Zorla nişanlandırılan çocuk ilk değil: Münferit değil sistematik

İlayda KAYA

Konya Beyşehir’de 13 yaşındaki C.S. ile 28 yaşındaki Ali G.’nin nişanlandırılmasının ardından ilçede buna benzer birçok cinsel şiddet vakasının yaşandığı ortaya çıktı. Tepki çeken olay sonrası konuşan C.S.’nin ailesi, “Bu olay ilk kez yaşanıyormuş gibi abartıldı. Kızımız 13 değil 14 yaşında. İri duruyor diye okula göndermek istemiyoruz” skandal ifadelerle savundu. Öte yandan ulusal ve uluslararası raporlara göre, çocuk yaşta zorla evlendirmenin en çok yaşandığı iller arasında Konya ilk sıralarda yer aldı. Çocuk hakları savunucuları istismarın AKP iktidarında arttığına dikkat çekti.

NORMALİZE EDİLEMEZ

SOL Feminist Hareket üyesi avukat Damla Yıldırım, BirGün’e yaptığı açıklamada, iktidarın cezasızlık politikasına tepki göstererek, şunları söyledi: “Ailenin çocuklarının 14 yaşında olduğunu söyleyerek savunmaya çalışması, toplumda ortaya çıkan infiale ‘abartı’ şeklinde verilen tepkiler aslında çocuk istismarının AKP iktidarı sürecinde toplumda nasıl normalize edilmeye çalışıldığının bir göstergesi. Başta tarikat ve cemaatler olmak üzere meydana gelen istismar vakalarında da bu tarz tepkiler ile çocuk istismarının cezasızlık politikası ile normalize etme eğiliminin arttığını görüyoruz. Çok kısa bir süre önce bir benzerini H.K.G sürecinde yaşadık. Türk Hukuk sistemine göre,  18 yaşın altında herkes çocuk iken çocuk evliliklerinin sanki 14 yaşında normalmiş gibi nitelendirmeye çalışmak kabul edilemez. AKP iktidarı döneminde gericilik, karanlık tarikat düzeni, çocuk istismarı, istismar faillerine yönelik cezasızlık politikası hepsinde büyük bir artış meydana geldi. Bu AKP iktidarının uzun süredir uyguladığı politikanın yani aslında yapılan bilinçli tercihin bir sonucu. İktidar en başından beri çocuk evliliklerinin önüne geçecek düzenlemelere savaş açıyor, cemaat ve tarikat düzenini koruyor, İstismar faillerine yönelik af düzenlemeleri ile cezasızlık politikası uygulayıp, failleri adeta ödüllendiriyor.”

Yıldırım, İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme tercihinden sonra 2011 yılında imzalanan "Çocukların Cinsel Sömürü ve Cinsel İstismara Karşı Korunmasına İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi" olan Lanzarote Sözleşmesi’nin de gericilerin hedefinde olduğunu söyledi.

∗∗∗

EBEVEYN SUÇA ORTAK OLMAMALI

Önce Çocuklar ve Kadınlar Derneği gönüllü avukatlarından Begüm Osma da şu ifadeleri kullandı: “Biz defaten çocuk yaşta evlilik adı altında topluma empoze edilmeye çalışılan ancak açıkça çocuğun cinsel istismarı olan hukuka aykırı eylemin suç olduğunu dile getirmeye devam edeceğiz. Bu noktada ebeveynlerin ve devletin yükümlülükleri olduğunu da hatırlatırız. ‘Çocuğun evlendirilmesi’ çocuğun cinsel istismarıdır ve oldukça ağır yaptırımları olan bir suç olarak TCK’de düzenlenmiştir. Çocukların kanuna aykırı olarak evlendirilme merasimine tabi tutulması hem ebeveynler açısından TCK anlamında suç teşkil edecek, hem çocuklar ilgili kurumlara alınacak, hem de tarafı olduğumuz sözleşmeler kapsamında devlete çeşitli yaptırımlar yükleyecektir. Anne babalar da susmamalı, susmak suça ortak olmaktır. Bizler bunun bir zihniyet meselesi olduğunu bilmekle beraber kutsal olanın aile olmadığını hatırlatırız.”

∗∗∗

İSTİSMAR VAKALARI SONA ERMİYOR

Çocuğa yönelik istismar olaylarından bazıları şöyle:

• 13.12.2023 Bursa’da bir okulda öğretmen olarak görev yapan S.Y.’nin, sınavdan 100 puan aldığı için ödüllendireceğini söylediği kız öğrencisi Ö.K.’ye istismarda bulunduğu iddiasıyla dava açıldı. Öğretmenin 22 yıl hapsi istendi. S.Y., "Öğrencimin 15 yaşından büyük olduğunu düşünmüştüm" dedi.

• 17.10.2023 Mardin’de 8 yaşındaki kız çocuk ile 9 yaşındaki amcasının oğlu için, aile arasında düzenlenen nişan töreninin ortaya çıkmasıyla başlatılan soruşturma kapsamında gözaltına alınan çocukların anne ve babaları serbest bırakıldı.

∗∗∗

VERİLER ÜRKÜTÜCÜ BOYUTTA

UNICEF’in çocuk evlilikleri 2021 verisinde, Türkiye, 202 ülke arasında evlenen çocuk oranları listesinde yüzde 14,7’yle 87’nci sırada yer alıyor. Türkiye’de şu anda 18-45 yaş arasındaki her 5 kadından 1’i çocuk yaşta evlendi. Çocuk yaşta evlenen her 3 kadından 1’i çocuk yaşta anne olurken, kadınların yarısı ise şiddete maruz bırakıldı. TÜİK 2020 verilerine göre 15 yaşında küçük 117 çocuk doğum yaptı. 18 yaşından küçük toplam çocuk anne sayısı ise 8 bin 271. Bu resmi rakamlara, yaşı büyültülerek evlendirilen kız çocukları ise dâhil edilmiyor. Raporda, Urfa, Konya, İstanbul, Antep gibi büyükşehirlerde çocuk yaşta evlilikler zirvede.