Yoksulun gerçeği sebze meyve enflasyonu

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından mart ayına ilişkin Fiyat Gelişmeleri Raporu yayımlandı.

Rapora göre gıda yıllık enflasyonu taze meyve ve sebze fiyatlarındaki belirgin artışa bağlı olarak yükseldi.

Gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonu mart ayında 0,52 puan artarak yüzde 29,7’ye yükseldi. Bu gelişmede, taze meyve ve sebze fiyatlarına bağlı olarak yüzde 41,71’e yükselen işlenmemiş gıda enflasyonu belirleyici oldu. Öte yandan Merkez Bankası’nın raporunda taze meyve-sebze grubunda yıllık enflasyonun yüzde 70,7’ye ulaşması dikkati çekti. Ancak gıda enflasyonu yaklaşık yüzde 30 iken yaş sebze meyve enflasyonu nasıl oluyor da yüzde 70’in üzerinde çıkıyor? Bu farklılığın izini sürdük.

YOKSULUN GIDA ENFLASYONU FARKLI

TÜİK’in Tüketici Fiyat endeksini belirlerken fiyatlarını takip ettiği tam 407 adet ürün blunuyor. Bu ürünler ise çeşitli alt gruplara ayrılıyor. Bu gruplardan birisi ise gıda. Gıda grubu aynı zamanda madde sepetinde en çok ürünün takip edildiği alt grup. TÜİK gıda mallarında tam 133 adet ürünün fiyat değişimlerini takip ediyor. Ancak ürünlerin büyük kısmı yoksulların mal sepetinde bulunan ürünler değil. İşte TÜİK’in gıda malları grubunda bulunan bazı ürünler;

• Sakatat

• Sucuk

• Pastırma

• Hazır et yemekleri

• Konserve balık

• Badem içi

• Ceviz içi

• Fındık içi

• Fındık ezmesi

• Tablet çikolata

• Çikolata krem

• Fındık ezmesi

• Tahıl gevreği

Bu ürünlerin çoğunluğu yoksulların sofralarında bulunmazken daha çok orta veya üst gelirli yurttaşların talebiyle piyasada arz ediliyor. Ancak kriz dönemlerinde bu ürünlerde de talep azalıyor. Çünkü gelirini pay ederken soğan ile badem içi arasında kalan dar gelirli yurttaşlar soğan almayı tercih ederken badem içi talebi azalıyor. Böylece badem içinde fiyatlar düşüyor. Gıda enflasyonu bu fiyat düşülerine rağmen yüzde 30 olarak gerçekleşti. Ancak gıda ürünlerinde sade yaş meyve ve sebzeler takip edildiğinde enflasyon yüzde 70,7 olarak gerçekleşti. Üstelik yaş sebze meyvelerde de kivi, muz, nar birçok ürün yoksulun sepetinde bulnuyor.

***

Dünyada gıda fiyatları düşüyor

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nden (FAO) yapılan açıklamaya göre, uluslararası pazarlarda tahıl, bitkisel yağ, süt ürünleri, et ve şekerden oluşan 5 ana gıda maddesinin fiyatlarının ve ticaretinin takibiyle ölçülen Gıda Fiyat Endeksi, martta bir önceki aya göre değişim göstermedi ve 167 puan olarak gerçekleşti. Endeks, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3,6 düştü. Küresel gıda fiyatları, süt ürünlerindeki fiyat artışı ile tahıl, bitkisel yağ ve şeker fiyatlarındaki düşüşle dengelendi.