ABD Başkanı Biden, ülkedeki çocuk bakım masraflarındaki artışı dert edinmektense askeri harcamalara öncelik verdi. İkinci Dünya Savaşı’nın yıllık harcamalarını geçen askeri bütçe, Ukrayna ve Gazze’deki savaşları sürdürmek için kullanılacak.

Her şey pahasına ulusal güvenlik
Oval Ofis’ten ulusa seslenen Biden, İsrail ve Ukrayna'ya savaş desteği için Kongre'den ek bütçe istedi. (Fotoğraf: Depo Photos)

Stephen SEMLER

ABD Başkanı Joe Biden, geçen ekim ayında yasama organına sunulmak üzere iki ek bütçe tasarısı ortaya koydu. Tasarılardan ilki, İsrail’in Gazze’de yürüttüğü savaşı ve Ukrayna’nın Rusya karşısındaki mücadelesini fonlamayı amaçlıyordu. 95 milyar dolarlık hacme ulaşan ek bütçe, Ulusal Güvenlik Paketi adıyla onaylandı ve şubat ayında Senato’dan geçti. Biden Temsilciler Meclisi’ni son onay için bir an önce harekete geçmeye davet etti.

Kendi önceliklerini hayata geçirmeye bu kadar adanmış bir başka başkan daha hatırlamak zor. Biden bütçe planını savunmak için Oval Ofis’ten tüm ulusa konuşma yaptı. Geçmişte hiçbir yasa tasarısı için böyle bir yönteme başvurmamıştı. Takip eden aylar ve haftalarda ek bütçe tasarısının Kongre gündeminde yer bulduğuna emin oldu. Biden’ın sıkı çabaları meyvesini vermişe benziyor. Tasarı mevcut haliyle onaylanırsa Biden tam olarak istediğini almış olacak.

Biden yönetimin hazırladığı diğer ek bütçe talebi ise ilkinin yarısı büyüklüğündeydi ve çocuk bakım hizmetleri ya da afet yardımları gibi programlara finansman sağlanmasını içeriyordu.

Biden, dış politikayı finanse edecek planları Kongre ile bizzat takip ederken, bu tasarıdan ekim ayından bu yana hiç söz etmedi bile. Tasarıdan resmi iletişim kanallarında ya da X hesabında da bahsetmedi. Aslına bakarsanız tasarının yazım şekli, adeta ciddiye alınmamasının istendiği izlenimini yaratıyor. Dış politika için talep edilen ek bütçe 69 sayfalık eksiksiz bir yasa tasarısı görünümünde ve Temsilciler Meclisi sözcüsüne hitaben kaleme alınmış. İkinci tasarı ise iki sayfalık özet tablodan ibaret.

BAŞKAN SİLAH İSTİYOR

Biden’ın askeri ek bütçe teklifine yoksullukla mücadele tasarısından çok daha fazla alaka göstermesi, Washington’ın “ulusal güvenlik” anlayışıyla, emekçi sınıfına mensup insanların ve ailelerin “güvenlik” anlayışı arasındaki kopukluğu gösteriyor. Bu kopukluk olmasa, ekimde sunulan ikinci tasarı çoktan yasalaşmış olurdu.

2024 Ulusal Güvenlik Paketi bu şekliyle onaylanırsa, ABD’nin senelik askeri harcamaları İkinci Dünya Savaşı düzeyini bile aşmış olacak. 95 milyar dolarlık kaynağın yüzde 75’i doğrudan Pentagon’a gidecek. Pentagon’un 2024 yılı için toplam bütçe hacmi 953 milyar düzeyine ulaşacak.

Biden savaş sonrası dönemin gelmiş geçmiş en yüksek askeri bütçesini geçirmeye çalışırken ABD’li yetişkinlerin yüzde 63’ü artan fiyatların yaşamlarını zorlaştırdığı cevabını veriyor. Yüzde 41’lik bir kesim ise gıda, barınma, çocuk bakımı ve faturalar gibi temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlandığını söylüyor. Halkın yüzde 23’ü, geçen sene en az bir faturayı aksatmak zorunda kaldığını ifade ediyor. Bu göstergeler halkın finansal durumunun 2021, 2022 ya da 2023 yıllarından daha kötü olduğunu gösteriyor. Halk yaşam maliyetleri kriziyle mücadele ederken, ülkenin başkanı silah peşinde koşuyor.

Sosyal harcamalar için talep edilen ek bütçenin 16 milyar dolarlık kısmı Çocuk Bakımı İstikrar Programı için kullanılacak. Bu program salgın yıllarında çökmenin eşiğine gelen çocuk bakım sektörünü kurtarmak için sektör çalışanlarının maaşlarının ödenmesinde ve aileler için maliyetlerin düşük tutulmasında kullanıldı. 220 binden fazla çocuk bakım merkezi programdan yararlandı. Bu kuruluşlardan biri olan Sammy Center, kurucusu Mario Soter “Finansal destek hayatımızı kurtardı” diyor.

SOSYAL KRİZ

Fakat hibelerin 30 Eylül’de sona ermesi sektörü tekrar altüst etti. Hibelerin sona ermesiyle birçok çocuk bakım merkezi kapandı, küçüldü, maaş kesintilerine ya da ücret artışlarına gitmek zorunda kaldı. Hibe programından yararlanan merkezlerin en az üçte birinin program sonrasında ücret artışına gitmek zorunda kaldığı biliniyor. Soter, hibenin bitiş tarihi yaklaşırken “gözüne uyku girmediğini” söylüyor. Ailelerin birçoğu aylık 300 dolara denk gelen fiyat artışını karşılayabilmiş fakat Soter, dört öğrencisini zamlar yüzünden kaybetmiş.

Yeni istikrar fonu onaylanmazsa 3,2 milyon çocuk bakım hizmetlerinden mahrum kalabilir. Aileler için finansal koşulların kötüleşmesi de oldukça olası. Çalışan ebeveynlerin çoğu artık ya çocuk bakımına daha fazla para ödüyor ya da bakım sorumluluğunu kendileri üstlenmek için daha az çalışıyorlar. Gelir azalması ya da maliyetlerin artması dolayısıyla ebeveynlerin toplam 9 milyar dolarlık kazanç kaybı yaşayacağı tahmin ediliyor.

Çocuk bakım hizmetlerine aktarılacak 16 milyar dolarlık kaynak, güçleşen finansal koşulların yükünü azaltacak ve çocukların refahını da destekleyecek. Ulusal Güvenlik Paketi ise Gazze’deki savaşın sürmesi için 16,5 milyar dolar harcanmasını öngörüyor. Bu savaşta şimdiden 12 bin 500 Filistinli çocuk öldü.

Biden, Ukrayna Savaşı harcamalarını hâlihazırda onaylanan 886 milyar dolarlık Pentagon bütçesine dâhil etseydi, tekrar meclis onayı araması gerekmeyecekti. Fakat Pentagon bütçesinden taviz verilmesi istenmedi. Bu paln, silah üreticilerini sevindirecek şekilde gayet iyi çalıştı. ABD silah sanayisi, Ulusal Güvenlik Paketi sayesinde yaklaşık 64 milyar dolarlık ek gelir elde edecek. Bu miktar, ABD’de yaşanmakta olan çocuk bakım krizini çözmek için gereken finansmanın dört katı.

Çeviren: Fatih Kıyman

Kaynak: The Intercept