Bilim insanları ‘life2vec’i tanıttı: ‘Ölüm tarihini ve ne kadar para kazanıldığını tahmin ediyor’

Bilim insanları, bir insanın hayat hikâyesine dayanarak nasıl ve ne kadar yaşayacağını tahmin eden bir algoritma geliştirdiğini duyurdu. Çalışmalar, ‘life2vec’ adı verilen modelin, yüzde 78 isabet oranına sahip olduğunu gösteriyor. 

Ekonomim’in İngiliz Daily Mail gazetesinden aktardığı habere göre; life2vec’i diğer modellerden ayıran ise sohbet robotu gibi çalışması ve tahmin için mevcut ayrıntıları kullanıyor olması.

Sistem, Danimarkalı ve ABD’li bilim insanları tarafından geliştirildi. Bilim insanları, Danimarka’ya ait geniş bir veri havuzu üzerinde makine öğrenimi algoritması geliştirdi. Algoritmayı da 6 milyonu aşkın insanın gelir, meslek, ikâmet yeri, sakatlıkları ve hamilelik geçmişi gibi her türlü bilgiyle beslediler.

Elde ettikleri sonuç, sade bir dili işleyebilen ve bir kişinin erken ölme olasılığı veya yaşam süresi boyunca geliri hakkında tahminler üretebilen bir model oldu.

ERKEN ÖLÜME YOL AÇAN FAKTÖRLER

Erken ölüme yol açabilecek bazı faktörler arasında erkek olmak, ruh sağlığı teşhisine sahip olmak veya vasıflı bir meslekte olmak sayılabilir. Daha uzun yaşamla bağlantılı faktörler arasında daha yüksek gelir veya liderlik rolünde olmak yer alıyor.

Hayatınızın her bir parçasını bir cümledeki kelimeler gibi düşünen life2vec’, şimdiye kadar yazılanlara dayanarak hikâyenin nereye gideceğini tahmin ediyor. Tıpkı ChatGPT kullanıcılarının ondan bir şarkı, şiir ya da makale yazmasını istemesi gibi, bilim insanları da life2vec'e belirli bir kişi için ‘Dört yıl içinde ölür müyüm’ gibi basit sorular sorabiliyor.

Model 2008'den 2016'ya kadar olan veriler üzerinde eğitildi. Sistem nüfus verilerine dayanarak, 2020 yılına kadar kimin öleceğini dörtte üçten fazla bir oranda doğru tahmin etti.

GENEL KULLANIMA HENÜZ AÇIK DEĞİL

Araştırma Nature Computational Science dergisinde yayımlandı. Daily Mail'e konuşan baş araştırmacı Sune Lehmann, sistemi eğitmek için verileri kullanılan kişilerin kişisel bilgilerini korumak amacıyla, sistemin genel kamunun -ya da şirketlerin- kullanımına açık olmadığını söyledi.

Danimarka Teknik Üniversitesi'nde ağlar ve karmaşık sistemler profesörü olan Lehmann, "Bazı sonuçları daha açık bir şekilde paylaşmanın yolları üzerinde aktif olarak çalışıyoruz, ancak bunun için çalışmadaki kişilerin gizliliğini garanti altına alabilecek şekilde daha fazla araştırma yapılması gerekiyor" dedi.

Model nihayet halka açık hale geldiğinde dahi Danimarka gizlilik yasaları life2vec'in sigorta poliçesi yazmak ya da işe alma kararları vermek gibi bireyler hakkında karar vermek için kullanılmasını yasadışı kılacak.