Doğa talanı büyüyor
Kütahya ve Balıkesir’de altın madeni projeleriyle yaşam alanlarını talan eden Zenit Madencilik, yeni talan planları yapıyor. Şirket, Balıkesir’deki altın madeni sahasını büyütmek için yeni alanlar talep ediyor.
Mahir KANAAT
Kütahya ve Balıkesir’in son yıllarda Zenit Madencilik ile başı dertte. Şirket, Balıkesir’in Sındırgı ilçesine bağlı Yolcupınar ve Çoturtepe mahalleleri sınırında kurulu ‘Kızıltepe Altın ve Gümüş Madeni İşletmesi’ tesisinin artışına gitmek için harekete geçti. Proje için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, ‘çevresel etki değerlendirme’(ÇED) süreci başlattı. Halkın katılım toplantısı ise 27 Temmuz tarihinde yapılacak.
Şirket bölgede 2017 yılında altın işletmeciliği yapmaya başladı. Mevcut ocaklarda cevher üretim kapasitesinin azalmasından dolayı altın ve gümüş üretiminin devamlılığının sağlanması iddiasıyla ‘Kızıltepe Altın ve Gümüş Madeni İşletmesi ve Atık Depolama Tesisi Kapasite Artışı Projesi’ planlanıyor. 259,45 hektarlık alanda çalışma yürüten şirket, projeyle birlikte alanını 474,69 hektara çıkaracak. Projenin yapılmak istenildiği alan ise orman, tarım alanları ve turizm bölgesi içerisinde kalıyor. Proje alanına en yakın konut ise sadece 200 metre mesafede yer alıyor.
Proje kapsamında patlatmalı açık ocak madencilik işletmeciliği yöntemi ile yılda 8 milyon 820 bin ton altın-gümüş cevheri çıkarılmasına devam edilecek ve üretim kapasitesinde herhangi bir değişiklik yapılmayacak. Ancak mevcut üretim ve zenginleştirme kapasitesi aşılmadan başka ocaklardan cevher satın alınarak zenginleştirme tesisinde işlenebilecek. Proje bedeli ise 94 milyon 395 bin lira olarak belirlendi.
ERDOĞAN KARARIYLA ACELE KAMULAŞTIRMA
Öte yandan şirketin bir diğer talan projesi ise Kütahya’da. Simav ve Tavşanlı ilçesine bağlı Örencik, Dağardı, Kavaklı, Evciler ve Avcılar sınırları içerisinde madencilik faaliyetini genişletmek isteyen Zenit Madencilik, 8 Ekim 2021 tarihinde ‘ÇED olumlu’ kararı aldı. 28 Ekim’de ise proje için Resmi Gazete’de AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla bölgede acele kamulaştırma kararı verildi.
Ellerinden arazileri alınan yurttaşlar ise ‘ÇED olumlu’ kararı ve acele kamulaştırma kararının iptaline ilişkin dava açtı. Ağustos 2022 yılında ‘ÇED olumlu’ kararının iptaline ilişkin talebi Kütahya 1. İdare Mahkemesi reddetti. Mahkeme kararını yurttaşlar Danıştay’a taşıdı. Ocak 2023 tarihinde ise Danıştay 6. Dairesi, maden bölgesinde yapılan bilirkişi incelemesinin yeniden yapılması gerektiğine hükmetti. Dosya yeniden Kütahya 1. İdare Mahkemesi’ne gönderildi.
Şirket, madenden her yıl 850 kilogram altın çıkarmayı planlıyor. Madenin ruhsat alanı 21 bin 850 dönüm. İlk aşamada 6 bin 680 dönümlük alanda çalışmalara başlanacağı, bu bölgede binlerce ağacın kesileceği, dinamit patlatılacağı ve siyanür kullanılacağı belirtiliyor. ÇED raporunda toplamda 2 bin 560 ağaç keseceğini belirten şirket, ‘ÇED olumlu’ ve kamulaştırma kararlarına ilişkin davalar devam ederken Orman İşletme Müdürlüğü ekibiyle birlikte yurttaşların satmak istemediği arazilere giderek yaklaşık 9 bin ağacı kesmek için işaretledi ve yüzlerce ağaç kesildi.