Deprem bölgesindeki yabancı kurtarma ekipleri devletin enkazı kaldırma istediği nedeniyle dönüyor. Ekipler “Daha çok can kurtarabilirdik” derken Kaptan ise “Bakılmayan yerler var, enkaz kaldırılmamalı” diye konuşuyor.

Daha çok insan canı kurtarılırdı

Dilan Esen

Deprem bölgesinden arama kurtarma çalışmalarının henüz tamamlanmadığı haberleri gelirken destek için gelen yabancı kurtarma ekipleri devletin afet yönetimi nedeniyle erkenden ülkelerine dönüyor.

Organizasyonun ve koordinasyonun bir türlü sağlanamadığı deprem bölgesinde, uzmanlar arama kurtarma çalışmalarının erken sonlandırıldığını belirtiyor. Yurtdışından gelen ekipleri arama kurtarma için gittiği birçok enkazda canlı olduğu tespitini bildirmelerine karşın resmi makamların hızla enkaz kaldırma kararı aldığı dile getiriyor.

Türkiye’ye geldikten sonra İspanyol yardım ekibi, koordinasyonsuzluk nedeniyle daha fazla insanı kurtaramadığına dikkat çekiyor. İspanya devlet televizyonu RTVE’ye konuşan ekip üyesi Pedro Frutos, ”Yetkililer makinelerle girmeye karar verdi. Bunun anlamı şu: Eğer makine koyarsanız birçok insanı öldürürsünüz. Biz o aşamada yer alamayız. Hükümet ya da bu alanda sorumluluk sahibi hangi kurumsa daha iyi bir koordinasyon sağlasaydı burada yardıma gelen ekiplerden daha iyi yararlanılabilirdi. Böylelikle daha çok insan kurtarabilirdik” dedi. Yardım için ülkeye gelen ancak kısa süre sonra geri dönen pek çok ekip bulunuyor. Birçok yabancı ekibin dönüş sebebi aynı.

DEVLETİN KÖTÜ KOORDİNESİ YÜZÜNDEN

Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu Delegesi, afet uzmanı Dr. Kubilay Kaptan, arama kurtarma çalışmalarına zaten çok geç başlandığına dikkat çekiyor. Normalde 6 saat içerisinde deprem bölgesine gelmesi gereken uluslararası ekiplerin çok geç ulaştığına değinen Kaptan, “Bölgeye geldikleri zaman nasıl gidecekleri, nerede çalışmaya başlayacakları belli değildi. Tam olarak bir yer gösterilemedi. Çalışmaya başladıktan sonra ‘Ben çalışacağım sen çalışacaksın’ gibi garip organizasyon bozuklukları yüzünden yine problem yaşadılar” dedi.

Tüm bunların yardım etmeye engel olmadığını belirten Kaptan, asıl sorunun resmi makamlar tarafından yaratıldığına değindi. “Arama kurtarma çalışması yapılırken bir yandan da ‘Biz burayı tamamladık, bakacak bir şey yok’ ya da ‘Biz burayı artık kaldıracağız’ diyen resmi makamlar oldu” diyen Kaptan, kendisine gelen bilgileri şöyle aktardı:

“Bir enkazda canlı olmadığı söylendi fakat gittiğimizde orada canlı tespit ettik. Arama kurtarmaya başladığımız zaman insan çıkardık.’”
“Çalıştığımız yerde ‘Bitirin enkaz kaldırmaya başlanacak’ gibi baskılar geldi.”

“Biz çalışmaya başlamadan ‘Tekrar buraya geleceğiz’ deyip geri döndüğümüzde orada mevcut olanın yıkımını gördük.”

ENKAZI ŞİMDİ KALDIRMAK YALNIZ

Bu yaşananların ardından ekiplerin çoğunun “Artık yapacak bir şey kalmadı” diyerek geri dönmek zorunda kaldığının altını çizen Kaptan, “Normalde Türkiye’nin resmi olarak ‘Arama kurtarma çalışmaları bitti’ diye duyurması lazım. Bu duyuru yapılmadı. Arama kurtarma çalışmalarının bitmesi için bu ekiplerin ‘Tamam’ demesi lazım. Sahada yıkılan sayısına bir bakalım. Bir iki gün içerisinde ‘Bitti’ denecek bir durumda değil. Şu anda bile bakılmayan yerler var. Bu kadar ağır bir enkaz varken, mevcuttaki ekiplerin sayısı bile yeterli değilken bu zaman diliminde bitmiş gibi davranıp bir an önce enkazı kaldırmak istemek son derece hatalı ve yanlış” diye konuştu.

KÖYLERİN DURUMUNA BAKMADILAR BİLE

Kaptan, şunları dile getirdi: “Varsayalım arama kurtarma ekipleri artık hayatını kaybetmiş insanları çıkartıyor. Bu bile önemli değil mi? Fakat bunun bile yapılmasına izin verilmedi. Şu anda sahada çökmüş olan bina sayısına bakıp artık ‘Arama kurtarma çalışması yapılıyor’ dememek lazım. Çok ender yapılıyor, köylerden kimse bahsetmiyor. Hâlâ merkezlerde bir iki yerden bahsediyoruz, diğer taraflarda ne olduğunu kimse bilmiyor."

***

10 ekip döndü

Ülkesine dönen arama kurtarma ekipleri şöyle:

• Avusturya
• İspanya
• Almanya
• Slovakya
• İsrail
• Yunanistan
• Cezayir
• Rusya
• Tayvan
• Sınır Tanımayan
• İtfaiyeciler