Yeni katliamlar kapıda!

NURCAN GÖKDEMİR nurcangokdemir@birgun.net

Sayıştay raporları, Soma ve Ermenek’te yaşanan ve yüzlerce canın kaybedildiği katliamların yenilerinin kapıda olduğunu, hükümetin bu katliamlardan dersler çıkartarak gerekli önlemleri almadığını, madenlerin her an yeni ölüm tuzaklarına dönüşebileceğini ortaya koydu.

Sayıştay’ın Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun (TTK) 2014 yılı denetim raporlarında ürkütücü tespitlere yer verildi. 2014 yılında da kazalar yaşandığı belirtilen raporda, kaza sayısı ve sıklığının yeraltı kömür madenciliğinde tam mekanize çalışan ülkelere göre oldukça yüksek olduğu belirtildi.

Madenlerde 2011 yılında 2 bin 808, 2012’de2 bin 713, 2013’de 2 bin 460, 2014’de de 2 bin 162 kazanın meydana geldiği bilgisine yer verilen raporda, 2014’de kaza sayısında düşüş olsa da azalan üretimin etkisiyle üretim başına düşen kaza adedinin yükseldiği vurgulandı.

MADENLER DÖKÜLÜYOR
Denetim çalışmaları sırasında değişik müesseselerde yapılan ocak ziyaretlerinde görülen sorunlar şöyle sıralandı:
‘’Galeri ve desandrelerde yer yer yolların düzgün olmadığı, insan geçişinin engellendiğini, yer yer tahkimat noksanlıklarının bulunduğu, galeri kesitlerinin bozulduğu, eğilme ve sapmaların olduğu, yer yer su kanallarının bozulduğu veya olmadığı, derin su birikintilerinin oluştuğu, drenaj problemlerinin olduğu, basılan yerin görülmediği, galerilerde sıklıkla kesit daralması ve taban kabarmalarının görüldüğü, lokomotif ve vagonların yoldan çıktığı; yollarda rastgele atılmış, bırakılmış malzemeler bulunduğu, tahkimat sisteminde deformasyonlar, dökülmeler, akmalar, göçükler olduğu…’’

‘GAZ ÇIKIŞI’ UYARISI
Raporda, birçok aksaklığın yanı sıra, büyük kazalara neden olan ani gaz çıkışı (degaj) riskine de dikkat çekildi.
17 Mayıs 2010’da 30 işçinin can verdiği Karadon Müessesesi’nde, sondaj makinelerinin kapasitelerinin 3,5-4 bar olduğu, bu makinelerle en az 25 metre olması gereken degaj sondajlarının yapılamadığı, bunun büyük risk oluşturduğu bildirildi.

‘PATLAMA RİSKİ’
Birçok ocağa ilişkin tedirgin edici tespitlere yer verilen raporda Karadon örneği de verilerek, "Kömürün kendiliğinden kızışması sonucu ocak yangınlarının meydana gelmesi ve buna bağlı patlama riskinin ortaya çıkması muhtemeldir’’ ifadeleri kullanıldı.

***

TTK madenleri böyleyse...

Raporda yer alan, kurum müfettişleri tarafından da tespit edilen ve bir kısmının büyük kazalara neden olduğu bilinen eksikliklere ilişkin saptamalardan bazıları şöyle:
>> “Gaz çıkışı sondajlarının bulunmadığı, yeterli uzunlukta olmadığı, kömür kaymasına karşı kapak yapılmadığı,
>> Kablo başlıklarının alev sızdırmaz olmadığı,
>> Maskeleri işçilerin üzerlerinde taşımadıkları, trafo dairelerinin konumu ve kapılarının uygun olmadığı,
>> Kesit daralması, taban kabarması gibi nedenlerle tamir tarama yapılması gereken lağımların bulunduğu, solunabilir tozla mücadele kapsamında su püskürtücülerin bulunmadığı, çalışmadığı,
>> Ayak arkasında geniş boşlukların bulunduğu, ayak içerisinde gerek domuzdamlarında gerekse sarma tahkimatında eksikliklerin bulunduğu,
>> Basınçlı hava teneffüs istasyonlarının bulunmadığı veya yetersiz olduğu…’’