Kira bedelleri arttı, kiracılar mağdur: Kamu çalışanları barınamıyor
Sağlık emekçilerinin ve öğretmenlerin turizm kentlerindeki barınma sorunu fahiş kira zamlarıyla bu yıl daha da arttı. Kamu emekçileri büyük kentlerden ve turizm ilçelerinden tayinlerini istiyorlar.
Berkay SAĞOL
Artan hayat pahalılığı ve ekonomik kriz, Türkiye genelinde her geçen gün büyüyen barınma problemine dönüşüyor. Maaşlı çalışanlar için ev satın almak artık hayal olurken, özellikle turizm bölgeleri ve büyükşehirlerde kiralarını ödeyemeyen kamu emekçileri tayinlerini istiyor.
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) 2023 Mayıs’a ilişkin Kiralık Konut Piyasası Görünümü araştırmasını yayımladı. Buna göre, ülke genelinde ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatındaki yıllık artış oranı mayısta yüzde 101 oldu. Yıllık kira artış oranı İstanbul’da yüzde 109,4, Ankara’da yüzde 192,2, İzmir’de ise yüzde 150 olarak öne çıktı. Artış oranı ayrıca Antalya’da yüzde 57,6 ve Muğla’da yüzde 23,5 olarak hesaplandı.
İzmir’in Çeşme ilçesinde sadece bir oda bile aylık 4 bin liraya kiralanıyor. Daire kiraları ise 10 bin liradan başlıyor. İzmir’in bir diğer tatil ilçelerinden biri olan Foça’da da durum pek farklı değil. Burada da ev kiraları 8 bin 500 liradan başlıyor.
Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) Çeşme İlçe Temsilcisi Mazlum Durgut, “En düşük kira ücretleri 10 bin liraya ulaştı. Özellikle sahil bölgelerinde, turistik bölgelerde çalışan emekçilerin, bırakın kuru ekmek ile karın doyurmalarını, aldıkları tüm ücretler kiraya gidiyor. Barınma sıkıntısı çok derin bir şekilde bizleri etkiledi ve çalışamaz hale getirdi. Gelen doktorlar zorunlu hizmet süresi olan 1 yılı doldurup gidiyor. Sözleşmeli sağlık personelleri de zorunlu hizmet süresini doldurup gidiyor. Aramızda uzun zamandır İzmir’de kirada oturup her gün 140 kilometreden fazla yol yapan sağlık ve sosyal hizmet emekçileri var. Yeni gelenler arasından, yıllık kira bedelini peşin ödemeye maruz kalmış arkadaşlarımız var. Hastanede fizik tedavi polikliniği görevlendirme ile geçiştiriliyor. Dermatoloji polikliniğinin ise 3 yıldır olmamasının sebebi barınma sorunundan dolayı” dedi.
Muğla’da ise hem turistik ilçelerde hem de merkez ilçede kiralar oldukça yüksek. Bodrum’da ev kiraları da 12 bin lira gibi rakamlardan başlarken, Fethiye’de bu rakam yaklaşık 8 bin liraya düşüyor. Marmaris’te de en düşük kiralar yaklaşık 10 bin liradan başlıyor. Çoğunlukla öğrencilerin yaşadığı Menteşe ilçesi Kötekli Mahallesi’nde de kiralar 7 bin lirayı buldu.
Eğitim Sen Muğla Şube Başkanı Birdal Savran, “Sağlıklı bir toplum için temel parametreleri sayacak olursak; en başında dengeli ve yeterli beslenme, sağlıklı su, temiz çevre ve uygun barınma koşulları gelir. Muğla’da son bir yılda konut kiraları 3 ile 5 kat artış gösterdi. Bir kamu emekçisinin bu kiraları ödemesi mümkün değil. Bugün birçok kamu emekçisi, özellikle eğitim emekçileri başka illere tayin istemeyi düşünüyor. Turistik bölgelerde kira fiyatları 12 bin ile 15 bin lira aralığında değişiyor. Bu fiyatlar bile 9 aylığına veya senelik olarak peşin verildiği takdirde geçerli oluyor. Çoğu kamu emekçisi turizmin yüksek sezonunda evlerinden çıkartılıyor. Üniversite kayıt döneminde bu fiyatların artacağı da göz önünde bulundurulmalıdır. Öğretmen olmayan sınıflar, hemşiresi, doktoru olmayan hastane ve ASM’ler görülmek istenmiyorsa gerekli önlemler alınmalı” diye konuştu.