Seçim propagandasıydı: Hedef Ay kadar uzak
Erdoğan tarafından açıklanan, “Ay’a sert iniş” hedefinin yalnızca yüzde 40’ına ulaşıldı. İktidarın propaganda malzemesi olarak kullandığı yolculuk için 1,6 milyar TL ödenirken TUA yalnızca 882,3 milyon TL ödenek kullandı.
Mustafa BİLDİRCİN
Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı, özel bir şirket aracılığıyla 19 Ocak’ta uzaya gitti. Elon Musk’a ait Space X aracılığıyla gerçekleştirilen uzay yolculuğunun ardından Gezeravcı, 20 Ocak’ta Uluslararası Uzay İstasyonu ISS’e girdi. Toplamda 14 gün sürecek uzay macerası için Türkiye’nin Space X isimli şirkete 55 milyon dolar ödediği iddia edildi. Türk Lirası karşılığı 1 milyar 650 milyon TL olan şirkete yapılan ödemenin, “Gidiş-dönüş biletini” kapsadığı kaydedildi.
İktidar ve iktidara yakın medya, ticari bir şirket aracılığıyla gerçekleştirilen uzay yolculuğunu kısa sürede yerel seçim propagandası haline getirdi. Yolculuğun maliyeti ise henüz herhangi bir resmi kaynaktan paylaşılmadı.
AY HEDEFİ BAŞKA BAHARA
Gezeravcı’nın uzay yolculuğunun maliyeti tartışma yaratırken gözler, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından iddialı görevler yüklenen Türkiye Uzay Ajansı’nın faaliyetleri ve harcamalarına çevrildi. Ajansın verilerine göre, 2023 yılı içinde gerçekleşmesi planlanan Ay’a sert iniş hedefinin ilerleme oranı yüzde 40’ta kaldı. TUA, Ay’a sert iniş hedefinin ilerleme oranının 2024 yılının sonunda ancak yüzde 50’ye ulaşacağını bildirdi. Hedefin 2025 ve 2026 yıllarındaki ilerleme oranları ise sırasıyla yüzde 60 ve yüzde 100 olarak kaydedildi.
Ay’a sert iniş hedefi hedeflenen sürede gerçekleştirilemezken Ay’a yumuşak iniş hedefinin de gerçekleşme ihtimalinin çok uzak olduğu hesaplandı. Buna göre, 2022 yılında yüzde 2 olan Ay’a yumuşak iniş hedefinin gerçekleşme oranı 2023’te yüzde 5, 2024’te yüzde 3, 2025’te ise yüzde 5 olarak tahmin edildi.
CEP HARÇLIĞI
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 48 milyar TL harcadığı 2023 yılında TUA’nın yaptığı toplam harcamanın, Space X’e ödenen paranın ancak yarısı kadar olduğu belirlendi. Buna göre, 2023 yılı için yalnızca 1,6 milyar TL ödenek alan ajans, 12 ayda 882 milyon 377 bin TL kullandı. TUA’nın 2023 yılında yaptığı harcama, bazı aylara göre şöyle sıralandı:
Şubat: 2,1 milyon TL
Nisan: 107,3 milyon TL
Haziran: 2,6 milyon TL
Ağustos: 3,1 milyon TL
Ekim: 3,7 milyon TL
Aralık: 307,6 milyon TL
