15 kat daha pahalıya mal olacak: Ankara-İzmir treni maliyette çok hızlı

Mustafa BİLDİRCİN

Cumhurbaşkanlığı 2024 Yılı Yatırım Programı, iktidarın hemen her seçim döneminde seçim malzemesi olarak kullanmasına karşın bir türlü tamamlanamayan yüksek hızlı tren hattı projelerindeki kördüğümün devam ettiğini ortaya koydu. 2013 yılında, “Bin 80 günde bitirilecek” denilen ve 4,3 milyar TL maliyet öngörüsü ile temeli atılan Ankara-İzmir YHT Projesi’nin maliyetinin 65 milyar TL’ye dayandığı ortaya çıktı. Projenin 2024 yılı itibarıyla maliyeti, ilk açıklanan maliyeti 15'e katladı.

Yatırım programı, iktidarın milyarlarca liralık kamu yatırımlarına yönelik öngörüsüzlüğünü bir kez daha gözler önüne serdi. Ankara-İzmir YHT Projesi’nde öngörülen maliyet, 2024 yılı itibarıyla 15 kat aşıldı.

REVİZE ÜSTÜNE REVİZE

İktidarın, “Bin 80 günde tamamlanacak” iddiasıyla 2013 yılında temeli atılan Ankara-İzmir YHT Projesi, aradan geçen 11 yıla karşın sonuca ulaştırılamadı. Projenin 4,3 milyar TL olarak açıklanan toplam maliyeti 2022 yılında 47,1 milyar TL, 2023 yılında ise 62,5 milyar TL olarak revize edildi.

Kamu yatırımları maliyetlerini ortaya koyan veriler, projenin maliyetinin 2024’te bir kez daha güncellendiğini açığa çıkardı. Buna göre, Ankara-İzmir YHT Projesi’nin toplam proje tutarı 2024’te 64 milyar 476 milyon 903 bin TL olarak yeniden hesaplandı.

KATLANAN MALİYET

Bütçede bir karadelik haline gelen projede 2020 yılı itibarıyla yaşanan maliyet artışları, yıllara göre şöyle sıralandı:

2020: 16,4 milyar TL

2021: 18,1 milyar TL

2022: 24,9 milyar TL

2023: 62,1 milyar TL

2024: 64,4 milyar TL

VATANDAŞIN CEBİ DELİNİYOR

İktidarın yanlış ekonomi politikalarının faturasının her anlamda yurttaşa kesildiğini kaydeden CHP Milletvekili Cevdet Akay, Ankara-İzmir YHT Projesi’ndeki maliyet artışına yönelik BirGün’e değerlendirmelerde bulundu. AKP’nin, “Bitti bitecek, bitiyor, seneye açılacak” dediği projenin yılan hikayesine döndüğünü ifade eden Akay, şunları söyledi:

“YHT projeleri de buna bir örnek. Vatandaşın cebine düşman, yapımı yılan hikayesine dönen, bütçesi de karadelik haline gelen projelerden Ankara- İzmir YHT projesi tamamlanmadıkça maliyeti katlanmaya devam edecek. Yaşadığımız enflasyonist ortamda maliyet artışı kaçınılmaz bir gerçek. Fakat bu artış yine iktidarın tavrından kaynaklanıyor. Fakat müteahhitler işi yavaştan alarak maliyetleri katlamaya çalıştığı da bir gerçek. Her bakanlıkta yaptığı yanlış işlerle vatandaşın cebindeki deliği daha da büyütüyor. İktidar görevini yapmadığı için de vatandaşın cebi delinmeye devam ediyor.”

∗∗∗

HAYAL SATMAK SEÇİM VAADİ HALİNE GELDİ

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu'nun 'seçim öncesi bitebilir' diyerek müjdelediği projeye 2024 yılı bütçesinden 2 bin TL ayrıldığı ortaya çıktı.

Çorum Hızlı Tren Demiryolu Projesi için 2024 yılında sadece 2 bin TL bütçe ayrıldığını belirten CHP Çorum Milletvekili Mehmet Tahtasız, "Bu proje eğer bu vaziyetiyle 2 bin TL bütçe ile ne kadar yıl sonra Çorum’a hızlı tren gelecek biliyor musunuz? 23 milyon 238 bin yıl sonra ancak Çorum’a hızlı tren gelebilir" dedi. Bakan Uraloğlu, AKP Çorum İl Başkanlığı’nda 17 Aralık 2023’te yaptığı açıklamada projenin bitimi için bu yıla dikkat çekmişti.

Uraloğlu, şunları söylemişti: "Biz, bunu inşallah 2024'ün ilk yarısında, seçimden önce gerçekleştirebilirsek daha faydalı olacak. İlk etapta Çorum'a kadar olan kesimin ihalesini yapacağız. Bu ihaleyi yaptığımızda Çorumlu kardeşlerim buradan Ankara'ya doğrudan yüksek hızlı trenle gidebilecek."