Fakirlik, yozlaşma ve cihatçı radikalizm

Lianhoué Imhotep BAYALA*

Nijer’deki durum berrak bir zihne sahip her gözlemci için tahmin edilebilir. Sahil kuşağı ülkelerinden olan Burkina Faso, Mali ve Nijer, “terör”den en çok etkilenen ülkelerden… Mali ve Burkina Faso’daki darbelerin, güvenlik konularındaki yönetim krizinin sonucu olduğu gözlemleniyor. Terörün kökünü kazıyamayan belirli müttefiklerin tercihi, güvenlik ile savaş stratejisi alanlarındaki kötü seçimler, Mali ve Burkina Faso’daki darbeciler için başlıca nedenlerdi.

Bu askeri gerçeklerin Nijer’in , Fransız demokrasisinden kaynaklanan güçlerin sosyal krizleri yönetmedeki yetersizliği de eklenebilir. Güvensizliğin neden olduğu fakirlik, giderek yaygınlaşan yozlaşma, genç işsizliği, cihatçı radikalizm, ekonomik ve insani krizler de önemli bir role sahip. Bunun sonucunda iki ülkede (Burkina ve Mali) ordunun iktidarı ele geçirmesi bu bağlamda açıklanabilir. Bu gerçekler, aynı zamanda şimdiye kadar Nijer’i yöneten Fransız yanlısı sivilleri de özetliyor.

Üç ülkeye sınırı olan bölgenin (Mali, Nijer ve Burkina’nın ortak sınır bölgesi) güvenlik sorunlarının ortak bir strateji ile aynı olacağı öngörülebilir. Bizim gözlemlediğimiz Mali ve Burkina Faso, sırasıyla çoğunluğu Fransız olan emperyalist güçleri kendi topraklarından kovdu. Şaşırtıcı bir şekilde sömürgeci işgal güçleri, halkın tepkisine rağmen Başkan Bazoum tarafından memnuniyetle karşılandı ve bu birliklere karşı kitlesel gösteriler düzenlendi. İki ülke (Burkina ve Mali) Türkiye, Rusya, Çin gibi daha güvenilir ve samimi müttefikler ararken, Bazoum, Fransız sömürge ordusuna topraklarını ve uranyumunu altın tepside sundu.

Dahası, ülkesini, Burkina’yı ve Mali’yi istikrarsızlaştırmak için her türlü entrikayı deneyen Fransa ile iş birliği yaptı. Bazoum, Paris’te kendi ordusunu medyada küçük düşürdü. Fransız otoritelerini savunmak için onlarla aynı çizgide bulundu. Onların Sahil Kuşağı’ndaki varlığı, “teröristlerin" daha iyi eğitim alıp bizim ordumuzdan daha iyi teçhizata sahip olması anlamına geliyor. Devletin güvenlik durumunun kötüleşmesini engellemek için söylediği yalanlara ek olarak, bu teklifler ordusu tarafından aşağılayıcı ve sinir bozucu bulundu. Nijer’in aynı terör kriziyle karşı karşıya olan iki kardeş ülkeyle (Burkina ve Mali) iş birliği yapmaması, Nijer’in askeri liderleri tarafından tutarsız görüldü. Tüm bu nedenlerin, Niamey’deki (Nijer’in başkenti) Fransız yanlısı iktidarın olası ve erken düşüşü için yeşil ışık yaktığına inanıyorum.

*Pan Afrika Örgütü Genel Sekreteri