Yeni seçim yasası ‘model’ dayatıyor

Hüseyin ŞİMŞEK

Türkiye 18 Haziran 2023 tarihinde yapılması planlanan seçime kilitlenmiş durumda. Cumhur İttifakı’nın seçim yasasında yaptığı değişiklik 6 Nisan 2023 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecek. Baraj yüzde 7’ye düşerken il barajı konulacak. İttifakın içindeki partilerin aldıkları oy toplamı sadece ülke geneli hesaplanmasında kullanılacak. Yani ittifakın tek geçerli olduğu nokta yüzde 7’lik ülke barajının aşılması olacak. Onun ötesinde ittifakın bir anlamı olmadığı gibi aldıkları oy itibarıyla birbirlerinin rakibi olmayı sürdürecek.

Kuşkusuz bu tablo en çok Millet İttifakı’nı düşündürüyor. Partilerin milletvekili çıkarması için yüzde 7’lik oy barajını geçmesi ve en az 41 ilde seçime katılması mecburi. Ayrıca düzenleme, oy oranı düşük siyasi partileri de zor durumda bıraktı. İktidar kanadı ise bu durumun muhalefet partilerinin bir arada hareket etmesine engel olacağını düşünüyor. Ancak sadece Millet İttifakı için değil aynı durum HDP etrafında kurulan yapı hatta Cumhur İttifakı için de geçerli.

MUHALEFETİN HESABI

CHP, İyi Parti, Saadet Partisi ve Demokrat Parti’den oluşan Millet İttifakı, Altılı Masa’nın diğer iki ortağı olan DEVA ve Gelecek Partisi’ni de bünyesine katarak seçimlere katılmayı planlıyor. Ancak CHP ve İyi Parti dışındaki partilerin tek başlarına yüzde 7 oy oranlarına ulaşmasının mümkün olmadığını düşünen kurmaylar, arayış içerisinde. Millet İttifakı kulislerinden edinilen bilgiye göre, altı parti bu kapsamda planlama çalışmalarına başladı.

İl il seçmen analizi yapmaya başlayan Altılı Masa, CHP’nin ve İyi Parti’nin az oy oranına sahip olduğu bazı Doğu ve Güneydoğu illerinde DEVA Partisi, İç Anadolu’da ise Gelecek Partisi listelerinden seçime katılma hesapları yapıyor. Aynı şekilde bu partilerin hiçbir şekilde başarıya ulaşamayacağı kentlerde ise CHP ve İyi Parti listeleri tercih edilecek ve önemli kadroların Meclis’e girmeleri sağlanacak. Altılı Masa’nın henüz bu iller konusunda bir karara varmadığı ifade edilirken çalışmanın 2023’ün ilk iki ayında tamamlanması planlanıyor.

HDP, TİP, EMEP, EHP, TÖP ve SMF tarafından kurulan Emek ve Özgürlük İttifakı ise hem HDP’nin kapatma davası hem de yeni Milletvekili Seçim Kanunu’na göre hesaplamalarını yapıyor.

GÖZLER KAPATMADA

HDP’nin kapatılması ihtimaline karşı Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi’nin logosunu HDP logosuna benzeten ve kurullarını yeniden oluşturan ittifak, Seçim Kanunu’ndaki engeller nedeniyle ayrı ayrı seçime katılmayacak. Bunun yerine tek parti listelerinden seçime katılmanın hesaplarını gündemlerine almış durumda. Bu partilerin de liste çalışmalarına HDP hakkında kapatma davasının sonuçlanmasının hemen ardından başlaması bekleniyor.
Her partinin tek başına yüzde 7 oy oranına ulaşması zorunluluğu yalnızca muhalefeti değil, iktidarı da düşündürüyor. MHP’nin oy oranında her geçen gün düşüş yaşanması nedeniyle bu partinin de Meclis'te temsili için çalışmaların yürütüldüğü öğrenildi. Buna göre, son ana kadar kamuoyu yoklamalarını sürdürecek Cumhur İttifakı, MHP’nin baraj altında kalma ihtimalinin kesinleşmesi durumunda ortak liste hazırlığına girişecek. Son yoklamalara göre, MHP’nin oy oranının yüzde 7-9 arasında değiştiği de öğrenildi.

SATRANÇ TAHTASI

Cumhurbaşkanlığı adayı konusunda ortaklaşan yapıların mesailerinin bir bölümünü parlamento seçimlerinde en güçlü temsili kazanmak için harcayacaklar. Seçim yarışı karşı ittifakların hamlelerini de gözeterek ilerleyen satranç tahtasına döndü.