"Rasyonel zemin" dar gelirliyi çarptı
Enflasyon rekor kırarak yılın zirvesine ulaştı. TÜİK, enflasyonu aylık yüzde 9,09, yıllık yüzde 58,9 olarak hesapladı. Verilerin halkın hissettiği oranları yansıtmadığını belirten DİSK-AR’a göre yoksulun gıda enflasyonu yüzde 114,4
BirGün/ANKARA
Seçim sonrası uygulanan ekonomi politikaları ile yeniden yükselişe geçen enflasyon yılın zirvesine ulaştı. Enflasyon hesaplaması yapan diğer kurumlardan ilk kez daha yüksek oran açıklayan TÜİK'in hesaplamalarına göre enflasyon, ağustos ayında yüzde 9,09 arttı.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre enflasyon Ağustos'ta tahminleri aştı. TÜİK'e göre, enflasyon oranı aylık yüzde 9,09, yıllık yüzde 58,94 oldu. Daha önce yaptığı hesaplamalar sonucu ulaştığı enflasyon rakamı TÜİK'in rakamının üstünde olan ENAG ağustos enflasyonunu yüzde 8,59, İstanbul Ticaret Odası ise yüzde 8,79 olarak açıkladı.
Ağustosta bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup yüzde 89,31 ile lokanta ve oteller oldu. Onu yüzde 77,55 ile sağlık, yüzde 72,86 ile gıda ve alkolsüz içecekler takip etti. Yüksek enflasyon altında satın alma gücü gerileyen ücretler ve özellikle temel tüketim mallarındaki sürekli gerçekleşen sert yükselişler toplumun daha da zor bir yaşam sürmesine neden olmaya başlarken Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ‘geçiş süreci’ vurgusu yaptı. Şimşek, “Enflasyonla mücadelenin biraz zaman alacağını biliyoruz. Geçiş dönemindeyiz. Enflasyonu kontrol altına almak ve daha sonra düşürmek için ne gerekiyorsa parasal sıkılaşma, kredi politikası ve gelirler politikaları, yapacağız. Sonuçta sabretmemize değecek. Enflasyonla mücadelede kesinlikle kararlıyız” ifadelerini kullandı.
Merkez Bankası da enflasyonun yıl sonunda Enflasyon Raporu’ndaki tahmin aralığının üst sınırı olan yüzde 62’ye yakın seyretmesini bekliyor.
YOKSULUN GIDA ENFLASYONU ÜÇ HANELİ
Yüksek açıklanmasına karşın resmi enflasyon hala halkın gerçek enflasyonunu yansıtmıyor. Resmi ortalama enflasyon oranları düşük gelirlilerin, emekçilerin günlük yaşamda karşılaştığı ve hissettiği oranlar olmaması nedeniyle DİSK-AR tarafından gelir gruplarına göre hissedilen gıda enflasyonu hesaplandı. Buna göre gıda enflasyonu ortalama yüzde 72,9 olarak gerçekleşirken emeklilerde gıda enflasyonu yüzde 89,5 oldu. En yoksul yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu ise yüzde 114,4 olarak gerçekleşti. Öti yardan yüzde 20’lik en yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu ise yüzde 53 oranında kaldı.
Bu durum enflasyonun gelir gruplarına, farklı toplumsal kesim ve sınıflara göre önemli ölçüde farklı hissedildiğini ortaya koydu. Öte yandan son yıllarda gıda enflasyonu ile genel enflasyon arasındaki fark açılmaya başladı. Ağustos 2023’te TÜFE endeksi 1.614 olurken, gıda enflasyonu endeksi 2 bin 329 oldu.
KAMU EMEKÇİSİNİN BİR AYLIK KAYBI: YÜZDE 17
KESK’e bağlı Büro Emekçileri Sendikası’nın (BES) Kamu Emekçilerinin Enflasyon Sepeti Araştırması’na göre; ağustos ayı enflasyonu yüzde 10,25, yıllık enflasyon ise yüzde 106,01 olarak hesaplandı.
KESK’e bağlı BES, memurların aylık enflasyon verilerini açıkladı. BES’in konuyla ilgili yaptığı yazılı açıklama şöyle: "Hükümetin kamu emekçilerine ikinci altı ay için reva gördüğü yüzde 6 maaş artışı TÜİK’in hesaplamalarına göre 2023 yılı Temmuz-Ağustos ayı TÜFE rakamı yüzde 19,44 ile 13,44 puan gerisinde kalmıştır. Yani kamu emekçileri 2023 yılı Ağustos ayında ücretlerinde yüzde 17,21 puanlık enflasyon kaybına uğramıştır. Enflasyon 2023 yılı temmuz ayında yüzde 58,94 olan TÜİK enflasyonun 47,07 puan üzerinde gerçekleşerek yüzde 106,01 olmuştur. Yıllık gıda enflasyonu ise; TÜİK rakamlarının 59,73 puan üzerinde tamı tamına yüzde 132,59 olmuştur.”
