Dönüşüm (III)

Ölüm ilanlarında okursunuz: ".......eşrafından......oğlu falanca...." Taşra da "eşraf" diye, o yöre halkının ortalamasından biraz daha zengin olan "tüccarlara" denir. Bir berberi (benim dedem de berbermiş) "eşraf diye anmazlar. Türkiye'nin esnafı ve eşrafı uzun yıllar-hatta yüzyıllar- hayatından memnun, kendi kabuğu içinde yaşadı. Ama dünya değişti. Teknoloji harikalar yarattı. Mesafeler kısaldı. İletişim saniyelere indi. Herkes, her an, dünyanın her yerindeki her şeyi, görüp bilmeye başladı.

Kazandığı parayı yastık altında tutan taşra eşrafı dünyayı gördü. Nasıl Avrupa'nın eski burjuvaları, kendilerini yöneten "aristokratları" alaşağı ettikten sonra, tıpkı onlar gibi olmaya çalıştıysalar; onların, bilgi, sanat, müzik, estetik birikimlerini çocuklarına naklettiyseler, bizim sermaye birikimi yapmış taşralı esnaf-eşrafımız da dönüşmek istemeye başladı.

Dönüşmek zor iştir. Herkes, Franz Kafka'nın ünlü roman kahramanı Gregor Samsa gibi bir sabah kendini ters dönmüş bir hamamböceğine dönüşmüş bulamaz. Dönüşüm daha çok, Jack Nicholson'ın "kurtadam" filminde, bir kurta dönüşmesi gibi sancılı-acılı olur.

Şimdi bizim taşralı esnaf-eşrafımız da bir dönüşümün sancılarını çekiyor. Paraları çok. Türkiye'de ve dünyada gördükleri burjuva yaşamlarına imreniyorlar. Ama yüzyıllardan getirdikleri örfleri var, ananeleri var. Onları bir anda yıkmak olanaksız. "Mütedeyyinler". Yaşadıkları, kök saldıkları yörelere bağlılar. Yer değiştirseler bile, dönüp dolaşıp aynı yere geliyorlar. Ama bu, bu günkü kuşağın sorunu. İzleyenler böyle olmayacaklar.

Olmayacaklar çünkü "dönüşümü" ihtirasla istiyorlar. Bu dönüşüm için çok para gerekli. Çok para için de "siyasal iktidar" gerekiyor. Ne de olsa burada, Türkiye'de parayı, onun bölüşümünü devlet kontrol ediyor. Devleti elde tutmak lazım ki dönüşümün motoru, yani para eline geçsin. AKP bu sanayici olan esnafın ve "burjuva" olmak isteyen eşrafın partisi olarak- ayni misyonu yüklendiği halde bunu beceremeyen Erbakan Hoca'nın başarısız MSP-RP çizgisinin-başarılı uzantısı olmayı gerçekleştirdi. Şimdi bu kesimi, eski esnaf-eşrafı, yeni sanayici-burjuva yapmak için elinden geleni yapıyor. Bunu yapabilmek için sabit bir yoksul sınıfa ihtiyacı var. Bunu da sağlıyor.

Haftaya devam edeceğim.