isteyen akademisyenler için profesör unvanın şart koşulmasına ve kitap, dergi, kongre yayınlarının indekslenmesini belli indekslerle sınırlandırmasına karşı çıktı.
ÜAK’ı, söz konusu kriterleri yeniden gözden geçirmeye çağıran Yayıncılar Birliği’nin açıklaması şu şekilde:
“Endişelerimize neden olan yeni kriterler arasında editörlük maddesi – bir kitaba editör olmak için akademisyenlere getirilen: profesör olma, YÖKSİS sistemine kayıtlı olma ve bağlı olduğu üniversitesinden izin alma zorunluluğu – yıllardır üzerinde durduğumuz ifade ve düşünce özgürlüğüne aykırı olup bilimsel özgürlüğün de önünde ciddi bir engel oluşturacaktır. Bir kitaba editör olmanın bir ünvana bağlanmasını doğru bulmuyor, bu kısıtlamanın içerik üretmenin önünde bir engel oluşturacağını düşünüyoruz. Bağlı olduğu üniversiteden izin alma zorunluluğu zaten kendi başına akademik üretimin önünde ciddi bir engel olarak durmaktadır. Yaratıcı, özgür, açık fikirli, gelişmeye açık akademik yayınların önünde sınırlayıcı ve hatta sansüre yol açabilecek bu tip düzenlemelerden ivedilikle vazgeçilmesini bekliyoruz.
Yeni kriterlerdeki bir diğer dikkat çekici madde ise, ÜAK’ın kitap, dergi ve kongre yayınlarının indekslenmesini, ÜAK’ın yüksek puan verdiği uluslararası merkezli WOS (Web of Science) Book Citation Index’e (BKCI), WOS Journal Index ve WOS Conference Proceeding Index’i zorunlu kılmasıdır. Bu kararla ne yazık ki ülkemizin binlerce akademisyeni, yayıncısı, dergisi ve kongresi küresel bir sermaye grubunun tekeline doğru itilmektedir. Bu maddenin ülkemizde dışa bağımlı bir akademik yayıncılığa yol açmasından endişe duyuyoruz. Bu puanlama sistemiyle BKCI’de yer almayan ancak uluslararası ve ulusal statüde olan yayıncılarımızın da önüne tıkayacağını düşünüyoruz. Bu yeni kriterler, Türkiye’de zor koşullarda ayakta kalmaya çalışan bağımsız yayıncılığa ve özellikle akademik dünyaya darbe vuracak, özgür düşünce ve bilim üreten kurumlar ve akademisyenler ne yazık ki bundan yara alacak ve kalıcı hasara uğrayacaktır.
"BİLİMSEL BİLGİNİN ÜRETİLMESİ AÇISINDAN ENDİŞE VERİCİ"
Bilimsel ve akademik üretimin geliştirilmesi, yayılması, daha iyi hale getirilmesini yayıncılar olarak her zaman arzuluyor ve destekliyoruz. Ancak ÜAK’ın belirlediği yeni kriterlerin birçoğu bu gelişmelerin önünde engel teşkil edeceği hususunda endişelerimizi yineliyoruz. Tüm kamuoyunu, yazarlarımızı, akademisyenlerimizi, yayıncılarımızı, dergicilerimizi ve bilimsel kongre düzenleyici kurumları, yeniden düzenlenen Doçentlik Başvuru Kriterleri’nin yol açacağı tehlikelere karşı ülkemiz yayıncılığı adına saygıyla uyarıyoruz. ÜAK’ı yeniden kararlarını gözden geçirmeye davet ediyoruz.”
