Putin’in Trump umudu
ABD’nin milyarlarca dolarlık Ukrayna’ya askeri yardım paketi onaylandı. Savaşta zaman Putin’in aleyhine işliyor ve bekleyebileceği tek bir kurtarıcı var: Turuncu Mesih.
Carl BILDT
Geçen hafta çıkan haberlerin Kiev yönetimini rahatlattığına ve Kremlin’i endişelendirdiğine şüphe yok. ABD Kongresi altı aylık düğümü nihayet çözdü ve Ukrayna’ya yönelik yeni askeri destek paketini onayladı (bununla beraber İsrail ve Tayvan’a yönelik paketler de onaylandı). Eşzamanlı olarak Avrupa Birliği (AB) liderleri de birbirlerinin peşi sıra yeni destek paketleri açıkladılar. Destek paketlerinin içeriği halen görüşülüyor fakat Almanya’nın yeni bir Patriot hava savunma sistemi sağlayacağı kesinleşti. Patriotlar Rusya’nın Ukrayna’da avantaj elde etmesini engelleyen kilit teknolojilerden biri. Bu durum, diğer AB yönetimlerini de Ukrayna’nın hava savunma sistemlerini desteklemeye teşvik ediyor.
DESTEĞE MUHTAÇ
Ukrayna desteğe muhtaç. Son birkaç ay zorluklarla doluydu. 2023 yılındaki karşı saldırısı beklenen sonucu doğurmadı ve ABD yönetiminin yeni destek paketine onay vermemesi de morelleri olumsuz yönde etkiledi. Ukrayna’nın cephane stoku giderek azaldı ve Kremlin ülkenin sanayi ve enerji altyapısına yönelik saldırılarını sürdürdü.
Ukrayna açısından gidişat giderek kötüleşirken, Kremlin savaşı “propaganda düzeyinde” kazanmaya çalışabilir durumdaydı. Birçok Rus savaşın bitmesini istese de, Vladimir Putin Batı’nın iradesinin kırılmaya başladığını öne sürebilirdi. Rusya’da cephane fabrikaları çalışmaya devam ediyordu ve Donald Trump’ın ABD seçimlerini kazanması giderek daha olası hale geliyordu. Hal böyleyken, bir tür Rus zaferi giderek daha olası hale geliyordu.
Diğer yandan, Ukrayna istilasının başladığı Şubat 2022’den bu yana Putin’in hedeflerini kademeleri olarak “düşürmek” zorunda kaldığını da unutmayalım. İlk etapta Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin günler içinde iktidardan indirilmesi ve Ukrayna topraklarının Rusya tarafından ele geçirilmesi bekleniyordu. Rus ordusu Kiev’e yürüyecek, özgürlük ordusu gibi sevgiyle karşılanacaktı.
PLANLAR TUTMADI
Bu tür bir stratejik hatanın tarihte az örneği vardır. İşler planlandığı gitmedi, Rus istilası bir anda durma noktasına geldi ve ordular geri çekilmek zorunda kaldı. Takip eden aylarda Herson ve Harkiv’den dahi çekilmek zorunda kaldılar.
Ukrayna’nın kararlılığı, Kremlin’in hafife aldığı tek şey değildi. Batılı ülkelerin koalisyon şeklinde hareket ederek Ukrayna’ya finansal ve askeri yardım sağlayacağını da hesap etmemişlerdi. 2023 yılına gelindiğinde Rusya “savunma” pozisyonuna geçmiş ve Batılı silahlara sahip Ukrayna’nın istilacıları geri püskürtmesi beklenir olmuştu.
Fakat böyle olmadı ve savaş, yıpratma savaşına dönüştü. Batı’nın desteği zayıfladıkça Putin’in özgüveni tekrar arttı ve zamanın kendinden yana olduğuna kanaat getirdi. Putin’in yeni saldırılar planladığına şüphe yok. Fakat bana kalırsa her şeyden çok, Trump’ın imdadına yetişmesini bekliyor.
Ancak şimdi hesaplar yine değişiyor. Trump’ın “izolasyoncu” etkilerine karşı ve bünyelerindeki Putin sempatizanlarına karşı koyan ABD cumhuriyetçileri, Demokratlarla görüş birliğine vardılar ve Ukraynalıların çaresizce beklediği son destek paketini Kongre’de onayladılar. Yeni cephane ve ekipmanın, Rusların giderek kazanım elde ettiği Ukrayna’ya ulaşması zaman alacak olsa da, kararın psikolojik ve siyaseti etkileri derhal hissedilir oldu. Ukrayna’nın savunma hattını koruma ve olası Rus saldırılarını püskürme ihtimali tekrar arttı.
‘TURUNCU MESİH’
Zaman, hâlâ Putin’den yana mı? Bu savaştan çıkaracağımız tek bir ders varsa, o da savunmanın saldırıdan kolay olduğu. Orta ve uzun vadede Avrupa ve ABD’deki mühimmat üretim kapasitesinin Rusya’nın kapasitesini sollaması olası. Rusya, üretim için Kuzey Kore’ye bel bağlıyor. Dahası, Ukrayna’nın uzun menzilli saldırı yetkinliklerini sürekli olarak geliştirmesi, dengelerde önemli değişime sebep oldu. Askeri personel destekleri de cephede savaşma kapasitesini yeniden güçlendirdi. Kısacası, Putin’in zafere ilerleme şansı giderek azaldı. Rusya’nın savaş çabaları zora girmeye devam edecek.
Fakat Putin’in son bir ümidi var. Kremlin, Mar-a-Lago’daki kurtarıcısını – ABD’deki Cumhuriyetçilerden birinin tabiriyle “Turuncu Mesih’i” – çaresizce bekliyor. Trump Oval Ofis’e dönecek ve Putin’in kendi başına açtığı belaları çözecek mi, göreceğiz. Şu an için, Rusya’nın Ukrayna’daki amaçları tekrar zora girmiş görünüyor.
Çeviren: Fatih Kıyman
Kaynak: The Conversation