Google Play Store
App Store
Bir fikrin kitap olma yolculuğu
Kitap Yapma Sanatı, Beck Davies, Resimleyen: Patricia Hu, Çeviren: Ümit Mutlu, Uçanbalık Yayınları, 2024

Songül BOZACI

İnsanlık yüzyıllardır düşünerek ve her düşüncesine yenilerini ekleyerek çağlar arasında geçişler yapmıştır. Günümüze gelene kadar binlerce fikir hayata geçirilmiş, bir o kadarı da unutulup rafa kaldırılmıştır. Peki, fikirleri değerli kılan nedir? Ya da bir fikri hayata geçiren unsurlar neler olabilir? Düşünme süreçlerini takip ettiğimizde her yeni fikir yeni bir şeye adım attırıyor. Her fikrin bazen iyi bazen de beklenmeyen kötü sonuçları olabiliyor. Fakat bir fikir doğup sahiplenilince artık kendisini var etme alanları oluşturabiliyor.

Bu bağlamda ilerlersek bir fikir ile bir kitap yapma süreci nasıl ilerliyor olabilir? Günümüzde çocukların en çok merak ettikleri konulardan biri, kitabın oluşma süreci. Gerçi çocuklar olarak kısıtlamamak gerek, yetişkinler de oldukça meraklı bu sürece.

Kitap Yapma Sanatı bu oluş sürecini en baştan; bir fikrin düşünceden çıkıp sesli bir şekilde dile getirilmesi anından itibaren hangi aşamalardan geçtiğini, kimler ile kesiştiğini ve sonunda basılı, çizili hali ile nasıl raflarda yer aldığını anlatıyor. Bir yandan da okuru adım adım sürece katarak ilerliyor.

Eğer bir kitap yazılacak ise öncelikle bu kitabın fikrini oluşturacak bir yazara ihtiyaç var. Burada en önemli paydaşın “yazar” olduğunun altını özellikle çizmek istiyorum. Çünkü ülkemizde nedense “yazar”ları bir yok sayma hali var. Sadece ürün olan kitaba odaklanılıyor. Tekrar kitabımıza dönersek, yazar bulduğu fikri öncelikle defalarca düşünüyor, düşünüyor ve düşünüyor. Sonra güzel bir fikir “yapılabilir” noktasına geldiğinde yazar bunu yakın çevresi ya da fikirlerini anlayabilecek kişilerle paylaşıyor. Olumlu dönüt aldığında bu fikrini yazmaya karar veriyor ve de yazı yazma süreci düşünüldüğü gibi kolay olmuyor. Öncelikle her bir aşamasının planlanması, eğer araştırma gerekiyorsa detaylı araştırmaların yapılması ve sonra sakin bir kafa ile tüm düşüncelerin yazıya aktarılması süreci başlıyor.

Yazar eğer yazdığı metini beğenirse ve “evet, tamam” dediği noktada ya kendisi ya da temsilcisi var ise temsilcisi aracılığıyla yayınevleri ile paylaşıyor. Bazen ret hatta çokça ret alabiliyor ve sonunda beklediği olumlu cevap geldiğinde yayınevi ile iletişime geçiyor. Yayınevinde görüştüğü kişi “editör” oluyor. Editör bu kitap fikrini yayın kurulu ile paylaştığında ki bu kurulda kimlerin olduğunu hemen kitaptan kopya ile aktarıyorum: Yayın Yönetmeni, Telif Sorumlusu, Görsel Yönetmen, Editör ve Satış Temsilcisi.

Kitabın hazırlık aşamasında bakın kaç kişi yer alıyor. Sözleşme imzalandıktan sonra kitap hazırlıkları başlıyor. İlk önce yazar ve editör metin üzerinde çalışıyorlar, sonrasında tasarım ekibi çalışıyor, çizer belirleniyor ve çizere ön bilgilendirme yapılıyor. Çizer önce taslak çizimlerini yapıyor, onay aldıktan sonra süreci başlatıyor. Çizim süreci bittikten sonra tasarımcının resim ve metni en iyi şekilde yerleştirme işi başlıyor. Kapak görseli, iç kapak görseli, künye, arka kapak görseli gibi detaylar defalarca kontrol ediliyor.

Bir fikrin kitap haline gelmesinde ve okura ulaşmasında ne kadar çok emek olduğunu gösteren Kitap Yapma Sanatı tüm okul kütüphanelerinde kesinlikle bulunmalı diye düşünmekteyim. Bir kitabın oluşma sürecine dair zihinlerinde sorular uçuşan meraklı miniklerin kitaplıklarında da bulunması gerekir. “Bir kitap fikrim var” diyen yetişkinlerin de kitap yolculuklarına çıkmadan önce bu kitabı tüm detaylarıyla birkaç kez okumalarında inanılmaz yarar olduğunu düşünüyorum.

Kitap Yapma Sanatı “her şey minicik harika bir fikir ile başlıyor” cümlesini bizlere oldukça kapsamlı bir şekilde anlatıyor. Bir fikrin ne kadar çok kıymetli olduğunu gösteren benzersiz bir çalışma olmuş. Kitaplara gönül veren herkesin emeğinin birleşimi olsa da bu süreç başlangıç noktası olan “yazar”ın her zaman el üstünde neden tutulması gerektiğini de çok anlamlı bir şekilde gösteriyor. Umuyorum ki ülkemizde de “yazar” olan herkese gerektiği değer verilir ve kıymetli zamanlarının bir karşılığı olduğu unutulmaz.

Son olarak kitabın görselleri tüm detaylarla oldukça başarılı. Yarattığı atmosfer ve tipler hepimize tanıdık geliyor.

Keyifli okumalar olsun…