Savaş yorgunu
Ukrayna’daki savaştan ‘bıkan’ komşuları, Kiev’e desteğini sorguluyor. NATO üyesi Slovakya’da Moskova yanlısı Smer Partisi, bugün gerçekleşecek seçimden zaferle ayrılabilir.
Dış Haberler
Ukrayna’da süregelen savaştan ‘yorgun düşen’ Avrupalı komşuları, Kiev’e gösterdikleri kayıtsız desteği sorguluyor. Kiev’in sıkı destekçilerinden Slovakya’da 4,4 milyon seçmen, bugün yeni hükümeti belirlemek için sandık başına gidecek. NATO üyesi Slovakya’da eski Başbakan Robert Fico’nun tekrar iktidara gelmesi durumunda, Moskova’ya daha yakın bir politika izlemesi bekleniyor. Son anketler, Ukrayna’ya askerî yardımı sonlandırma sözü veren eski Başbakan Robert Fico’nun sosyal demokrat Smer (Yön) Partisi’nin, en yakın rakibi olan Michal Simecka liderliğindeki liberal İlerici Slovakya (PS) ile başa baş gittiğini gösteriyor. Anketler iki partinin oy oranları yüzde 20 bandında seyrettiğini gösterse de bazı anketlere göre Smer’in birkaç puan farkla yarışı önde götürüyor.
KOALİSYON BEKLENTİSİ
Yaklaşık 25 parti ve ittifakın yarıştığı sandıktan birinci çıkan parti, Cumhurbaşkanı Zuzana Caputova’dan hükümeti kurma yetkisi alacak. Ancak iki parti de hükümet kurmak için 150 koltuklu parlamentoda yeterli çoğunluğu sağlayamayacağı için meclise girecek diğer partilerle yoğun ittifak kurma müzakereleri gerçekleştirecek. Öte yandan eski bir SMER-SSD üyesi Peter Pellegrini liderliğinde üçüncü büyük parti olan Hlas (Ses) Partisi, hükümet kurma konusunda kilit parti konumunda. Slovakya halkının, Ukrayna’da süregelen savaşın ülkeye siyasi ve ekonomik yansımalarından şikayetleri giderek arttı. Ayrıca enflasyondan hayat pahalılığına, göçmen sorunundan sağlık hizmetlerinde yaşanan sorunlara ve yıllardır süren siyasi istikrarsızlığa kadar birçok konu ülkede kutuplaşma yarattı.
MOSKOVA İLE YAKINLAŞMA
Fico’nun iktidara gelmesi durumunda Ukrayna’nın bir diğer komşusu olan Macaristan’ın lideri Victor Orban’la “Kiev’e destek vermeyen” bir ittifak kurması ihtimali var. Söz konusu iki ülke geçen haftalarda AB’nin Ukrayna tahılına yönelik kısıtlamaları kaldırmasıyla kendi yasaklarını uygulayacaklarını açıklamıştı.
AB ve ABD öncülüğünde Kiev’e kayıtsız desteğin ağır sonuçlarıyla yüzleşen ülkelerden Polonya’da ise parlamento seçimleri için 15 Ekim’de sandık kurulacak. Ülkede, iktidardaki aşırı sağcı Hukuk ve Adalet Partisi’nin (PiS) sandıktan tekrar zaferle ayrılması bekleniyor. Slovakya gibi Ukrayna tahılına yönelik kendi kısıtlamlarını uygulayacağını açıklayan bir diğer ülke olan Polonya’da AB ile bağlarını giderek koparan Başbakan Jaroslaw Kaczynski’nin,’rol modeli’ Orban’a benzer politikalar gütmesi bekleniyor.
SİYASİ KRİZ 5 YILDIR SÜRÜYOR
Ülkede 3 kez başbakanlık görevinde bulunan Fico, son olarak 2018 yılında, kendisi hakkındaki yolsuzluk iddialarını araştıran gazeteci Jan Kuciak’ın öldürülmesiyle başlayan protestoların ardından istifa etmişti. Fico’nun istifasının ardından aynı partiden Peter Pellegrini başbakanlık koltuğuna oturdu. 2020’deki seçimlerde Sıradan İnsanlar ve Bağımsız Şahsiyetler Partisi (OLANO) liderliğindeki 4’lü koalisyon hükümetinin başbakanı Eduard Heger, Aralık 2022’de meclisteki oylamada güvenoyu alamadı. Ardından Cumhurbaşkanı Zuzana Caputova, Heger’in azınlık hükümetini erken genel seçime taşıması için görevlendirdi ancak Heger Ocak 2023’te istifa etti. Heger’in yerine getirilen Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Ludovit Odor ise 15 Mayıs’taki güven oylamasını kazanamadı.
