Cumhuriyet, demokrasi ve 100. yılında CHP
Ali KILIÇ
Maltepe Belediye Başkanı
İki ayrı pencere olan bilim ve inanç açısından bakıldığında insanın tarih sahnesine çıktığı süreç zaman olarak farklılıklar gösterse de bir gerçek var: İnsanlar doğal afet, yırtıcılar, hasım/düşmana karşı yan yana gelip kenetlenmeyi ve karşı koymayı öğrenmişlerdir. Mücadele etmiş, yenilmiş ya da galip gelmişlerdir. Daha iyi bir yaşam ortamına ulaşmak için yenilikler peşinde koşulmuş, icatlarla sonuca ulaşılmış ancak yaşamlarına manen olumlu ölçüde katkı sunacak olan gelişmelerden de uzak durmamışlardır. Tekerlek dünyanın her tarafında aynı anda bulunmamıştır. İlk ortaya çıktığında değirmen taşı olarak kullanılan bu buluş başka coğrafyalara da atlamış, gelişerek günümüze kadar vazgeçilmez bir araç olarak ulaşmıştır. Çünkü insanlar kendi yararlarına olan bir yenilikle karşılaşmışlardır.
∗∗∗
Yüzbinlerce yılı bir solukta geçip yakın tarihimize göz attığımızda, Anadolu insanının maddi ve manevi olarak yeniliklerle tanıştıklarını görüyoruz. Bu yeniliklerin birçoğu başka ülkelerde bulunmuş olsa da Anadolu’dan yükselen bir ışık birçok ulus için peşinden gidilmesi gereken çok başka ‘yenilik’ olmuştur. Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde verilen ve zaferle sonuçlanan Kurtuluş Savaşı, özgürlük ve bağımsızlıkları elinden alınan mazlum ülkeler için ilham ve örnek alacakları bir yenilik olmuştur. Çünkü sömürgeleştirilen mazlum uluslar, emperyalizme karşı verilen ve kazanılan ilk bağımsızlık savaşının tanığı olmuşlar ve insanlar bir araya geldiğinde özgürlük ve bağımsızlık gibi paha biçilmez değerlerin kazanılabileceğini görmüşlerdir. Bir şeyler elde edilebilir ancak korunmadığı sürece çok da kolay kaybedilebilir.
∗∗∗
İşte Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşları vatan işgal altındayken kan ve can verilerek kazanılan özgürlük ve bağımsızlık değerlerini bir kez daha kaybetmemek için gerekli önlemleri almışlardır. Mustafa Kemal, çok yakın dostlarına Kurtuluş Savaşı zaferle sonuçlandıktan sonra Cumhuriyetin ilan edileceği sırrını teslim etmiş, mücadelenin ardından yeni yönetim şeklini ilan etmeden önce korunup savunulması için güç kaynağı Büyük Millet Meclisinde bulunacak şekilde Cumhuriyet Halk Partisi’ni kurmuştur.
Cumhuriyet Halk Partisi, kendisinden yaklaşık 2 ay kadar sonra doğan Cumhuriyeti ‘müdafaa ve muhafaza’ etmek için her dönem genç kalarak ödün vermeden savaşmıştır. Başlangıçta da belirttiğim gibi paha biçilemeyecek olan değerlere ulaşmak, yeniliklere açılmak isteyen insanların bir araya gelmesiyle mümkün olmuştur. 9 Eylül 1922’de zaferle sonuçlanan Kurtuluş Savaşımızın ardından halkımız, ardı arkası kesilmeyen yeniliklerle tanışmış ve benimsemiştir. Bu yeniliklerin ilk sıralarında Cumhuriyet ve demokrasiyi koruma kollama mücadelesinden ödün vermeyen Cumhuriyet Halk Partisi de yar almaktadır. Cumhuriyet Halk Partisi bilindiği gibi 9 Eylül 1923’de kurulmuştur.
