Bu hafta ne bulduk, ne öğrendik? Gezegenler arası ilk yayın gerçekleştirildi

Ekim ayında Avrupa, Jülyen Takvimi'nden Miladi Takvim'e geçti. Ayrıca ekim ortasında SSCB, gezegenler arası ilk yayını yapmaya başardı...

15 Ekim: Miladi Takvim'e geçildi

bu-hafta-ne-bulduk-ne-ogrendik-gezegenler-arasi-ilk-yayin-gerceklestirildi-366507-1.
Avrupa’da Miladi ya da Gregoryen adıyla bilinen takvim, 15 Ekim 1582’de kabul edildi. Aslında Gregoryen takvim 4 Ekim’’de kabul edilmiştir. Değişik tarihlerde önce Avrupa’da daha sonra diğer ülkelerde yayılmıştır. Ama Gregoryen Takvim oluşturulurken Jülyen takvimine 10 gün ilave edilmiştir; 5 Ekim Cuma günü, 15 Ekim Cuma olarak kabul edilmiştir. Takvimi 1752’de kabul eden ülkeler ise 11 gün ilave etmek durumunda kalmışlardır. Gregoryen Takvim, günümüze kadar kullanılan takvimler içinde en az hatalı olanıdır. Günümüzde bir ekinoks yılı 365,242375365 gündür (365 gün 5 saat 49 dakika 12 saniye). Gregoryen Takvim'de ortalama bir yıl 365.2425 gündür ve gerçek ekinoks yılı uzunluğuna oldukça yakındır.

18 Ekim: Gezegenler arası ilk yayın
Sovyetler Birliği (SSCB) tarafından uzaya fırlatılan Venera 4 adlı uzay aracı, Venüs gezegenine ulaştı. 18 Ekim 1967’de Venüs’e varan Venera 4, Dünya dışında bir gezegenin atmosferini inceleyen ve gezegenler arası yayın yapan ilk araç oldu. Venera 4, 12 Haziran 1967’de fırlatıldı. 1106 kg ağırlığındaydı.

Venüs atmosferine girdiğinde, bir paraşüt sistemi ile yavaşlarken yanında taşımakta olduğu 2 termometre, bir barometre, bir radyo altimetre, bir atmosfer yoğunluğu ölçme cihazı, 11 gaz analiz cihazını düşüşe bıraktı ve bu cihazlardan gelen verileri yeryüzüne aktardı. Sondanın kendisi ise hidrojen ve oksijen algılayıcıları, kozmik ışın algılayıcısı yüklü parçacık algılayıcısı ve bir manyetometre taşımaktaydı. 25 km yükseklikte atmosferin yüksek sıcaklık ve basıncına dayanamayarak tahrip oldu. Atmosferin bileşimi ve ulaştığı yükseltiye kadar olan kısmına ait fizik verileri gönderdi. Bu şekilde ilk gezegenler arası yayını gerçekleştirmiş oldu.

19 Ekim: En büyük altın külçesi kaç kilo?

bu-hafta-ne-bulduk-ne-ogrendik-gezegenler-arasi-ilk-yayin-gerceklestirildi-366508-1.
Dünyanın en büyük altın külçesi 19 Ekim 1872’de Avustralya New South Wales’de bulundu. Külçenin ağırlığının 215 kg ile 270 kg arasında olduğu ifade ediliyor. Farklı kaynaklar, bu aralıkta değişik sayılar veriyor. 1852 ve 1859’da Avustralya’daki altın yatakları ilgi görmüştü. Avustralya’nın nüfusu bu nedenle 8 yıl içinde iki katına çıktı. Buradaki sonuç Amerika’dakine göre daha başarılı oldu. Amerika’daki altın arayıcıları daha çok, toz altın ya da küçük külçeler bulabilmekteydi. Avustralya’da ise daha büyük külçeler bulundu.

21 Ekim: Macellan bir boğaz keşfetti

bu-hafta-ne-bulduk-ne-ogrendik-gezegenler-arasi-ilk-yayin-gerceklestirildi-366509-1.
Yeni sömürge toprakları bulması için İspanyol İmparatorluğu’nun desteğiyle denize açılan Ferdinand Macellan, daha sonra kendi adını alacak olan Güney Amerika’nın güneyindeki boğazı keşfetti. 21 Ekim 1520’de keşfedilen Macellan Boğazı, Güney Amerika’nın en güneyinde Atlas Okyanusu’nu Büyük Okyanus’una bağlayan boğazdır. Ana kıta ile Tierra del Fuego Takımadaları’nı ayırır. Bu takımadalar, Arjantin ve Şili arasında paylaşılmıştır. Macellan Boğazı’nın uzunluğu 686 km, genişliği 4 ila 37 km’dir. Macellan Boğazı, Panama Kanalı’nın inşaasından önce olduğu kadar büyük bir öneme sahip olmasa da, hâlâ birçok gemi tarafından kullanılır. Rüzgâr ve sis nedeniyle geçilmesi zordur.