Yönetmen Demirsoy'dan sansür tepkisi: Devleti sorgulamak yasak!
ZEYNEP KURAY - zeynokuray@hotmail
Yönetmenler Mustafa Diyar Demirsoy ile Mehmet Ali Gündoğdu’nun Bölge’de işlenen faili meçhul cinayetleri konu alan “Adressiz Sorgular” filmi Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan sonra Danıştay 10. Dairesi’nin de engeline takıldı. Film hakkında 2007’de Kültür Bakanlığı’na yapılan gösterim başvurusunun devleti eleştirdiği için sinema kriterlerine uygun olmadığı gerekçesiyle reddedilmesinin Danıştay tarafından da onaylanması yargı zihniyetinin hiç değişmediğini ortaya koydu.
BirGün’e konuşan ve Anayasa Mahkemesi’ne itiraz etmeye hazırlanan filmin yönetmeni, senaristi ve başrolü Demirsoy, bu zihniyetle ülkeye barışın gelmesinin zor olduğunu vurguladı. Filmin 10 yıldır izleyiciyle buluşamadığını belirten Demirsoy, çekim için 2004’te memleketi Urfa Suruç’a gittiğini ve o dönemden bu yana yaşanan sancılı süreci şöyle aktardı: “Urfa‘da konaklamak istediğimiz hiçbir otel devlet korkusundan kapılarını açmadı. O nedenle İstanbul’da olan film ekibinin konaklaması için Suruç’ta üç boş ev kiraladım ve dört beş köy dolaşarak yatak yorgan gibi eksikleri tamamlayabildim. Çekimler boyunca sivil polisler sürekli oyuncuları taciz ediyorlardı. Bir daha piyasada iş bulamama kaygısıyla üç kameraman seti terk etti. Emniyet mensupları beni Suruç çarşısında çevirerek herkesin ortasında ‘Bu filmi çekmeyeceksin’ diye tehdit etti.”
Film için 2006’da Kültür ve Turizm Bakanlığı’na ve Sinema Genel Müdürlüğü’ne onay için başvuruldu. 1 yıl sonra Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan sinema sanatına özgü dil ve yöntem ile meydana getirilmediği, kamu düzeni ve Anayasa’daki diğer ilkelere uymadığı gerekçesiyle istenen onayı vermedi. Bu kararın iptali için Ankara 7. İdare Mahkemesi’nde dava açılsa da itiraz reddedildi. Bu ret kararını temyiz etmek için 2010 yılında Danıştay 10. Daire’ye başvuran Demirsoy ve avukatı Murat Nas’a Ocak 2015’te verilen cevap, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın ve İdare Mahkemesi’nin gerekçelerini haklı bularak verdikleri kararları onayladı. Oyuncuların birkaç kere gözaltına alınıp bırakıldığını ve kendisinin de bu filmin ardından iş bulamadığını söyleyen Demirsoy davayı Anayasa Mahkemesine taşımaya hazırlanıyor.