Elektrik faturaları dört yılda yüzde 400 arttı!

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne (İBB) bağlı İstanbul Planlama Ajansı’nın (İPA) yaptığı “İstanbul’da Enerji Yoksulluğuna Doğru” araştırmasına göre, son 4 yılda elektrik faturalarında yüzde 400 oranında bir değişim yaşandı. Buna göre, İBB iştiraklerinden İSKİ’nin 2021 elektrik maliyetinin, var olan birim fiyatlar üzerinden hesaplandığında 2022 yılında yüzde 117 artacağı öngörülüyor.

HALKIN GÜNDEMİ FATURALARDAKİ ARTIŞ

İPA’nın “İstanbul’da Enerji Yoksulluğuna Doğru” araştırmasının sonuçları yayımlandı. Raporda, son dönemde yaşanan zamlarla birlikte elektrik faturalarındaki artışın, İstanbulluların en önemli gündemleri arasında olduğu belirtildi. Bu durumun, Türkiye’nin enerji politikalarındaki özelleştirme ve dışa bağımlılık ile yaşanan ekonomik krizle birlikte artık, “enerji yoksulluğuna” giden bir sürece kapı açtığı da raporda yer aldı.

Raporda, elektriğe gelen yüzde 50 ila 125 oranında zamdan sonra elektriğin en pahalı temel ihtiyaçlardan biri olduğu belirtildi. İstanbul Planlama Ajansı’nın raporuna göre, enerjide özelleştirme politikaları ve dışa bağımlılık sebebiyle enerji yoksulluğuna dönüşen süreç sadece sanayici ve büyük üreticileri değil, hane halkının gündelik yaşamını da doğrudan etkiliyor.

4 KİŞİLİK HANENİN FATURASI 105 TL’DEN 408 TL’YE YÜKSELDİ

4 kişilik bir hanenin 2018 yılında aylık ortalama elektrik faturası bedeli 105 TL iken bugün bu değer 408 TL. Bu durum, son 4 yılda elektrik faturalarında yüzde 400 oranında bir değişim yaşandığını gösteriyor. Bu artışla birlikte İstanbul’da elektrik faturasını ödeyemeyecek durumda olan hane sayısının giderek artıyor. Özellikle ısınma için elektrik kullanan haneler için durum daha da büyük bir sorun.

'İSKİ’NİN MALİYETİ YÜZDE 117 ARTACAK'

Yapılan zamların çarpan etkisi ve kamu üzerindeki dolaylı yansımaları oldukça önemli. Özellikle kamu yararı ilkesi ile üretim yapmakta olan ve kâr marjlarını düşük tutan kamu iştiraklerindeki maliyet artışları kamu hizmetlerinin sağlanmasını zorlaştırıyor.

Araştırmaya göre; 2022 Ocak ayında yapılan elektrik zamları sonucunda:

"İBB iştiraklerinden olan İSKİ’nin 2021 yılı elektrik maliyetinin var olan birim fiyatlar üzerinden hesaplandığında 2022 yılında yüzde 117 artacağı öngörülüyor. Benzer bir şekilde, uygun fiyatlı sağlıklı ekmek üretimi yapmak için çalışmakta olan Halk Ekmek’in Aralık 2021 fatura tutarının Ocak 2022’de yüzde 80 arttığı biliniyor.

Raylı sistem işletmeciliği alanında faaliyet gösteren Metro İstanbul’un fatura tutarlarına bakıldığında ise 2021 yılında toplam 385 Milyon TL olan rakamın 2022 yılının sonu itibariyle 744 Milyon TL’ye ulaşacağı ve yüzde 93’lük bir artış olacağı tahmin ediliyor."

'ÇÖZÜM KAMULAŞTIRMA VE SÜRDÜRÜLEBİLİR ENERJİ POLİTİKALARI'

Raporda yaşanan bu elektrik sorununa çözüm önerileri de yer aldı. Ekonomik kriz sebebiyle Türkiye’nin her yerinde olduğu gibi İstanbul’da da yurttaşların elektrik, su ve doğalgaz faturalarının ödenmesinde zorluklarla karşılaştığı belirtilerek, şu ifadelere yer verildi:

"Kamu tarafından sunulan hizmetlerden olan su ve doğalgaz için fatura ödemelerinde borç erteleme ya da yeniden yapılandırmaya gidilerek bu kriz zamanında çözüm sunulabiliyor. Ancak tamamı özelleştirilen elektrik dağıtımında ödeme esnekliği çok daha kısıtlı. Gelecekte İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin ve tüm yerel yönetimlerin kamusal hizmet sorumluluğuyla elektrik dağıtımında yeniden rol almasını sağlayacak bir düzenleme ile kapsayıcı ve sürdürülebilir bir enerji vizyonunu çalışma programlarına alması gerekiyor."