Batı ile jeopolitik rekabet artarken gardını alan Pekin, ulusal güvenliğe yönelik geniş kapsamlı yasalar çıkaracağını açıkladı. ABD baskıyı artırırken Bakan Vang “Sözlerini tutmadılar” dedi. Çin lideri Şi ise orduya “gelişme” çağrısı yaptı.

Batı’ya karşı gardını aldı
Fotoğraf: AA

Dış Haberler

Küresel çok kutupluğun giderek belirginleştiği ve jeopolitik gerilimlerin arttığı dünyada, ABD başta olmak üzere Batılı güçler silahlanma harcamalarına hız verirken Çin ulusal güvenliğe verdiği ağırlığı artırıyor.

İktidardaki Çin Komünist Partisi’nin (ÇKP) 14’üncü Ulusal Halk Kongresi’nde 2’nci Genel kurul toplantısı gerçekleştirildi. Kongreye başkanlık yapan ÇKP’nin üçüncü ismi Zhao Leji, olası tehditlere karşı egemenliğini “kararlı bir biçimde korumak” için 2024 yılında “geniş kapsamlı güvenlik yasaları” çıkaracaklarını açıkladı. Acil durum yönetimi ve atom enerjisi dâhil bir dizi yasayı hayata geçireceklerini duyuran Leji, ayrıca ulusal güvenlik eğitimi ve siber güvenlik yasalarının da gözden geçirileceği mesajını verdi.

Çin’de 2016’da hayata geçirilen siber güvenlik yasasıyla son yıllarda “ulusal güvenlik” gerekçesiyle kullanıcı verilerinin saklanması ve iletiminde denetimler oldukça sıkılaştırıldı. Geçen yıl özellikle yabancı şirketleri de kapsayacak şekilde düzenlenen “casusluk karşıtı yasa” tartışma yaratırken Pekin yönetimi geçen ay aldığı kararla “sızdırılması halinde devlet organlarının görevlerini engelleyecek iş sırlarını” da “devlet sırları” yasası kapsamına almıştı.

‘ORDU GELİŞTİRSİN’

ÇKP Genel Sekreteri ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ise, gelişmekte olan bölgelerdeki stratejik yetenekleri kapsamlı bir şekilde geliştirme ve derin reformlar yapma ihtiyacını vurguladı. Merkezi Askeri Komisyon’dan askeri delegelerle görüş alışverişinde bulunan Şi, silahlı kuvvetlere denizdeki askeri çatışmalara yönelik hazırlıkları koordine etme, ülkenin denizcilik hak ve çıkarlarını koruma ve denizcilik ekonomisinin gelişmesini sağlama çağrısında bulundu. Şi ordunun yeni savaş gücü modelleri geliştirmesi ve keşfetmesi gerektiğini söyledi.

Kongre’nin ilk gününde ekonomisini güçlendirmeyi amaçlayan bir dizi adımı açıklayarak 2024 için yüzde 5 civarında büyüme hedefi belirleyen Pekin yönetimi, savunma harcamalarını da bu yıl yüzde 7,2 artışla 1,66 trilyon yuana (230 milyar dolar) çıkaracağını açıklamıştı.

ÇOK KUTUPLULUK

Dış politikaya yönelik önemli mesajlar veren Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi ise, ABD ile jeopolitik rekabetin arttığı bir dönemde Çin'in dış politikada çok kutupluluğu savunacağı, Batı dışı dünya ile ilişkilerini geliştirerek “Küresel Güney” ile dayanışmayı artıracağı mesajını verdi. ABD ve Avrupa ile ilişkilerde yanlış algılamalar bulunduğunu belirten Bakan Vang, zorlukların üstesinden gelmenin kesin yolunun karşılıklı yardım ve kazan-kazan işbirliği olduğunu söyledi.

ABD SÖZLERİNİ TUTMADI

ABD Başkanı Joe Biden ile Çin Lideri Şi’nin kasım ayında ABD’deki görüşmesinden bu yana ilişkilerde belirli bir iyileşme sağlandığını ifade eden Vang, Washington yönetiminin taahhütlerini yerine getirmediğini belirtti. ABD’nin Çin'e ekonomi ve teknoloji alanında baskısının arttığına işaret eden Vang, “ABD bu takıntısını sürdürürse sonunda kendine zarar verir” uyarısı yaptı.

Çin ile Rusya arasındaki işbirliğinin karşılıklı fayda ve tamamlayıcılık sağladığını, iyi ilişkiler kurmanın iki ülkenin “stratejik tercihi” olduğunu vurgulayan Bakan Vang, Ukrayna krizine ilişkin Çin'in tüm çabalarının çatışmanın sonlandırılması ve barış müzakerelerine başlanmasına yönelik olduğunu söyledi. Gazze'de yaşanan insani krizi “uygarlığın utancı” olarak niteleyen Vang, yaşananların “dünya için bir uyarı” olduğunu kaydetti.

∗∗∗

ÇİN’DEN DEV PETROL KEŞFİ 

Çin, Tayvan ve Filipinler ile egemenlik tartışmalarına sahne olan ve ABD ile birçok kez karşı karşıya geldiği Güney Çin Denizi’nde 100 milyon tonluk ham petrol rezervi keşfetti. Çin Ulusal Denizaşırı Petrol Şirketi’nden (CNOOC) yapılan açıklamaya göre, ülkenin güneyindeki Guangdong eyaletinin 300 kilometre açığındaki Kayping Güney Açık Deniz Petrol Sahası'nda yeni rezerv bulundu. CNOOC Üst Yöneticisi Cou Şinhuai, konuya ilişkin değerlendirmesinde, derin deniz taraması ve sondajının ülkenin petrol ve doğal gaz çıktısını artıracağını bildirdi.