Zorla kaybetmeler 40 yıldır sürüyor

Türkiye’de 1980’den bu yana bin 352 kişi gözaltında kaybedildi. TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanvekili Sezgin Tanrıkulu, 17-31 Mayıs Uluslararası Gözaltında Kayıplar Haftası nedeniyle ‘1980-2020 yılları arasında Türkiye’de Gözaltında Kayıplar Raporu’ hazırladı.

Kaybedilmelerin devletlerin muhalif grupları bastırma amacıyla uyguladığına değinilen raporda, en çok olayın 12 Eylül Darbesi ve 90’lı yıllarda gerçekleştiğine dikkat çekildi. 15 Temmuz Darbe Girişimi ile birlikte vakaların arttığının altı çizilen raporda, bu dönemde kaçırılan 29 kişinin aylar sonra bulunduğu belirtildi. Kayıpların 2020’de de sürdüğünün altı çizildi.

Kaybedilen 129 kişinin yakınlarının yaptığı başvurular sonucu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin 103 kişiye ilişkin 55 başvuruda ihlal kararı verdiği vurgulanan raporda, zorla kaybetme soruşturmalarına dair ise şu bilgiler aktarıldı:

►344 kişinin dosyalarına ulaşıldı.

► Bunlardan 218 kişinin kaybedilmesine ilişkin soruşturmalar sürüncemede bırakıldı.

► 24 soruşturma zamanaşımı gerekçesiyle sonlandırıldı.

► 18 soruşturmada kovuşturmaya yer olmadığı kararı verildi.

► 46 kişinin kaybedilmesi nedeniyle açılan 5 dava sürüyor.

EN ÇOK KAYIP 1994’TE YAŞANDI

Raporda, Hakikat Adalet Hafıza Merkezi’nin verilerine göre zorla kaybetme olaylarının yıllara göre dağılımı şu şekilde aktarıldı:

►1980-1990: 33

►1991: 17

►1992: 27

►1993: 108

►1994: 532

►1995: 235

►1996: 166

►1997: 87

►1998: 53

►1999: 52

►2000 ve sonrası: 28

►Tarih belirlenemeyen: 14