Hakkari tehlike altında: Uzmanlar 7 üzeri deprem bekliyor

Kahramanmaraş merkezli büyük depremlerin yarattığı yıkımın ardından uzmanların sık sık deprem uyarısında bulunduğu Hakkari için endişe artıyor. 

Türkiye Deprem Tehlike Haritası’na deprem fay zonları üzerinde yer alan iller arasında Hakkari de var.

Yüksekova yerleşimi ve çevresi, Türkiye’nin büyük deprem üretebilecek önemli sismik boşluklarından birisi olarak kabul edilen Yüksekova-Şemdinli fay zonu içerisinde yer alıyor. Yüksekova-Şemdinli fay zonu, Başkale fayı, Bitlis-Zagros bindirme kuşağı ve Salmas (İran) fay zonunun yakınlarında yer alıyor.

"DOĞRUDAN FAY ZONU ÜZERİNDE YER ALIYOR"

Gazete Duvar'dan Evrim Deniz'in haberine göre, TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası'nın, "Hakkari’nin Depremselliği" konulu 4 Mayıs 2021 tarihli raporuna göre, Hakkari kent merkezi ile birlikte Şemdinli ilçe merkezi ve Hakkari’ye bağlı 45 belde veya köy doğrudan fay zonu üstüne oturuyor. Rapor, aynı zamanda, Hakkari kent merkezi ile birlikte çok sayıda köy yerleşim alanının tarihsel dönemde çok büyük depremlerle yüz yüze kaldığı gerçeğini de hatırlatıyor. 

Uzmanlar Hakkari'de 7 üzeri deprem bekliyor. Uzmanlar, ayrıca Hakkari’de konut kat sayısının dördü geçmemesi gerektiğini ifade ederek, şehir merkezinde dokuz katlı binaların inşa edildiğine ve bunların birçoğunun imar affı kapsamında ruhsatlandırıldığına dikkat çekiyorlar.

HAKKARİ’NİN DEPREMSELLİĞİ RAPORU

TMMOB Hakkari İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Evin Gezer, TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası’nın 2021 yılında Hakkari’nin depremselliği üzerine yayınladığı raporun özelde Hakkari için hazırlandığını belirterek raporun tüm deprem bölgeleri için altlık olacak nitelikte olduğunu söyledi.

Gezer, "Bu rapor bizlere mikro bölgeleme çalışmalarının ivedilikle başlaması gerektiğini gösteriyor. Bunun, daha önce kent ölçeğinde yapılmış uluslararası uygulama örnekleri baz alınarak yapılması gerekiyor. Daha önce yapılmış olan mikro bölgeleme çalışmaları var fakat Hakkari’de henüz böyle bir çalışmanın olduğunu gösteren herhangi bir çalışma yok. Bunların gözden geçirilmesi ve gerekli yerlerin revize edilmesi gerekiyor. Bu çalışmalar kapsamında diri fayların yerinin yerleşime uygunluk açısından hassas olarak uluslararası ölçütlere göre belirlenmesi, deprem üretme potansiyellerinin etüdü için üzerlerinde paleosismoloji çalışmalarının yapılması, paleosismoloji çalışması yapılan alanlarda ise herhangi bir tartışmaya sebebiyet vermemek adına düzenlenen raporların mümkünse bir heyetin incelemesine tabi tutulması gerekmektedir" dedi.

"ŞEHRE GİRİŞ ÇIKIŞLARIN YAPILABİLDİĞİ TEK BİR YOL VAR"

21. yüzyılda bir kentin tek bir köprüyle başka kentlere bağlanmasının çağdışı olduğunu vurgulayan Gezer, şöyle devam etti:

"Hakkari’nin en büyük riski kente giriş çıkışların yapılabildiği tek yolun yaklaşık 40 yıl önce yapılan bir köprüyle sağlanması. Yaşanacak bir doğal afette insanların kaçabileceği o yolun işlevselliğini tamamen yitireceği aşikardır. Yolun bağlantı noktası olan Depin Köprüsü'nün yıkılması söz konusu olursa, Hakkari’de yaşayan insanlar kaderine terk edilecektir. Köprü konum itibariyle kentin aşağısında olduğundan, doğal bir afette gidilmesi gereken en son nokta olarak görülebilir. Bunun yanında 1. derece deprem bölgelerinde konut kat sayısı dördü geçmezken, şehir merkezinde dokuz katlı binaların bulunduğu ve bunların birçoğunun imar affı kapsamında ruhsatlandırıldığı bilinmektedir. Heyelan bölgesi olarak kabul edilen birçok alanın imara açılması, yapı stoğunun belirlenmemesi ve herhangi bir doğal afet durumunda eğitimli personelin yetersizliği olabilecek bir doğal afette Hakkari’nin karşı karşıya olduğu riskleri göstermektedir."

Hakkari’nin birçok il gibi depreme hazırlıklı olmadığını belirten Gezer, "Tek bir köprüyle dışarıya bağlanan, dört bin adet imar affı dosyası olan, heyelan bölgelerinin toplanma alanı olarak seçildiği ve kurumların, STK’ların uyarılarını hiçbir şekilde dikkate almadığı bir kent depreme hazırlıklı olamaz. Bu ortaklaşmanın cevapsız kalmasını politik nedenlere bağlayanların bencillikleri yüzünden bir kent tehlike altında. Biz başta TMMOB Hakkari İl Koordinasyon Kurulu olarak Hakkari’de bulunan 34 STK ile birlikte yaşanabilecek bir afetin zararlarını minimize etmek adına her türlü ortaklaşmaya açığız diyoruz" dedi.