İstanbul’da 76 bin risk testi başvurusu

Umut Can FIRTINA

Maraş merkezli depremlerin ardından Marmara’da yaşanması beklenen deprem tekrar gündeme geldi. Depremin tedirginliğini yaşayan İstanbulluların, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) ücretsiz olarak yaptığı hızlı tarama testine başvurularında büyük artış yaşandı. İBB’nin ekipleri, Bakırköy ilçesi Zuhuratbaba Mahallesi’nde bulunan, 1967’de inşa edilmiş 6 katlı Gül Apartmanı’nda hızlı tarama testini nasıl yaptıklarını uygulamalı olarak gösterdi.

Çalışmaları hakkında bilgi veren İBB Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Daire Başkanı Özlem Tut, hızlı tarama testlerini 3 yıldır sürdürdüklerini belirtti. Bu süre içerisinde 107 bin binayı ziyaret ederek inceleme izni istediklerini aktaran Tut, şöyle devam etti: “Ancak bu zamana kadar 29 bin binadan izin verildi. Bugün itibarıyla 76 bin başvuru aldık. Hepsine cevap vereceğiz. Yaşanan depremler sonrası çok fazla hassasiyet oluştu. Başvuru sırasına göre hepsini değerlendirmeye alacağız.”

YENİ YAPILAR DA KAPSAMDA

Uygulamanın 10 kata kadar binalarda yapıldığının altını çizen Tut, “2000 sonrası yapılar başvuramıyordu. Bu hafta itibarıyla onları da değerlendirmeye alacağız. Ancak 2000 öncesi yapılar bizim kırılgan yapı stokumuzu oluşturuyor. Bu yapıları öncelendireceğiz. Kiracılardan da yoğun talep geliyordu. Sistemimizi buna göre güncelledik, kiracıların da başvurularını alacağız” dedi.

İBB Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Daire Başkanı Özlem Tut

İBB’nin daha önceden duyurduğu, her an yıkılabilecek 318 binaya değinen Tut, “Bu binalar hızlı tarama sonucunda ‘D' ve ‘E' grubu dahi çıkmayıp hiçbir deprem yükü taşıma kapasitesi olmayan, durduğu yerde çökme ihtimali bulunan binalardı. Bu binaların kentsel dönüşüm süreçlerini hızlandırmak ve hızlıca tahliyelerini sağlamak için kira yardımımızı 4 bin 500 TL olarak belirledik. Bu binalarda bulunan hem malikler, hem kiracılar bu kira desteğimizden faydalanabilecekler. 318 binayla ilgili işlemlerimiz birkaç aydır devam ediyordu. İlkini Kahramanmaraş depremlerinden 3 gün önce, 2 Şubat’ta yıktık. Diğer binalarla ilgili de içerisinde yaşayanlara bilgilendirme yaptık. Şimdi bu binalarla ilgili de yenileme, tahliye süreçleri devam ediyor” diye konuştu.

TESTİN YAPILIŞI

Teste ilişkin bilgi veren İBB Şehircilik Atölyesi Müdürü Rahmi Hızır şunları söyledi: “İstanbul Teknik Üniversitesi ile birlikte geliştirilen hızlı tarama yönteminde binanın verileri toplanıyor. Önce sıva kaldırılıyor ve röntgen cihazıyla demir sayısı ve yerleri belirleniyor. Sıyırma işlemiyle demire kadar olan beton parçası alınıp içindeki demirin niteliğini ölçülüyor. Daha sonra betonun sertlik derecesi ölçülüyor. Ardından binanın genel bir statik projesi çiziliyor. Binadan toplanan veriler binanın zemin değerleriyle birlikte analiz ediliyor. Ve binanın deprem güvenlik oranı belirleniyor. Oranlar 5 sınıfta değerlendiriliyor. D ve E sınıfı yüksek risk içeriyor. D ve E sınıfı çıkan binalara kapsamlı analiz yaptırılması gerekiyor. Bu analiz sonucu da riskli çıkarsa binanın güçlendirilmesi ya da yenilenmesi gerekiyor. Başta Japonya, ABD, İtalya, Yunanistan olmak üzere dünyanın birçok ülkesinde benzer yöntemler kullanılıyor.”

YAŞADIĞIMIZ BÖLGE RİSKLİ

Evinde test işlemi yapılan Aykut İrevül, Maraş’ta yaşanan depremlere çok üzüldüğünü belirterek, 40 yıldır Bakırköy’de yaşadığını aktardı. Bakırköy’deki binaların neredeyse hepsinin eski yapılar olduğuna dikkat çeken İrevül şunları söyledi: “Bakırköy’de yaşayan herkes gibi tedirginiz. Tespit yaptırmak istedik, sonrasında da gereken aksiyonu zaten alacağız. Binamız eski, riskli çıkarsa yıkılıp tekrar yapılacak. Bakırköy, Ataköy, Yeşilköy, Florya tarafında yaşayan insanlar, sahil kesiminde yaşayan insanlar olarak hepimiz yeni ev arayışındayız. Şu an Bakırköy'de her hanede bu konuşuluyor.”