İşçi düşmanlığı sağı besler

Alejandro LOPEZ

İspanyol Başbakan Pedro Sanchez’in partisi İspanyol Sosyalist Partisi (PSOE), koalisyonda olduğu Sumar ve 14 farklı “kemer sıkma” yanlısı parti ile tekrar anlaşmaya vardı ve azınlık hükümeti kuracak sayıya ulaştı. PSOE, Sumar koalisyonu, Podemos, Katalan-Bask milliyetçi partileri ve 14 kemer sıkma yanlısı partiyle aylardır müzakereler yürütüyordu. Temmuz ayında yapılan seçimlerde sağcı Halk Partisi (PP) galip çıkmış fakat hükümet kuracak çoğunluğa ulaşamamıştı.

Sanchez mecliste 179 oy olarak tekrar başbakan seçildi. Sanchez’in 350 kişilik mecliste 4 kişi farkla çoğunluk sahibi olan hükümetinin zayıf ve kopuk olması bekleniyor. PSOE ve Sumar koalisyonuna ek olarak Sanchez'in çeşitli Katalan ve Bask milliyetçilerinden sürekli destek bulması gerekecek.

Meclisteki oylamada sağcı PP ve faşist Vox partisi Sanchez aleyhinde 171 oy kullandılar. Bu da İspanya’nın modern siyasi tarihi boyunca görevdeki bir başbakana verilmiş en yüksek karşı oy sayısı. Katalan ve Bask milliyetçilerinin Sanchez’e karşı oy kullanması, sonucu kolaylıkla değiştirebilirdi.

Sanchez milliyetçi partilerin desteğine karşı Katalonya’nın separatist hareketine mensup 400 kişi için af ilan etmeyi ve Katalan hükümetinin 15 milyar avroluk borcunu silmeyi kabul etti. Af kararından yararlanacaklar arasında 2017 yılında yaşanan “bağımsızlık referandumu” girişiminden sonra koltuğundan indirilen Charles Puigdemont da var.

ARTAN MUHALEFET

Sanchez’in sağcı ve solcu muhalifleri çoğalıyor. İşçi düşmanı politikaları protesto eden emekçiler ve gençler de huzursuz, darbe isteyen faşist Katalan karşıtları da.

On binlerce lise ve üniversite öğrencisi geçtiğimiz günlerde sokağa döküldü ve İspanya’nın PSOE-Sumar koalisyonu da dahil olmak üzere Batılı güçlerin desteğiyle yürütülen Gazze katliamını protesto etti. Valencia’da lise öğrencilerinin yüzde 90’ı, üniversite öğrencilerinin yüzde 70’i eylemlere destek verdi.

Guadalajara lojistik merkezinde çalışan 40 bin işçinin, maaş artışı talebiyle yakında greve gitmesi bekleniyor. Gazze eylemlerinin ve Ukrayna savaşının daha da kötüleştirdiği küresel enflasyon krizine karşı eylemlerle eşzamanlı yaşanması, emekçi sınıfının küresel kapitalizm krizine karşı kendi bağımsız hareketiyle örgütlenme ihtimalini doğuruyor.

Söz konusu krizlerin önümüzdeki aylarda daha da kötüleşmesi bekleniyor. PSOE-Sumar hükümeti 24 milyar avroluk bütçe kesintisi yapmayı ve vergileri daha da artırmayı planlıyor. Kesintiler sosyal harcamalardan yapılacak. Bu esnada Avrupa Birliği (AB), Ukrayna savaşı için milyarlarca avro para harcıyor.  

Başbakan Sanchez ise zafer konuşmasında gülünç laflar etti. Toplumsal cinsiyet ve kimlik siyaseti konularından dem vurdu, işçi hakları alanındaki “başarılarından” söz ederken alenen yalanlar söyledi.

