Zirvede "soğuk savaş" uyarısı

Dış Haberler

Çin, ABD ile jeostratejik rekabetin ve Güney Çin Denizi’nde gerilimlerin arttığı bir dönemde Güneydoğu ve Doğu Asya ülkelerine "bloklar arası cepheleşmeye ve yeni bir soğuk savaşa karşı çıkma" çağrısı yaptı.

Çin Başbakan Li Çiang, Endonezya'nın başkenti Cakarta'da düzenlenen 43. ASEAN (Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği) Zirvesi'nde, ASEAN ülkeleri ile Japonya ve Güney Kore'nin liderleriyle bir araya geldi. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping yerine zirveye katılan Li, yaptığı konuşmada, "İçinde bulunduğumuz anda taraf tutmaya, bloklar arası cepheleşmeye ve yeni bir soğuk savaşa karşı çıkmak büyük önem taşıyor" dedi.

ORTAK YURT VURGUSU

Ülkeler arasındaki anlaşmazlıkların, çıkar çatışması algılamasından ve "uygunsuz dış müdahalelerden" kaynaklandığını ifade eden Li, "Hepimiz için önemli olan sorunlarımızla yüzleşmek, yanlış anlamaları gidermek ve farklılıklarımızı yönetmek olmalı" diye konuştu.

HUKUKA SAYGI

Çin, Japonya, Güney Kore ve ASEAN ülkelerinin "ortak bir yurdu" paylaştığını vurgulayan Li, "Burada barış ve refah olursa bundan hepimiz faydalanırız, çalkantı ve kargaşa olursa bundan hepimiz zarar görürüz" dedi.

Zirvenin ev sahibi Endonezya Devlet Başkanı Joko Widodo, Çin ile ASEAN'ın "karşılıklı faydaya dayalı somut işbirliğini hayata geçirmesinin" öneminin altını çizerek, "Somut işbirliği ancak birbirimize güvendiğimiz takdirde mümkün olacaktır. Bunun şartlarından biri de uluslararası hukuka saygı göstermek" ifadesini kullandı. Filipinler Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jr. ise Güney Çin Denizi'ndeki gerilimlere dikkat çekerek, “Denizlerde işbirliği ancak uluslararası hukuka dayalı bölgesel barış, güvenlik ve istikrar ortamında gelişebilir” diye konuştu.

Öte yandan ABD Başkanı Joe Biden’ın da katılmadığı zirvede Washington’u temsil eden ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris ise, ülkesinin “Güneydoğu Asya’ya ve daha geniş tanımla İndo-Pasifik bölgesine güçlü bir bağlılığının” olduğunu söyledi.

Zirvede, Çin heyetinin üye ülkelerle yapacağı görüşmelerde, egemenlik ihtilaflarına konu olan Güney Çin Denizi'nde kıyıdaş ülkeler arasında "davranış kuralları" mutabakatının detaylarının ele alınması bekleniyor. Pekin yönetimi, söz konusu mutabakatın yılsonuna kadar şekillendirilmesini hedefliyor ancak ihtilaflı sularda son dönemde yaşanan gerilimler, uzlaşmayı zora sokabilir.