Zamlarla yaşam tarzına müdahale

Sercan MERİÇ

2022 itibarıyla alkollü içeceklere yönelik yapılan fahiş vergi zamları, içenin de satanın da belini büktü. AKP iktidarı gençleri koruduğunu öne sürerek, seküler hayat tarzına yönelik baskısını fahiş zamlar aracılığıyla artırdı. Alkollü içeceklerin kamusal alandan dışlanmasına yönelik hamleler, insanların sosyalleşmesine de ket vurmaya başladı. Söz konusu zamlar kaçak ve sahte içkinin de artışına neden oldu. Geçen yıl sahte-kaçak içki tüketimi nedeniyle 109 kişi yaşamını yitirdi. Bugün 70’lik bir adet rakı fiyatında yüzde 280’lik bir vergi oranı var. İçkiye yönelik yapılan bu zamları değerlendiren Devletin Alkol Politikalarını İzleme Platformu Sözcüsü İsrafil Özkan, mayıs ayında yapılan yüzde 27’lik vergi zammının öne çekilerek uygulandığını dile getirdi: “Normalde bu zamların temmuz ayında gelmesi bekleniyordu. Ama anlayacağımız üzere birilerinin çok acilen vergi gelirine ihtiyacı var. Hayatın birçok alanındaki vergi gelirlerinin yüzde 1’e düşürüldüğünü biliyoruz, ama alkolden alınan KDV ve ÖTV düşürülmediği gibi, alkole uygulanacak verginin birkaç ay önce çekilmesinde de hiçbir sakınca görülmedi. Sonsuza kadar devam edecek bir sarmalın içerisindeyiz.”

Alkollü içkilere yönelik getirilen zamlarla beraber bu ürünlere erişimin engellenmeye çalışıldığını belirten Özkan, kaçak içki sorununa değindi: “Zamlar sonucunda kaçak ve sahte içki üretimi arttı. Bunun sonucunda da ölümlerle karşılaşıyoruz. Bu dönemde alkolün tüketiminin yapıldığını bildikleri her etkinliği iptal ediyorlar. İçki tüketiminin tamamen kamusal alandan dışlanması amaçlanıyor.”

İsrafil Özkan

ESNAF BÜYÜK KRİZ YAŞIYOR

Beyoğlu’nda restoran işleten Deniz Bektaş içki tüketiminin artık çok lüks olduğunu kaydederek, büyük bir kriz içinde olduklarını anlattı: “Önceden daha fazla müşteriye hitap ederken, bugüne baktığımızda, bir ya da iki masayla günü kapatıyoruz. Burada çalışan personeller var. Hepimizin geliri düştü. Eskiden 4 kişilik bir masa geldiğinde başlangıçla başlarlardı, ara sıcak alırlardı, ana yemekle içkilerini içerlerdi, en son da meyve yerlerdi. Şu bir ufak rakı üç mezeyle hesap kapanıyor. Bu süreçte devletin uygulamış olduğu politika fazlasıyla ağır olduğu için insanlar yıldı. ‘Günah, içmeyin’ dedikleri alkolden en büyük vergiyi devlet alıyor.”

Deniz Bektaş

Tekel esnafı Mustafa Şahin ise gelirlerde büyük düşüş yaşandığını söyleyerek, “Alkollü içkilere son 6 ayda yüzde 75 civarında zam yapıldı. İnsanlar eskiye göre çok daha az alışveriş yapıyor. Ucuz şaraba yönelenler çok sayıda. Bizim de cirolarımız düşüyor. Eskiden 5 lira gelirimiz varsa, şimdi 3 lira gelirimiz var. Herkesin özgür ve rahat olması lazım. İnsanların özgürlüğüne müdahale edilmemesi lazım. Hem insanlardan vergi alarak faydalanıyorsun hem de bu zammı yapıyorsun” dedi.

Mustafa Şahin - Tekel esnafı