Direniş kazandı

Dilan ESEN

Metal sektöründe toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin uyuşmazlıkla sonuçlanmasının ardından Birleşik Metal-İş Sendikası’nın greve başlamasına bir gün kala anlaşma sağlandı. Patron örgütü Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS) ile işçi sendikaları Türk Metal, Birleşik Metal-İş ve Özçelik-İş arasındaki 163 bin işçiyi ilgilendiren 2023-2024 Grup Toplu İş Sözleşmesi imzalandı.

Sözleşme görüşmeleri boyunca Birleşik Metal-İş üyesi işçiler, fabrikalarında iş durdurduğu, ses çıkarma eylemleri yaptığı bu süreçte grev uygulama kararı da alındı. Bir arada hareket eden ve üretimden gelen gücünü kullanarak çarkları durduran metal işçileri, anlaşma sağlanamaması halinde bugün greve başlayacaktı. Ancak “MESS’in dayatmalarına hayır” diyerek eylemlerini genişletti. Direnişi işyerlerinden sokaklara taşıyan binlerce işçi, süreci kazanımla sonuçlandırdı.

İşçilerin kararlı tutumu ve örgütlü mücadeleyle önemli bir kazanıma imza atıldığına dikkat çeken Birleşik Metal-İş Genel Başkanı Özkan Atar, “Sözleşmede elde ettiğimiz kazanımlar şunu açıkça gösteriyor: “Sendikalı işçiler, örgütlü mücadeleleriyle çok daha iyi şartlarda yaşama ve çalışma olanağına sahip oluyor” dedi.

ÜRETİMDE MÜCADELE

Sendikanın masa başında, işçilerin ise üretimdeki mücadelesiyle sürecin yönetildiğine değinen Atar, şunları ifade etti: “Eylül ayında başlayan müzakerelerde işçi arkadaşlarımızın taleplerinin kabul edilmesi ve iyi bir toplu sözleşmenin ortaya çıkması için zorlu bir mücadele yürüttük. Bu süreçte masa başı müzakereler sürerken fabrikalarda üyelerimiz üretimden gelen güçlerini kullanarak taleplerinin kabul edilmesi için mücadeleyi yükselttiler. Özellikle son iki yılda siyasi iktidarın ekonomi politikaları nedeniyle yaşanan mutlak yoksullaşma ve alım gücü kaybı nedeniyle toplu sözleşme taleplerimizin karşılık bulması, bizim açımızdan yaşamsal önemdeydi. Mücadelemiz sonucunda işveren sendikası, ilk altı ay için saat ücretlerine yüzde 35’ten başlatmış olduğu zam teklifini aşama aşama yukarı çıkardı ve en son yüzde 73’e yükseltti. Yaptığımız değerlendirmeler sonucunda, işçiler için sefalet koşulları anlamına gelen bu teklifleri imzalamamızın mümkün olmadığını açıkça ifade ettik, grev kararlarımızı aldık.”

Daha sonra MESS’in grev iradesini ve işçilerin kararlı tutumunu gördüğünü ve yeniden müzakereye çağırdığını söyleyen Atar, “İşveren sendikasınca tarafımıza sunulan son teklif, ilk altı aylık ücrette ortalamada yüzde 98’i bulan, sosyal haklarla birlikte yüzde 105’lik bir artışa tekabül ediyordu. Üyelerimizin beklenti ve eğilimlerini de dikkate alarak Başkanlar Kurulumuzun onayıyla sözleşmeyi imzaladık. Bu sözleşmeyle ortalama ücret alan bir metal işçisinin aylık geliri, 1 Eylül 2023 itibarıyla 32 bin 600 liraya, mart zammıyla birlikte 42 bin liraya yükseldi. Ayrıca bu sözleşmeyle birçok yeni kazanım da elde edildi” diye konuştu.

SENDİKALI OLAN GÜÇLÜ OLUR

“Türkiye işçi sınıfının lokomotifi olan metal işçileri, tarihsel mücadele birikimine ve deneyimine sahiptir” diyen Atar, Birleşik Metal-İş’in ortaya koyduğu kararlı eylem ve mücadele tarzıyla toplu sözleşmenin bu noktaya gelmesinde çok önemli bir rol oynadığının altını çizdi. Sendikanın yalnızca kendi üyelerinin değil, 163 bin metal işçisinin olabildiğince iyi haklar alması, taleplerinin kabul edilmesi için yoğun gayret sarf ettiğini vurgulayan Atar, şunları dile getirdi: “Şu anda üyelerimizin sözleşmeden memnun olduğunu görüyoruz. Bazı işyerlerimizde elde ettiğimiz kazanımların yeterli olmadığı yönünde görüşler de var, bu görüşlere de elbette saygı duyuyoruz. Ama sözleşmemizle elde ettiğimiz kazanımlar şunu açıkça gösteriyor ki sendikalı işçiler, örgütlü mücadeleleriyle çok daha iyi şartlarda yaşama ve çalışma olanağına sahip olmaktadır. Bu nedenle sendikasız, daha kötü koşullarda çalışan işçilere şu çağrıyı yapıyorum: Sendikalarda örgütlenin! Sendikalı olursanız haklarınıza çok daha güçlü şekilde sahip çıkabileceksiniz, çok daha iyi yaşam koşullarına kavuşmanız mümkün olacak.”

Türk Metal Sendikası Genel Başkanı Pevrul Kavlak, şu açıklamayı yaptı: “Cumhuriyet’imizin 100. yılında ilk altı ay için yüzde 100’ü aşan bir artışla yine tarih yazdık. Artan enflasyon karşısında hayatın her geçen gün pahalanması, başta ücretliler olmak üzere halkımızın büyük bir geçim sıkıntısı yaşamasına neden oldu. Üyelerimizin alın terlerini korumak, emeğin hak ve özgürlüklerinden ve çalışma yaşamında hak ve adaletten taviz vermemek için çaba gösterdik.” Özçelik-İş Genel Başkanı Yunus Değirmenci ise “Sözleşmemizi üyelerimizin talep ve beklentileri doğrultusunda, masa başında, üyelerimizin ve ailelerinin yüzünü güldürecek, onlara bir nebze de olsa rahat bir nefes aldıracak şekilde imzalamayı başardık” dedi.

∗∗∗

İŞÇİLER NE KAZANDI?

Toplu iş sözleşmesindeki kazanımların bir kısmı şöyle:

• Birinci 6 aylık dönem için çıplak saat ücretlerinde ortalama yüzde 98 artış yapıldı.

• Yürürlük tarihi 1 Eylül 2023 olan anlaşmaya göre saat ücreti 65 TL’nin altında olan işçilerin ücretleri 65 TL’ye çekildi.

• Tüm işçilerin saat ücretlerine yüzde 32 oranında zam, sonrasında, seyyanen 30 TL zam yapıldı.

• 1 Mart’tan sonra sözleşmemizin ikinci 6 aylık dönemi için yüzde 30 zam yapılacak. Ancak 6 aylık enflasyon yüzde 30’u geçerse çıkan enflasyon oranı uygulanacak.

• Zam ile ortalama ücretli bir metal işçisinin aylık net ücreti, 1 Eylül 2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 31 bin 541 TL olacak; ayrıca aylık net 1.048 TL yakacak tutarı da eklendiğinde, ele geçecek aylık net ücret 32 bin 589 TL’ye ulaşacak. Bu ücret 1 Mart 202’te 42 bin 51 TL’ye çıkacak.

• İşyerinde çalışan işçilerin en düşük ücreti, asgari ücretin yüzde 8 fazlasından aşağı olmayacak.