Hezaren Çiçeği dinliyor, duyuyor musun?
Bilmem bilir misiniz Bu nazlı çiçeğin adını “Binlerce”dir manası Beyaz, pembe, mor, mavi Yazın açar renkli renkli Yunus şeklindeki çiçekleri (delphinium) Uzun sapına dizili Var 300’den fazla çeşidi Sever en çok güneşi ve nemi Boyu bulur 2 metreyi Osmanlı saray bahçelerinde Salınır sanki renkli başaklar gibi “Saray çiçeği” de derler ona işte bu yüzden Hasır örme sanatının en güzeline adını veren İşte karşınızda hezaren!
Hezaren efsanesi:
İlyada destanında; Ajax büyük kalkanıyla Paris tarafından öldürülen Akhilleus’u taşırken Odysseus da onlara engel olmak isteyen Truvalılarla savaşır ve sonunda kazanınlar. Akhilleus’un cenaze töreninden hemen sonra onun Olympos dağında Hephaistos tarafından dövülmüş büyülü zırhını kimin alması gerektiği konusunda anlaşmazlık çıkar. Ajax, Truvalılarla savaşırken ne kadar uğraştığını anlatır ve zırhı kendisinin hak ettiğini söylerken, Odysseus bir şekilde konseydeki herkesi ikna eder ve zırhı alır. Bu karar karşısında şok olan Ajax bu haksızlığa katlanamaz ve bir anlık gafletle kılıcını kendi göğsüne saplayarak intihar eder. Dökülen kanlarından ise bilin bakalım hangi çiçek yetişir? Hezaren çiçekleri...
Hazeran sanatı:
Hazeran, geleneksel hasır örme sanatının en güzelidir. Bu zanaat, dekorasyonda kullanılan el işçiliğiyle yapılan kamış dokuma tekniğidir. Bu örgü tekniğini; yatak başı, dolap kapakları, komodin-şifonyer çekmeceleri ve özellikle sandalyeler gibi günlük yaşamda kullandığımız mobilyaların birçok kısmında dokunarak kullanılması onlara nostaljik ve doğal bir dokunuş katar. Altı kat hasır ile (ülkelere göre bambu ipleriyle) örülen bu modele yakından bakıldığında, ortasındaki boşluklarla oluşan motifin hazeran çiçeğine benzediğini fark edersiniz. Mısır Firavunlarının sepet malzemesi olarak ortaya çıkan ve 1600’lerde kamış mobilyalar olarak Hollanda, İngiltere ve Fransa'da, daha sonra özellikle kullanım uygunluğuna bağlı olarak sıcak iklim Hindistan, Fas, İran gibi ülkelerde ve tabii ki Osmanlı zamanında el sanatları olarak yaygın bir şekilde kullanılarak hayatımıza girmiş. 19. yüzyılda Amerika’da seri üretim ihtiyacı ile dokuma işi makinelere devredildi. Bu modası geçmeyen zarif mobilyaları hala bu sanatı iğne oyası gibi ilmek ilmek uygulamaya devam eden değerli ustalarımız olduğu için çok şanslıyız.
Bilimsel adı
Delphinium, düğün çiçeğigiller (Ranunculaceae) familyasından bir bitki cinsi. Ayrıca hezaren ve saray çiçeği olarak da bilinir. Anadolu'da 30 kadar delphinium türü vardır.
Hezarenin Şifası/Faydası:
Hezaren içerisinde çeşitli alkaloitler, sabit ve uçucu bir yağ bulunuyor. Çiçeğin filizleri ve tohumları çok zehirli. Bu yüzden dahili ve harici olarak kullanımı tercih edilmiyor. Tüketilirse hem fiziksel hem de ruhsal olarak hasta edebiliyor. Ama bu zehrin bize faydası olacak şekilde kullanımı mevcut: Bit, pire, kene gibi zararlıları öldürmekte çok etkili olduğu için bit otu olarak da biliniyor.
Hezarenli Bir Şiir
İnsanlar bir gülü bir senetle
Değiştirmeye alıştılar
İnsanlar başka insanların hayatını
Bir hezaren sandalye midir hayat
Dizip kaldırmaya alıştılar
İnsanlar yüreği ve onuru, alıştılar
Yelin üflediği yaprak mıdır onur
Yürek arsız otlar gibi ayak altında
Tanımıyor kimse kimseyi
Ve kendini tanımak istemiyor
İnsan tanımazsa kendini insan
Nasıl varolabilir
Deli Kızın Türküsü, Gülten Akın
Arasında hezaren kurumuş bir kitap:
Harikulade bir gözyaşı düştü
Kapıdaki tutku çiçeğinden
Geliyor kumrum, sevgilim,
Hayatım, yazgım;
Kırmızı gül haykırıyor,
"yakında o, yakında";
Beyaz gül ağlıyor, "geç kaldı o, geç."
Hezaren çiçeği dinliyor "duyuyorum,
duyuyorum."
Nilüfer fısıldıyor, "bekliyorum."
Virginia Woolf’un “Kendine Ait Bir Oda,” kitabında yer verdiği bu şiir, çok sevdiği İngiliz şair Alfred Lord Tennyson’a aittir.
Kaynaklar
https://tr.wikipedia.org/wiki/Delphinium
https://iyikigormusum.com/ciceklerin-mitolojik-hikayeleri-ve-anlamlari
https://www.sifalidoktor.com/bit-otu-ve-bit-otunun-faydalari-hazeran-cicegi-hezaren/
https://www.sandalyeonline.com/blog/icerik/hazeran-stiline-bakis
https://blog.ciceksepeti.com/temmuz-ayi-cicegi-hezaren/