Korkunç eşitsizlik
Türkiye’de cinsiyetler arası ücret eşitsizliği kapanmıyor. TÜİK’e göre mevsimlik tarım işçisi kadınlar erkeklerden günlük 66 TL, sürekli tarım işçisi kadınlar aylık 4 bin 120 TL daha az kazanıyor.
Haber Merkezi
Hemen her sektörde kadın emekçilerin, erkeklere göre dünya genelinde daha az kazanırken TÜİK’in dün yayımladığı veriler tarımdaki uçurumu ortaya koydu. TÜİK’in verilerine göre 2023’te mevsimlik tarım işçileri arasındaki ücret farkı oldukça yüksek.
TÜİK’in 2023 yılına ilişkin ‘Tarımsal İşletme İşgücü Ücret Yapısı’ istatistiklerine göre mevsimlik erkek işçi ücretleri 545 TL olurken kadın işçilerin günlük ücretleri ise 479 TL’de kaldı. Günlük ücretlerdeki fark 66 TL. Sürekli tarım işçilerine ödenen aylık ücret ise erkek işçiler için 14 bin 266 TL olarak ödendi. Kadınlara ödenen ücret ise yalnızca 10 bin 146 TL. Buna göre geçen yıl kadınlar erkeklerden tamı tamına ayda 4 bin 120 lira daha az kazandı.
TÜİK verilerine göre mevsimlik tarım işçilerinin ortalama günlük ücretleri 2023 yılında yüzde 114,6 artarak 512 TL, sürekli tarım işçilerinin aylık ücretleri ise yüzde 105,2 artarak 13 bin 435 TL oldu. Mevsimlik erkek işçi ücretlerindeki önceki yıla göre artış yüzde 115,7; kadın işçilerin günlük ücretlerinde ise yüzde 113 olarak gerçekleşti. Sürekli tarım işçilerine ödenen aylık ücret, erkek işçiler için yüzde 112 oranında artarken kadın işçiler için yüzde 88,1 oranında yükseldi.
Mevsimlik işçilerde en yüksek günlük ücret Maraş’ta ödendi. Tarımsal işletmelerde 2023 yılında mevsimlik tarım işçilerine yapılan en yüksek günlük ücret ödemesi erkek işçiler için 868 TL, kadın işçiler için 794 TL ile Maraş’ta gerçekleşti. En düşük ücret ödemesi ise erkek işçiler için 407 TL ile Hatay, kadın işçiler için ise 344 TL ile Mersin ilinde oldu.
Sürekli erkek işçilerde en yüksek aylık ücret ise Ankara’da. Tarımsal işletmelerde sürekli tarım işçilerine ödenen aylık ücretlere bakıldığında, erkek işçilere 15 bin 810 TL ile Ankara'nın, kadın işçilere 12 bin 501 TL ile İzmir'in en yüksek ödemenin yapıldığı iller olduğu görüldü. En düşük ücretler ise erkek işçiler için 9 bin 825 TL, kadın işçiler için 9 bin 349 TL ile Antalya ilinde gerçekleşti.
MEVSİMLİK İŞÇİLERİN ORTALAMA GÜNLÜK ÜCRETLERİ (TL)
SÜREKLİ İŞÇİLERİN ORTALAMA GÜNLÜK ÜCRETLERİ (TL)
∗∗∗
DÜNYADA DA FARK BÜYÜK
Çalışma hayatında cinsiyetler arası fark Türkiye ve Avrupa ülkelerinde hâlâ yaygın. Türkiye, kadınların işgücüne katılım oranında son sırada yer alırken ücret farkında nispeten iyi durumda. AB ülkeleri ile kıyas edildiğinde ise cinsiyetler arası işgücüne katılım ve istihdam farkında Türkiye’nin karnesi zayıf. Cinsiyetler arası işgücüne katılım oranı farkı AB’de yüzde 10 iken Türkiye’de yüzde 38. Cinsiyetler arası istihdam oranı farkı ise AB’de 10, Türkiye’de 35 puan. Avrupa Birliği ülkelerinde kadınlar erkeklere göre ortalama yüzde 13 daha az kazanırken Türkiye’de bu oran yüzde 6,2. Eurostat verilerine göre sadece Lüksemburg’da kadınlar erkeklerden fazla kazanıyor. Kazanç farkının en yüksek olduğu ülke ise yüzde 21,3 ile Estonya. OECD 2022 verilerine göre Avrupa’da cinsiyetler arası işgücüne katılım farkının en yüksek olduğu ülke Türkiye. Türkiye’de 15-64 yaş arasındaki erkeklerin yüzde 78,2’si işgücüne katılırken bu oran kadınlarda sadece yüzde 40. Cinsiyete dayalı işgücüne katılım oranında farkı yüzde 38,2 puan. Türkiye’den sonra en yüksek oran yüzde 38,2 puan ile Romanya’da. Aradaki fark Türkiye’de kadınların vahim durumunu gösteriyor. AB ortalaması yüzde 9,9 puan. Türkiye kadınlarda işgücüne katılım oranının en düşük olduğu ülke.
