İzmir’de, öğrenciler son yıllarda büyük bir barınma problemiyle karşı karşıya. Yetersiz devlet yurtları, artan özel yurt fiyatları ve ev kiraları, üniversite tercihi yapan öğrencileri zor durumda bırakacak.

Öğrenciler yine barınamayacak
Fotoğraf: Barınamıyoruz Hareketi

Zeynep KALYONCU-Yılmaz YÜREKLİ

TTürkiye’nin üçüncü büyük kenti olan İzmir’de öğrenciler bu sene yine ciddi bir barınma kriziyle karşı karşıya kalacak. 

YÖK’ün 2022-2023 verilerine göre kentte 188 bin 396 öğrencinin eğitime devam ettiği 6’sı devlet üniversitesi olmak üzere 10 üniversite var.

İzmir’de 27 bin 481 kişi kapasiteli KYK yurtlarında öğrenci sayısının yalnızca yüzde 14,5’i konaklayabiliyor. Geriye kalanlar artan kira ve özel yurt fiyatlarıyla karşı karşıya. Öğrencilerin yoğunlukta olduğu Bornova ve Buca’da 10 bin liranın altında kiralık ev bulmak imkânsız. Özel yurt fiyatları da 65-130 bin lira arasında.

Bornova ve Buca ilçelerinde KYK yurtlarının yetersiz kapasitesi ve boş konut eksikliği öğrencilerin üniversite tercihlerini etkiliyor. 

FİYATLAR ASTRONOMİK 

Ege Üniversitesi’ndeki KYK yurdu şartlarından bahseden üniversite öğrencisi Semanur Mertek, “4 kişilik odaların kontenjanı 6 kişiye çıkartıldı. Odadaki kişi sayısı arttı ama aynı ücreti alıyorlar. Bazı odalarda 4 masa var ve 2 kişi masasız kalıyor. Bu nedenle tartışmalar çıkabiliyor” dedi. 

İsmini vermek istemeyen Bornova’daki özel bir yurt çalışanı, öğrencilerin tercih yapmadan önce özel yurtları aradıklarını ve tercihlerini fiyatlara göre yaptıklarını söylerken, “Ekonomik şartlar, yurt maliyetleri ve öğrencinin kendi masrafları aileleri zorladığı için hiç kimse gelmiyor. Tek kişilik odanın fiyatı, yurtların isim ve kalitelerine göre; 100-200 bin lira arasında. Kaç aile bunu karşılayabilir?” dedi.

Öğrencilerin ailelerine yük oldukları için çalıştıklarını belirten özel yurt çalışanı, “Çocuklar iş bulabilse, hepsi çalışır. Psikolojik baskı altındalar. Geçen senelerde yurdumuzda kalan bir öğrencimiz ekonomik zorluk çektiği için tıp fakültesini bıraktı. Çok üzücü” dedi.

Fahiş fiyatlardan ötürü öğrencilerin bulunduğu yerden çıkmak istemediklerini söyleyen Bornova’da emlakçılık yapan Veli Temel, “2 artı 1 dairelerin kiraları minimum 10 bin, 12 bin lira. Konumuna ve evin özelliklerine göre bu fiyatlar değişerek 30 bin lira veya 40 bin liraya kadar çıkabiliyor. Yüksek kiralardan ötürü öğrenciler 2 artı 1 dairede 4 kişi barınmaya mecbur bırakılıyor. Kiralık daire bulabilecekleri bile belli değil. Buurlarsa kendilerini şanslı hissediyorlar” diye konuştu.

Hem öğrenci olan hem de Buca’da emlak sektöründe çalışan Şimal Oral, “Yurt bulamayan öğrenciler sokakta kalmamak için ev tutmak zorunda kaldığında 8 bin 500 lira olan evin kirası önümüzdeki ay birden 12 bin liraya yükselecek. Bu yüzden birçok emlakçı evleri elinde tutuyor” dedi ve ekledi: “Şu an eve çıkmak isteyen birisinin girişteki minimum maliyeti 40 bin, 50 bin lira. Bir öğrencinin tek başına eve çıkması çok zor. Kimse aylık 10 bin lirayı tek başına ödeyemiyor. Asgari ücretle çalışmaya kalksa dahi geçinemez.”

TALEP KARŞILANAMIYOR

İsmini vermek istemeyen bir diğer emlakçı ise, “Talepleri karşılayamıyoruz ki daha üniversiteler açılmadı. Yurtlar da ihtiyaçları karşılayamazsa, bu gidişatın sonu üzücü olacak. Ya parklara çadır kuracaklar ya da 1 artı 1 evde beş kişi kalacaklar. Kira fiyatları yüksek. Talep artışıyla kira fiyatları daha da artacak. Öğrenciler kötü ev demeden, başını sokacak bir yer bulduğu anda kiralıyor” dedi. 

İnşaat sektörünün, maliyetlerin yüksek olmasından ötürü durgun olduğundan bahseden emlakçı Muhammed Karakaya da, “Yeni konutlar yapılmıyor ve nüfus devamlı artıyor. 10 bin liradan aşağı kiralık daire yok. Öğrencileri evden çıkartmak için fiziksel şiddete, tehdide başvuran ev sahipleri oluyor. Nedeni devletin koyduğu yüzde 25 zam oranı” dedi. 

EV SAHİPLERİNİN ZULMÜ

Ev sahiplerinin taleplerinden ötürü ev bulamadığından bahseden öğrenci Servet Özgül şu ifadelerde bulundu: “Dört kişiyle beraber eve çıkmayı düşünüyoruz. Sorunum ev bulmak değil; ev bulsam bile erkek öğrenci olduğum için evi kiralamamaları. Ya kız öğrenci ya memur ya da memur kefil istiyorlar” dedi. 

Ev bulmakta zorlanan öğrencilerin ‘devir’ yolunu tercih ettiğinden bahseden emlakçı Hasan Kandak ise “Öğrencilerin okulları bitince diğer arkadaşları kirayı ödemeye devam ediyor. Ev sahipleri bu durumu fark ederse öğrenciler evden ayrılmak durumunda kalıyor ancak anlaşılana kadar da olsa bu yöntemi tercih ediyorlar. Öğrencileri rencide eden, aşağılayan ev sahipleri var” diye konuştu.