∗∗∗
Cumhuriyet Halk Partisi, dünyanın en eski partilerinden Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD)’den sonra gelen en köklü sosyal demokrat bir partidir. Türkiye’de çok sayıda parti kurulmuş, kimi misyonunu tamamladıktan sonra, kimileri de daha siyasi kulvara adım atmadan kapanmıştır. Ancak 100 yıllık çınar olan CHP, yapraklarını her bahar yeniden yeşerterek ve sürece uyum sağlayarak başı dik bir şekilde ayakta kalmıştır. Altını çizerek söylüyorum: Buna mecburdur. Çünkü sadece kurmakla görevinin bitmediği, ilelebet korumak ve kollamak zorunda olduğu bir Cumhuriyet vardır! CHP duruşundan ödün vermeden coğrafyamızın en önemli siyasi partisi olarak var olmaya devam edecektir.
Temelini, duvarını ve çatısını kuruluşunda yer alan Mustafa Kemal ve arkadaşlarının mücadeleci ruhuyla inşa eden Cumhuriyet Halk Partisi, yapısını Kurtuluş Savaşının anti-emperyalist kahramanlarının duruşlarıyla pekiştirmiştir. Emperyalist ülkeler paylaşım hırsıyla 2. Dünya Savaşına girdiklerinde bu kaosta yer almak istemeyen CHP, Birinci Dünya Savaşında Çanakkale’de ve Kurtuluş Savaşında dökülen ve henüz kurumayan kanlar üzerine kurulacak bir siyasetten uzak durmuş, barıştan yana politikalarını sürdürmüştür. Cumhuriyet Halk Partisi siyasi rakiplerine karşı yapılmış olsa bile darbelerin yanında yer almamış, demokrasiye olan bağlılığını çok partili sisteme açılan kapının anahtarını halkın iradesine teslim ederek kanıtlamıştır. Gerçekleştirilmesine siyaseten set çekilen ‘Toprak işleyenin su kullananın’ sloganıyla devrimci yanını gizli bir ajanda gibi saklamamış, ‘Hiçbir çocuk yatağa aç girmemeli’ diyerek insanların eşit ve adil yaşam hakkını savunmuştur. Ve ‘doğru siyaset’ yolundan ayrılmayan, dönem dönem dalları kırılmak istenmiş olsa da bir asırdır devrilmeyen bu çınar, 9 Eylül 2023’te onur dolu 100. yılını devirecektir.
∗∗∗
Bu ulu çınar, yıllarca ülkeyi kutuplaştıran, sen-ben kavgasına mahkum etmek isteyenlere karşı ‘yan yana gelemez’ denilen, ‘aynı idealler için aynı yolda yürüyemez’ denilen tüm kesimleri Türkiye Cumhuriyeti için bir araya getirmeyi başarmış, bu da CHP’nin 100 yıl önceki kuruluş misyonuyla geleceği nasıl ‘doğru siyaset’ anlayışıyla inşa edeceğini ispat etmiştir. CHP, bugün de herkesin özlem duyduğu adalet ve demokrasi düzenini, rahat bir nefes almak istediği refah seviyesi yüksek özgür bir yaşamı da tesis edebilecek yegane partidir.
9 Eylül, kalbe açılan ana damar gibidir. Cumhuriyete açılan yoldur. Zaferin 'bağımsızlık' tacıdır. Cumhuriyet Halk Partisi de değeri sözcüklerle tanımlanamayacak olan böyle bir günde kurulan çağdaşlığın, laikliğin ve ilerlemenin savunucusu, bekçisi, garantisidir. 100 yıllık yolculuğunda çok partili sisteme kapı açan demokrasi savaşçısıdır. Barış içinde bir arada yaşamak isteyenlerin sığınacağı limandır. Bilim, teknoloji, sosyal adalet, eşitlik, hak mücadelesi veren yolcularıyla daima yenilikler ufkuna açılan bir gemidir.
∗∗∗
Cumhuriyet Halk Partisi 100 yıl önce olduğu gibi bugün de 'insan' odaklı programıyla halka huzurlu ve mutlu bir yaşam sunmak, gelecek nesillere gurur duyacakları bir ülke bırakmak için bütün engelleri göğüsleyerek varlığını sürdürmektedir. İlk yüzyılda elde edilenlerin ikinci yüzyılda geliştirilmesi, demokrasi ile taçlanması en büyük hedefimiz olacaktır.
Selam olsun 100 yıl sonra 9 Eylül'de Cumhuriyet Halk Partisi'nin kuruluş gününü kutlayacak olanlara... 9 Eylül 2023, 100. kuruluş yılın; doğum günün kutlu olsun CHP.