ABD’nin Avrupa’daki kalesi Polonya’yı otoriterleştiren milliyetçi-muhafazakâr PiS dönemi bitti. Morawiecki liderliğindeki PiS hükümeti güvenoyu alamadı.

PiS düştü!
Morawiecki liderliğindeki PiS hükümeti ülkeyi otoriterleştirmekle suçlanıyor. (Fotoğraf: AA)

Dış Haberler

Siyasi krizin yaşandığı Polonya’da sekiz yıldır ülkeye hükmeden milliyetçi-muhafazakâr Hukuk ve Adalet Partisi (PiS) dönemi kapandı. Sağ popülist Mateusz Morawiecki liderliğindeki PiS hükümeti parlamentodaki güven oylamasını kaybederek düştü. Oylamada milliyetçi lider Morawiecki 190’a karşı 266’yla kaybetti.

AB YANLISI TUSK SEÇİLDİ

Parlamento Avrupa yanlısı lider Donald Tusk’a hükümet kurma yetkisi verildi. Tusk’ın kuracağı koalisyon hükümeti, bugün Cumhurbaşkanı Andrzei Duda’dan alacağı onay göreve başlayacak. Yeni hükümet Sivil Koalisyon, Üçüncü Yol ve Yeni Sol tarafından oluşturulacak.

2007-2014 yılları arasında başbakanlık yapan merkezci Tusk, 2014-19 yıllarında Avrupa Konseyi (AK) Başkanlığı görevini yürütmüştü.

Morawiecki liderliğindeki PiS, 15 Ekim’deki seçimden birinci parti olarak çıkmıştı. Ancak tek başına iktidar olacak çoğunluğu sağlayamadı. Diğer partiler ise PiS ile koalisyona yanaşmadı. Ülkenin "demokratik standartlarını yeniden tesis etme" vadinde bulunan üç muhalif parti, oyların yüzde 53,7’sini alarak iktidarı ele geçirebilecek konuma gelmişti.

HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ

Tusk, "Hukukun üstünlüğünü mümkün olduğunca yeniden tesis edecek bir dizi tedbir üzerinde çalışıyoruz" dedi. Hukuk ve Adalet Partisi (PiS) lideri Jaroslaw Kaczynski, hükümetin düşürülmesini kınadı ve Polonya’da "demokrasinin sonunun geldiğini" iddia etti. Oylamaya katılan eski Cumhurbaşkanı Lech Walesa, "Polonya’nın kalkınma yoluna geri dönmesinden memnuniyet duyuyorum" dedi. PiS sekiz yıllık iktidarı süresince ülkeyi otoriterleştirdi. Anayasa’yı ihlal ederek mahkemelerin ve yargını kontrolünü ele geçirdi.

Kürtajı neredeyse tamamen yasaklayan, LGBTİ+’ları hedef alan, nefret söylemini yaygınlaştıran, temel hakları budayan PiS iktidarı, ülkeyi ABD’nin karakoluna çevirmişti.

Jaroslaw Kaczynski liderliğindeki milliyetçi muhafazakâr PiS, sık sık Brüksel ile karşı karşıya geldi. Brüksel tarafından anti-demokratik bulunan uygulamaları nedeniyle AB’den alabileceği bazı ödenekleri kesildi.