Çocuk yaşta evliliklerin önüne geçilmeli: Hem şiddeti hem istismarı artırıyor
Mardin’de 2 çocuğa nişan töreni düzenleyen aile fertleri serbest bırakıldı. İstismarın meşrulaştırılamayacağını söyleyen çocuk hakları savunucuları, çocuk yaşta evlilikle; istismar, şiddet olaylarının arttığını söyledi.
İlayda KAYA
Erken yaşta evliliğe zorlanan çocukların sayısı her geçen gün artarken çocukların evlendirilme yaşı ise düşüyor. Yürütülen soruşturmalar ise yetersiz kalıyor. Bu istismarın son örneği Mardin’de yaşandı. Kızıltepe ilçesinde doğduktan sonra beşik kertmesi yapılan 8 ve 9 yaşındaki çocuklar için 'nişan' töreni düzenlendi. Törene ilişkin görüntüleri sosyal medyada paylaşılınca Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü inceleme başlattı. Dün ise "nişan töreni" yapılan çocukların anne ve babası önce gözaltına alındı, ardından da serbest bırakıldı. 4 kişinin ise emniyetteki işlemleri tüm gün devam etti. Çocukların dedesi, çocukların kendi aralarında eğlence amaçlı yaptığını ve nişan olmadığını iddia etti. Çocukların, 15 gün sonra düğününün yapılacağı da ortaya çıktı. Küçük yaşta evlilikle; istismar, şiddet olaylarının arttığını söyleyen çocuk hakları savunucuları ise çocukların eğitim, sağlık ve istihdam hakkının ellerinden alındığını söyledi.
HUKUKEN KABUL EDİLEMEZ
Önce Çocuklar ve Kadınlar Derneği gönüllü avukatlarından Begüm Osma, BirGün’e yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Son günlerde ‘çocuk evlilikleri’ ya da ‘çocuk yaşta evlilik’ tanımlaması altında kamuoyuna pazarlanan ancak açıkça çocuk istismarı olan gündemdeki haberleri dehşetle takip ediyoruz. Bugün Mardin, dün Urfa, yarın bir başka yer… Çocukların zihni, bedeni, ensesindeki bu çirkin eller münferit olmayıp; kirli istimarcı zihniyetin toplumumuza yansımasından başka bir şey değil. Çocukların açıkça istismar edildiği bu tip dosyalarda şüphelilerin ve sanıkların serbest bırakılması hukuken kabul edilemez. Bu tip vakalarda tabiri caizse istismar kıyası yapılması, mağdur çocuklar üzerinde acı kıyası yapılması hukuken kabul edebilir değildir. Çünkü ister bir cinsel eylem sonucunda çocuklar istismar edilmiş olsun veyahut cinsel bir eylem olsun ya da olmasın çocukların istismar edilmesi her açıdan istismarın varlığına delalet gösterir. Yargı mensuplarına da bir hatırlatma geçmek istiyorum, istismarın nitelikli halleri tabii ki somut olay kapsamında değerlendirilebilir, ancak bu ‘çocuk yaşta evlilik’ adı altında gerçekleştirilen suça konu eylemleri TCK kapsamında cinsel istismar suçunun sabit olduğu gerçeğini değiştirmez. Bu sebeple, çocukların istismar edildiği bu tip vakalarda yargıca alınmayan her önlem çocukların her geçen gün katlanarak istismar edilmesinin de önünü açar. Caydırıcı cezalar verilmeli ve en başından soruşturma aşamasında dahi etkin, etkili süreç yürütülmeli.”
BU İSTİSMAR İLK DEĞİLDİ
06.07.2023 - Niğde’de 15 yaşındaki kız çocuğunun zorla evlendirilme olayında evlendirilmek istenen erkek tutuklanırken, 2 tarafın anne ve babaları adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
08.07.2023 - Gebze’de 15 yaşındaki çocuğun evlendirildiği ortaya çıktı. Mahkeme, çocuğun, Hakan Başar’la evlenmesini isteyen ailenin talebini onayladı. Bakanlık kanun yararına bozma talebinde bulundu.
BİNLERCE ÇOCUK EVLENDİRİLDİ
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve hazırlanan raporlar da vehameti bir kez daha ortaya koydu. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş; 2022’de 668 erkek, 11 bin 520 kız çocuğunun evlendiğini ve 16-17 yaşında evlenenlerin oranının kız çocuklarda yüzde 2 olduğunu belirtti. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre de 2002-2021 yılları arasında yaşları 16 ve 17 arasında değişen 731 bini aşkın kız çocuğu zorla evlendirildi. Öte yandan çocuk yaşta evlilik ve devamında gelen 18 yaş altı doğum oranlarındaki artış da dikkat çekiyor. Eğitim Reformu Girişimi tarafından hazırlanan rapora göre, Türkiye’de 13 yaşından büyük okula giden çocuk sayısı her geçen gün azalıyor. Bunun nedeni ise çocukların evlendirilmesi olarak belirlendi. 2021 yılında 13 bin 139 kız ve 770 oğlan çocuğu resmi olarak çocuk yaşta zorla evlendirildi.
