MEB’in verilerine göre tam 455 bin yabancı çocuk okul dışında. Üstelik bu durum yaş arttıkça daha da kötü bir hal alıyor. 11 ve 12’inci sınıfta her 10 çocuktan 7,5’i hiçbir okula ya da eğitim kurumuna kayıtlı değil.

455 bin yabancı çocuk okula gidemiyor
Fotoğraf: Depophotos

Mustafa KÖMÜŞ

Milli Eğitim Bakanlığı’nın resmi verileri Türkiye’de yaşayan yabancı uyruklu çocukların eğitimden uzak kaldığını ortaya koydu. Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre ilkokul 1’inci sınıfta yüzde 95,6 olan okula giden çocuk oranı 12’nci sınıfa gelindiğinde ise yüzde 24,3’e düşüyor. 1’inci sınıfta 132 bin 112 çocuk okurken bu sayı 12’nci sınıfta 19 bin 881.

MEB’in 7 Mart 2023 tarihli verilerine göre okul çağında tam 1 milyon 448 bin 638 bin yabancı çocuk bulunuyor. Buna karşın eğitim gören öğrenci sayısı ise sadece 993 bin 336. Yani okul çağındaki 10 öğrenciden 3’ü hiç okula gitmiyor.

İlkokul çağında olan yabancı çocuk sayısı 519 bin 846. Bu çocukların 410 bin 654’ü okullara kayıtlı. 1’inci sınıfta yüzde 95,6 olan okullaşma oranı 3’üncü yüzde 60,5, 4’üncü sınıfta ise yüzde 77,8 oluyor. En iyi okullaşma düzeyi de ilkokul çağında gerçekleşiyor.

Ortaokuldan itibaren ise okullaşmada düşüş yaşanmaya başlıyor. Ortaokulda olması gereken yabancı öğrenci sayısı toplam 442 bin 350. Bu çocukların ise sadece 355 bin 19’u okullara kayıtlı. Okullaşma oranları sırayla şöyle: 5’inci sınıf yüzde 85,3, 6’ncı sınıf yüzde 83,5, 7’nci sınıf yüzde 73,04, 8’inci sınıf yüzde 78,3.

En kötü durum ise lisede yaşanıyor. Lise çağında olan her iki yabancı çocuktan biri okullara kayıtlı değil. Lise çağında 344 bin 593 çocuktan 163 bin 445’i eğitimin içinde. 9’uncu sınıfta yüzde 66,15 olan okullaşma oranı 10’uncu sınıfta yüzde 38,5’e kadar geriliyor. En radikal düşüş ise 11’inci ve 12’nci sınıfta yaşanıyor. Okullaşma oranı 11’inci sınıfta yüzde 23,6, 12’nci sınıfta ise 24,3. 11 ve 12’de her 10 öğrenciden 7,5’i okuldan uzakta. 11 ve 12’nci sınıf çağında olan çocuk sayısı 163 bin 922 olmasına karşın okula giden çocuk sayısı ise sadece 39 bin 168.

KIZLARA EVLİLİK, OĞLANLARA İŞÇİLİK

Çukurova Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adnan Gümüş verileri BirGün’e değerlendirdi. Gümüş okul dışında kalan kız çocuklarının evlilik tehdidiyle, oğlan çocuklarının ise çalışmak zorunda bırakıldığını kaydetti. Ülkede toplam 5 milyon 277 bin sığınmacı olduğunu hatırlatan Gümüş şu ifadeleri kullandı: “Resmi verilere göre tam 455 bin yabancı çocuk eğitimin dışında. Bunların önemli bir kısmı ise ortaokul ve üstünde. Tabii burada kız çocukları önem taşıyor özellikle. Çünkü bu kız çocuklarının büyük kısmı evlilik tehdidiyle karşı karşıya. Bu durumun sığınmacı gruplarda yaygın olduğunu da düşünürsek ciddi bir tehlike var. Oğlan çocuklarının ise çoğunluğu kayıt dışı işlerde çalıştırılıyor. Üstelik her türlü işte çalışıyorlar. Bu işlerde dayak, eziyet de var taciz de.”

ÇOCUK HAKKI İHLALİ YAŞANIYOR

Okulun aynı zamanda bir kontrol aracı olduğunu söyleyen Gümüş şöyle devam etti: “Ciddi bir çocuk ve insan hakkı ihlaliyle karşı karşıyayız. Az önce söylediklerime ek olarak mesleki eğitim merkezlerine giden çocukların durumu da farklı değil. Çocukların bir kısmı da okula devam etmiyor. Dolayısıyla okul çağındaki göçmen nüfusun yaklaşık yüzde 60’ının ne yaptığını bilmiyoruz. Bu çok büyük bir kayıp. Oysaki bu çocukların dünyayı tanımaları gerekiyor. Okuldan uzakta olanlar fuhuş, uyuşturucu gibi şeylere mecbur bırakılıyor. Okulda bulunanların çoğu da imam hatiplere gidiyor. Dolayısıyla okul türleri açısından da bir eşitlik yok.”