EMEK KARŞITI ADIMLAR

Sanchez’in bir önceki hükümeti emekli maaşlarında ciddi kesintiler uyguladı ve işçi dostu birçok çalışma yasasını yürürlükten kaldırdı. Şirketler ve bankalar için ise 140 milyar avroluk AB fonuyla “kurtarma paketleri” açıklandı. Grev yapan metal işçileri ve kamyon şoförlerinin tepesine binildi. İspanya hükümetinin “sağlık değil kazanç” politikası ülkede Covid-19 döneminde 160 bin fazladan ölüm yaşanmasına sebep oldu. Göçmenlere yönelik zalim politikaları, Melilla’da 100 mültecinin ölümüyle sonuçlanan olay ile zirveye ulaştı.

Sanchez aynı zamanda kendini “aşırı sağa karşı cephe” ilan etti. “Geri adım atmayacak, ilerici güçler olarak karşılarında duruyoruz. Toplumca karşılaştığımız problemlerin farkındayız ve bunları aşabileceğimizi biliyoruz. Doğru kararları aldığımız takdirde ve Avrupa değerlerine sahip çıktığımız sürece bu model ile dünyayı aydınlatabiliriz” dedi.

Bu esnada meclis binasının etrafına dizilmiş 1600 polis tarafından korunuyordu. Aşırı sağcıların darbe girişiminde bulunmalarından endişeleniyordu. Franco rejiminden parlamento rejimine geçildiğinden bu yana ülkede ilk defa gerçek bir darbe tehlikesinden söz ediliyor.

DARBE TEHLİKESİ

Vox partisi lideri Santiago Abascal aylardır “milliyetçi direniş” diye bir şeyden söz ediyor, orduyu ve polisi göreve davet ediyor. Amerikan sağcı yorumcularından Tucker Carlson ve çeşitli sağcı figürler, Madrid’deki PSOE binası önünde 12 gün boyunca eylemler yaptılar, faşist selamı verdiler, “Franco, Franco, Franco” diye tezahüratlar yaptılar.

Hükümetteki görevi sona ererken PP lideri Alberto Nunez Feijoo, “muhalefet lideri” sıfatıyla Sanchez’in elini sıktı. Fakat seçim sonuçlarının defalarca “hileli” olduğunu iddia eden Feijoo Sanchez’in elini sıkarken, “Hata yapıyorsun ve yaşanacakların tek sorumlusu sen olacaksın” dedi.

PSOE-Sumar hükümetinin işçi haklarına savaş açmak için kullandığı güvenlik güçleri, bir yandan Sanchez’i tehdit etmekten geri durmuyorlar. Paramiliter grup Guarda Civil, “İspanya’nın egemenliği ve anayasal düzeni için kanının son damlasına kadar savaşmaya hazır olduğunu” duyurdu.

İspanya yüksek mahkemesi ise Sanchez’i, “İspanya’da hukuk rejimini yıkmakla” suçladı. Hakim Garcia-Castellon, af kararından yararlanacak Puigdemont’a karşı bir anda terör soruşturması açılmasını sağladı.

Yüksek rütbeli bazı komutanların PSOE-Sumar hükümetine ve af kararına karşı manifesto hazırladıkları söyleniyor. Aralık 2020’de Kral 6. Felipe’ye mektup yazmış, PSOE-Podemos’a karşı darbe çağrısı yapmışlardı. Komutanlardan biri Franco’ya bağlılığını ilan etmiş ve “26 milyon” solcunun ve ailelerinin öldürülmesini “kansere müdahale” olarak tarif etmişti.

Tüm bu yaşananlar, yaz döneminde yapılan seçim ardından seslendirilen uyarıları haklı çıkarıyor. PSOE-Sumar hükümeti işçi düşmanı, savaş yanlısı politikalarını sürdürecek. Bu yıkıcı politikalar Vox ve PP gibi sağcı partiler tarafından siyasal cephane olarak kullanılacak. Amacımız, işçileri ve gençleri sınıfsal kardeşleri ile uluslararası mücadele çatısı altında bir araya getirmek, soykırıma, savaşa, faşizme ve kapitalist sisteme birlikte karşı koymak olmalı.

Çeviren: Fatih Kıyman

Kaynak: WSWS