Sudan ve Fas sokakları susmuyor: Diren ve kazan

Aralık ayında ekmek zammı nedeniyle başlayan ve aylarca süren gösterilerin sonucunda 30 yıllık Ömer el Beşir iktidarı deviren Sudan halkı, darbecilere karşı da mücadeleyi sürdürüyor.

Sudan Askeri Geçiş Konseyi ile muhalefetin çatı oluşumu Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri, geçiş döneminin idaresi için başkanlık konseyi kurulması konusunda anlaşmaya vardı. Fas’ta ise kamu ve özel sektör çalışanları, hayat şartlarının iyileştirilmesi ve maaşlarına zam talebiyle aylardır süren gösteriler ise meyvelerini veriyor. Fas hükümeti sendikalarla yaptığı “yeni bir sosyal anlaşma” ile işçi ücretlerine zam yaptı.

Görüşmeler sürüyor

Sudan’da Askeri Geçiş Konseyi ile Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri’nden temsilciler, önceki gün, sivillerin başkanlık konseyine dahil edilmesi başta olmak üzere anlaşmazlık yaşanan noktalarda mutabakata varılabileceği yönünde açıklamada bulunmuştu. Ordu ile sivil toplum arasındaki görüşmelere katılan bir temsilci Fransız Haber Ajansı’na (AFP) yaptığı açıklamada, “Sivillerden ve ordu mensuplarından oluşan ortak bir konsey kurulması yönünde uzlaşma sağladık” dedi. Konseyde yer alacak sivillerin ve askerlerin sayısı konusunda da görüşmelerin devam ettiğini sözlerine ekledi. Muhalefet, görüşmelerden istedikleri sonuç çıkana kadar sokakları terk etmeyeceğini açıkladı.

Sendikalar sokakta

Fas’ta ise Kral Hasan’a karşı giderek büyüyen hoşnutsuzluk aylardır sendikalar ile hükümet arasındaki trafiği sıklaştırdı. Faslı İşletmeler Genel Konfederasyonu ve sendikalar asgari ücrete yüzde 10’luk zammın yanı sıra, aile yardımı ve kamu sektörü çalışanlarına maaş artışı konusunda hükümete geri adım attırabildi. Sözleşmeli öğretmenlerin oluşturduğu, Sözleşmeye Zorlanan Öğretmenler Ulusal Koordinasyonu ise şimdilik greve ara verse de, öğretmenlerden “öğretmenlerin onurunun çiğnenmesini sembolize eden” siyah rozet takmaları ve disiplin suçuyla ilgili hiçbir belge imzalamamalarını istedi. Sözleşmeli öğretmenler, Eğitim Bakanlığı ile varılan anlaşmanın ardından 6 hafta boyunca devam ettirdikleri grevi, 13 Nisan’da sona erdirmişti.

***

NE OLMUŞTU?

30 yıldır Sudan’ı demir yumrukla yöneten, Güney Sudan’da (Darfur) insanlık suçu sayılan katliamlardan sorumlu olan El Beşir halkın aylarca süren isyanı sonucunda devrilmişti. Halk bir adım daha atarak; “devrimini çalmayı” amaçlayan Askeri Konseyin yaptığı darbeyi de tanımamıştı. Cezayir’de Buteflika’yı istifa etmek zorunda bırakan halk isyanı ise Temmuz’da yapılacak seçimler öncesinde “Buteflika’nın artıklarını istemiyoruz” eylemlerine dönüşmüştü. Fas’ta Kral Hasan’a karşı giderek büyüyen hoşnutsuzluk yerini sendikaların kitlesel protestolarına bırakmıştı.