Yılın dünyaya umut verenleriddü

Bu yıl da dünyayı yönetenler çok konuştu. Savaşlardan geriye yıkımlar kaldı. Kimseyi memnun etmeyenler anlaşmalar, yükselen sağ, göçmen karşıtlığı, ticaret savaşları dünya gündemini belirledi. Fakat öbür tarafta, başka bir dünya isteyenler Arjantin’de G20 zirvesinin kapısına dayandı. Filistin’de işgale boyun eğmedi. Sınırları aşıp yürüdü Orta Amerika’dan. Kürtaj yasağını kaldırdı. Eşit işe eşit ücret için dev grevler düzenledi. Eylemleri dünyaya yayılan Sarı Yelekliler ise senenin direniş sembolü oldu.

Yılın tüm dünyaya umut veren gelişmelerinden bazılarını sizler için derledik:

Beyaz Çarşamba eylemleri

İran’da zorunlu başörtüsü uygulamasına karşı kadınlar sosyal medya üzerinden yayınladıkları görüntülerle seslerini yükseltti. “Beyaz Çarşamba” adını alan protestolar çok konuşuldu. Son olarak, İran Başsavcısı alınan polisiye ve hukuki önlemlerin işe yaramadığını itiraf ederek “Zor kullanmak sonuç vermiyor” dedi.

Filistin’e özgürlük

ABD’nin Kudüs’ün İsrail’in başkenti olarak tanınmasını fiiliyata taşıması dünya çapında tepki uyandırdı. İsrail, büyükelçiliğin resmi olarak açıldığı 14 Mayıs tarihinde Filistinli protestocuların öfkesini kanla bastırmaya çalıştı. İsrail yönetimi, Hanzala Cesaret Ödülü sahibi 17 yaşındaki “Filistinli cesur kız” Ahed Tamimi’yi serbest bıraktı.

Arjantinli kadınlar sokaklarda

Kürtaj hakkı için eylem yapan Arjantin’deki kadınların giydiği yeşil bandana kıtaya yayıldı. Üç aya kadar kürtajın yasal hale getirilmesi için hazırlanan yasa tasarısının reddedildiği Arjantin’de eylemler sürüyor.

Irkçılığa karşı yürüdüler

Avrupa ülkelerinde milliyetçiliğe ve yabancı düşmanlığına karşı yüz binlerin katıldığı yürüyüşler yapıldı. Katalonya ve İskoçya’da bağımsızlık talebinin yanı sıra Almanya’nın başkenti Berlin’de 250 bin kişi ırkçılığa, yabancı düşmanlığına ve sosyal kısıtlamalara karşı ‘Bölünmeyiz’ sloganı altında yürüyüş yaptı. Avusturya’nın başkenti Viyana’da on binler ırkçılığa karşı sokaklardaydı.

İrlanda’da Kürtaj zaferi

İrlanda’da, halk yıllardır tartışılan ve kürtajı yasaklayan yasal düzenlemenin kaldırılıp kaldırılmamasına karar vermek için 25 Mayıs’ta sandık başına gidildi. Referanduma katılanların yüzde 66,4’ü yasak kaldırılsın dedi.

Sarı yelekliler tüm dünyaya yayıldı

2018 yılında bütün dünyada dikkatle izlenen ve Belçika’dan İsrail’e Lübnan’a ve diğer ülkelere de sıçrayan bir isyan hareketine sahne oldu. “Sarı Yelekliler Hareketi” ile dünya “Sıradan bir kıyafetin kendilerini göstermek isteyen insanların direniş sembolü haline gelmesini” izledi. Fransa’da akaryakıt fiyatlarına getirilen vergi artışını protesto eden Sarı Yelekliler, yılın son iki ayında tüm dünyada gündemi değiştirdi. Sarı Yelekliler geçen cumartesi eylemlerinin yedinci haftasında da sokaklardaydı.

Köle yasasına isyan

Macaristan’ın siyasal pozisyon ve taktikleri bakımından Erdoğan’ı fazlasıyla andıran başkanı Viktor Orban’ın yıllık zorunlu fazla mesaileri 400 saate çıkaran yasa değişikliği tepki çekti. Muhalefetin ve sendikaların “Kölelik Yasası” olarak adlandırdığı yasaya karşı protestolar hala devam ediyor.

Buazizi’nin ayak izinden

Tunus’ta Kasım ayında ülkenin en büyük sendikasının çağrısıyla, memur maaşlarının artırılması talebiyle bir milyon insan sokaklardaydı. Geçtiğimiz haftalarda da Abelrazak Zurki isimli gazeteci üzerine benzin dökerek kendini yaktı. Ölümünden önce, sosyal medyada, “Bu, Kasrin halkına bir çağrı. Ben, kendi başıma devrim yapacağım” ifadelerini kullandı. Akıllara 17 Aralık 2010’da üniversiteden mezun olduktan sonra iş bulamadığı için seyyar satıcılık yapan ve yine kendisini yakan Muhammed Buazizi geldi.

Ekmek protestosu büyüyor

Sudan’da yılsonunda ekmek başta olmak üzere temel tüketim ürünlerindeki fiyat artışına tepki olarak başlayan protestolar devrim talebiyle ülke geneline yayıldı. Erdoğan’ın yakın dostu Ömer el Beşir’in diktası altındaki ülkede polis saldırıları sonucu yaşamını yitirenlerin sayısı 40’ın üzerinde

Bonus!
Eşit işe eşit ücret grevleri

İskoçya’nın Glasgow kentinde belediyenin yemek, temizlik, çöp toplama ve bakım işlerinde çalışan binlerce kadın işçi, ‘eşit işe eşit ücret’ taleplerini duyurmak için on binlerce kadın 2 günlük grev yaptı. İşviçre’nin başkenti Bern’de ise binlerce kadınlar yine aynı taleple sokaklardaydı. Bern’de Haziran 2019 da ‘kadın isterse hayat durur’ başlığı altında bir milyon işçi ve emekçiyi bir araya getirmeyi hedefleyen kadın grevi yapılacak.

Bitmedi!
Öğrenciler farklı taleplerle sokakta

Meksika’da kayıp öğrencilerin bulunması için Binlerce üniversite öğrencisi 72 saatlik dev bir boykot yaptı. Arnavutluk ve Kolombiya’da da öğrenciler ücretsiz eğitim için sokaklardaydı. Yunanistan’da liseliler üniversite sınavındaki değişiklik öngören kanun tasarını Eğitim Bakanı’nın makamını basarak protesto etti. Fransa’da Lise öğrencilerin Kara Salı protestoları başladı. Ülke genelinde 40 lise kapatıldı. Liselilerin polisler tarafından gözaltına alınma biçimleri tüm dünyada kınandı.

Ve elbette!
Evlilik eşitliği haktır

Brezilya’da bu sene 23’üncüsü düzenlenen LGBTİ Onur Yürüyüşüne yüzbinler katıldı. Romanya’da aile yapısını yeniden tanımlayan ve evlilik eşitliğinin önüne geçecek olan yasa teklifiyle ilgili referandum yapıldı ve katılım yüzde 30larda kaldı.