Ölümler 20 yılda 13 kat arttı: Emekçiye yaşama şansı vermediler

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir Milletvekili Deniz Yücel, artarak devam eden iş cinayetlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’a sordu. 

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin (İSİG) son verilerine dikkat çeken Yücel, "AKP İktidarı döneminde en az 31 bin 276 işçi, iş kazalarında hayatını kaybetti. Neredeyse 33 bin nüfuslu San Marino ülkesi kadar işçimizi kaybettik. Yani demek oluyor ki küçük bir Avrupa ülkesi kadar insanımız, iş kazalarına kurban edildi ve AKP’nin kılı bile kıpırdamadı. Üstelik bilimin ve teknolojinin geliştiği 21’inci yüzyılda, iş kazalarının tamamının öngörülebilir ve önlenebilir olmasına rağmen… İSİG’in verileri, AKP iktidarları döneminde insan hayatına verilen değerin karnesidir aynı zamanda" diye konuştu.

İŞ CİNAYETLERİ AKP DÖNEMİNDE 13 KAT ARTTI 

İSİG’in 2002 ve 2022 verilerini karşılaştıran Yücel, "AKP döneminde 13 kat artan iş kazaları rakamları, emekçilerin adeta hayatta kalma mücadelesi verdiğini gözler önüne seriyor" ifadesini kullandı.

Yücel, ortaya çıkan tabloya ilişkin şunları söyledi:

"Türkiye’de, 2002 yılında 146 işçi iş kazalarında hayatını kaybederken bu rakam 20 yılda yaklaşık 13 kat artarak 2022 yılında 1843’e çıktı. İSİG’in 8 Haziran’da açıklanan son verilerine göre; 2023 yılının ilk beş ayında Türkiye’de en az 730 işçimiz hayatını kaybetti. Yine İSİG verilerine göre İzmir’de aynı dönemde en az 16 işçimiz iş kazalarında yaşamını yitirdi. AKP İktidarları döneminde 2023 yılının ilk 5 ayı da dâhil en az 31 bin 276 işçimiz, iş kazalarında hayatını kaybetti.

Bu verilerin tamamından, ülkemizde işçi sağlığı ve iş güvenliği alanında, ciddi eksikliklerin olduğu ortaya çıkmaktadır. AKP iktidarları döneminde çalışma hayatı öyle bir hal aldı ki; emekçilerimiz ya çalışmayıp açlıktan ölüyorlar ya da çalışıp iş kazasından…

"EMEKÇİYE YAŞAMA ŞANSI VERİLMİYOR"

Mevcut hükümet, emekçiye yaşama şansı neredeyse tanımıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sayın Vedat Işıkhan’a tabi ki sorular sorduk. Yanıt alabildik mi? Hayır. Cevaplar mevzuat serpiştirilmiş hikâyeden ibaret… Soru önergemizi geçiştirebilirsiniz ama 31 bin 276 işçimizin ölümünü geçiştiremezsiniz. Sizin döneminizde iş kazalarından kaynaklı ölümlerin 13 kat artmasını geçiştiremezsiniz.

Çöken maden ocaklarını, ocağını söndürdüğünüz evleri, aileleri, anneleri, gözü yaşlı eşleri, çocukları geçiştiremezsiniz. Ödeyeceğiniz vebali geçiştiremezsiniz. Sadece geciktirebilirsiniz. Fakat adalet er ya da geç tecelli edecektir."

"AVRUPADA 1. DÜNYADA 3. SIRADAYIZ"

Eurostat’ın (AB İstatistik Ofisi) 2019 yılı verilerine de atıfta bulunan Yücel, Avrupa ülkeleri ile Türkiye’nin iş kazaları ölüm oranlarını karşılaştırdı. 

Verileri değerlendiren Yücel, şöyle konuştu:

"Avrupa Birliği’nde istihdamdaki her 100 bin kişi başına düşen ölüm oranı Almanya’da %1, Yunanistan’da %1.69, Bulgaristan’da %3.4, Fransa’da %3.5 iken Türkiye %5.36’lık oran ile ilk sırada yer almaktadır. İş kazalarındaki bu artış nedeniyle Türkiye uzun yıllardır iş kazalarında Avrupa’da birinci, dünyada ise üçüncü sırada yer almaktadır."

CHP’li Yücel’in Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın cevaplaması üzerine verdiği önergede ise şu sorular yer aldı: 

• Bakanlığınızca, 2023’ün ilk 5 ayında hayatını kaybeden 730 işçi ile ilgili olarak idari ya da cezai bir soruşturma başlatılmış mıdır?

• Ülkemizde son 20 yılda iş kazalarında hayatını kaybeden işçi sayısının 13 kat artmasının sebebi nedir? İş kazalarının önlenememesinin sebebi Bakanlığınızın işçi sağlığı ve iş güvenliği politikalarındaki zafiyetten mi kaynaklanmaktadır?

• Son 3 yılda, Türkiye genelinde işçi sağlığı ve iş güvenliği tedbirleri kapsamında Bakanlığınız müfettişlerince toplam kaç denetim yapılmıştır? Bu denetimler sonucunda kaç işyerine, ne kadar idari para cezası verilmiştir?

• Son 3 yılda, İzmir’de işçi sağlığı ve iş güvenliği tedbirleri kapsamından Bakanlığınız müfettişlerince toplam kaç denetim yapılmıştır? Bu denetimler sonucunda kaç işyerine, ne kadar miktarda idari para cezası verilmiştir?

• Bakanlığınıza bağlı olarak çalışan kaç iş müfettişi bulunmaktadır? Bu müfettişler yılda kaç denetim yapmaktadır? Bu denetimlerin kaçı proaktif (önleyici) denetimdir?