Polonya'da kürtaj artık tamamen yasak: Kalıtım bozukluğu olan fetüsün aldırılması da yasaklandı

Avrupa'nın en katı kürtaj yasalarından birine sahip olan Polonya’da uzun zamandır tartışma yaratan kürtaj yasası hakkında Anayasa Mahkemesi tartışmalı bir karara imza attı. Yüksek Mahkeme, kalıtım bozukluğu olan fetüsü aldırmanın yasak olduğuna karar verdi.

Alınan karar ile Polonya’da kürtaj neredeyse yasaklanmış oldu. Ülkede bundan böyle sadece ensest, tecavüz ve annenin sağlığı risk altındaysa kürtaja yasal olarak izin verilecek.

Karara ilişkin açıklamalarda bulunan Anayasa Mahkemesi Başkanı Julia Przylebska “Doğmamış bir çocuğun yaşam hakkı alanındaki öjenik uygulamaları yasallaştıran ve doğmamış bir çocuğun yaşam hakkını kendi sağlığına bağlı kılan bir hüküm ... anayasaya aykırıdır ..." dedi.

'KADINLARA İNSANLIK DIŞI MUAMELENİN ÖNÜ AÇILACAK'

Polonya merkezli Helsinki İnsan Hakları Derneği'nden avukat Malgorzata Szulecka, "Tamamen haksız bu karar kadınlara insanlık dışı muamelenin önünü açacaktır" diyerek karara tepki gösterdi.

Karar öncesi uluslararası insan hakları ve kadın dernekleri ortak bir bildiri yayımlayarak, alınmak istenen kararın hükümetin kadın haklarına yaptığı sürekli saldırıların bir devamı olduğunu ve yargının bağımsızlığını zayıflattığını belirtmişti.

Kolejne osoby są pojedynczo wyciągane siłą z tłumu. Policja dalej używa gazu. pic.twitter.com/2NIjFmJzo0

— Marcin Terlik (@MarcinTerlik) October 22, 2020

Anayasa Mahkemesi'nin kararına tepki gösteren kadınlar meydanlara çıktı. Polis, eylemci kadınlara saldırdı.

'BU BİR İNSAN HAKLARI İHLALİDİR'

Karara bir tepki de Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Dunja Mijatovic'den geldi. Kararı "kadın hakları için üzücü bir gün" olarak nitelendiren Mijatovic, “Polonya'daki neredeyse tüm yasal kürtajların temelini kaldırmak bir yasak anlamına gelir ve insan hakları ihlalidir. Anayasa Mahkemesinin bugünkü kararı, gücü yetenler için yer altında / yurt dışında kürtaj yapmak ve diğerleri için daha da büyük sıkıntılar anlamına geliyor." dedi.

MİLLİYETÇİ PARTİ TARAFINDAN MAHKEMEYE TAŞINDI

1993 yılında yerel bir mahkemenin verdiği kararda, fetüste ciddi kusur olması durumunda kürtaja izin veriyordu. Polonya’daki kadınların yüzde 98’i bu emsal karar çerçevesinde kürtaj olabiliyordu.

Milliyetçi Hukuk ve Adalet Partisi (PiS) geçen yıl, konuyu iktidar tarafından atanmış Anayasa Mahkemesi'ne taşımıştı. Birleşik Polonya milletvekili Maria Kurowska ise, “Anayasa Mahkemesi'nin verdiği kararlardan memnunuz çünkü hasta olduğu için bir çocuğu öldüremezsiniz. Bu bir fetüs değil, bir çocuk" ifadesini kullandı.

KADINLAR GREVE GİTMİŞTİ

Polonya'da 2016'da da kürtajın tamamen yasaklanması gündeme gelmiş, tasarı geniş çaplı protestolara neden olmuş ve kadınlar tepki olarak greve gitmişti.Ülkedeki kadın hakları örgütleri de hükümete kürtaj yasalarını daha da katılaştırmama çağrısı yapıyordu. Kitle eylemleri sonunda Polonya Başbakan Yardımcısı Jaroslaw Gowin, ülkede kürtajın tamamen yasaklanmasını öngören ve parlamentoya gönderilen yasa tasarısının uygulanmayacağını açıklamıştı.

Yasa tasarısı parlamentoda yapılan oylamada ezici bir çoğunlukla reddedilmişti.