Cumhurbaşkanı Erdoğan ‘Darbeci’ dediği Mısır Devlet Başkanı Sisi ile 12 yıl aradan sonra görüştü. CHP Dış Politikadan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Uzgel, “Erdoğan ABD ve Batı’nın isteklerini yerine getiriyor.” dedi.

Emperyalizmin uysal çocuğu
Mısır ziyaretinde Bilal Erdoğan oğul kontenjanından kafilede yer aldı. (Fotoğraf: AA)

Öncü DURMUŞ

Dış politikada ‘u’ Dönüşlerinden vazgeçemeyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, 11 yıl aradan sonra Kahire’ye giderek, yakın zamana dek ‘darbeci’ olmakla suçladığı Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi ile görüştü. Bir zamanlar ‘katil’ dediği Sisi ile görüşme sonrası pozlar verdi. Mısır’da Sisi’nin yönetimi ele geçirmesinin ardından eski Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi taraftarlarının sembolü haline gelen ‘Rabia’ işaretini seçim meydanlarında, partisinin kongrelerinde sık sık tekrarladı. Arap Baharı’nın öznesi Müslüman Kardeşlere desteğini esirgemeyen Erdoğan, dış politikada en sert dönüşlerinden birini Kahire yönetimine karşı gerçekleştirdi. İlişkilerin yumuşaması için son iki yılda pek çok taviz verdi. Geçtiğimiz ekim ayında Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Mısır’ı ziyaret ederek Cumhurbaşkanı Sisi ile görüştü. Gazze’ye yardımın yanı sıra Fidan, İHA konusunun gündeme geldiğini ifade etti. Fidan, "İnsansız hava araçları ve diğer teknolojileri Türkiye’nin sağlaması konusunda bir mutabakatımız da var" ifadelerini kullandı.

Son dönemde de Mısır ile ilişkilerini geliştirme gayretinde olan Erdoğan’ın 11 yıl aradan sonra Sisi ile görüşmesini CHP Dış Politikadan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Prof. Dr. İlhan Uzgel değerlendirdi.

BATI VE ABD’NİN İSTEĞİ

‘Darbeci Sisi’nin, dost Sisi’ olması” Erdoğan’ın Batı ile pazarlığının bir sonucu diyen Uzgel şu ifadelere yer verdi: “Komşu ülkelerle sorun çıkararak var olamayan Erdoğan, Birleşik Arap Emirlikleri ile başlayan iyileştirme çalışmalarına İsrail ile devam ederken gördük. Keza kısmen Suriye’ye göz kırptığı, Ermenistan açılımı ile gündeme geldiği, Yunanistan ile barış sloganlarını attığına şahit olduk. Bu anlamda bugünkü Mısır ziyareti de bu gelişmelerden bağımsız olmamakla beraber rejimin bu dönemki politikasının bir parçası. Yoksa ne Erdoğan değişti ne de Sisi değişti. Erdoğan ödün verme sürecinde diyebiliriz.”

Erdoğan’ın kurduğu dış politikada emperyalizm ile olan bağının da altını çizen Uzgel, “Meselenin emperyalizm boyutu var. Biden, Erdoğan’ın sorun çıkartan bir aktör olmasını istemiyor. Putinle kurduğu ilişki yeterince sorun yarattı ABD için ve artık Erdoğan’ı dizginlemek istediler. Bu tablo da Biden’ın bu görüşünü Erdoğan’ın da kabullendiğini görüyoruz” dedi. Erdoğan’ın AB’nin de güdümünde hareket ettiğini belirten Uzgel şöyle konuştu: “Diğer bir mesele Avrupa Birliği’nin de artık Erdoğan’ın sorunlarıyla uğraşmak istememesi. Özellikle Yunanistan ve Doğu Akdeniz’de sorun istemiyor AB. Erdoğan’ın buna da karşılık verdiğini söyleyebiliriz. Artık Mavi Vatan bile gündeme getirilmeyen, getirilse bile söylemsel olarak kullanılan bir mesele. Sondaj gemilerinin limanlara çekilmesi ise buna bir örnek.  Hatta gemilerin limana çekilmesinden sonra AB raporlarında bile övgüler dizilmeye başlandı. Dolayısıyla Erdoğan batının ‘uysal çocuğu’ olmaya başlıyor. Öte yandan ziyaretin ekonomik ilişkiler boyutu var. Erdoğan ülkeyi zaten şirket olarak yönetiyor. Körfez sermayesinden daha fazla faydalanma gayretinde.”

∗∗

İBB SEÇİMİ İÇİN DE ADINI KULLANDI

31 Mart 2019 yerel seçimlerine giden süreçte Erdoğan, CHP’nin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı adayı Ekrem İmamoğlu’nu da Mısır Cumhurbaşkanı ile kıyasladı, “Sisi mi diyeceğiz, Binali Yıldırım mı?" söylemini kullandı.

Erdoğan, 13 Mart 2019 yılında katıldığı bir programda Cumhurbaşkanı Sisi hakkında şu ifadeleri kullanmıştı: “Beni Sisi’yle barıştırmak isteyenler var. Asla kabul etmiyorum, etmem de. Halkın yüzde 52 oyunu almış olan Mursi’yi ve arkadaşlarını mahkum eden bir kişiyle karşı karşıya gelmem."

∗∗

İKİLİ İLİŞKİLERİMİZİ GELİŞTİRECEĞİZ

AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile ortak basın toplantısında açıklamalarda bulundu. Toplantıda sözü alan Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, "Bölgedeki bütün ilişkileri Türkiye ile beraber bir an önce daha iyi bir seviyeye getireceğiz" dedi. AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan da Türkiye-Mısır ilişkilerini hak ettiği seviyeye çıkartma gayreti içinde olduklarını belirtti. "Değerli kardeşimi ilk fırsatta Ankara'ya beklediğimi söyledim." diyen Erdoğan'ın konuşmasından öne çıkanlar şöyle:“İlişkilerini hak ettiği seviyeye çıkartma gayretindeyiz. Mısır’la güç birliğine giderek ortak projeler geliştireceğimize inanıyorum. Nükleer ve yenilenebilir alanındaki işbirliğini geliştirmeyi değerlendiriyoruz."