Google Play Store
App Store

Komşu Yunanistan ile Türkiye, hemen hemen aynı zamanda ‘erken seçim’ sürecine girdiler. Seçim takvimindeki bu tesadüfün yanı sıra, komşu ile aramızda bazı benzerliklerin yanında, farklar da var...

Biz 7 Haziran’da seçim yaptık, onlar ocak ayında... Yunanistan’da ilk erken seçimde, SYRIZA birinci parti çıkarak iktidara gelmişti. Türkiye’de ise 7 Haziran seçimlerinde AKP tek başına iktidar olma vasfını yitirdi, muhalefet, oyların yüzde 60’ını aldı, Kaçak Saray’dakinin kimyası bozuldu.

Yunanistan ve kriz

Daha önce de yazmıştım, Yunanistan ekonomisi oldukça kritik durumda. Özellikle de kamu maliyesi perişan, kamu borç yükü milli gelirin yüzde 60’ı olması gerekirken yüzde 180 boyutunda. 11 milyon nüfuslu Yunanistan’ın 550 milyar dolar dış borcu var, 78 milyonluk Türkiye’nin 400 milyar dolar… Ekonomi, küresel krize yüksek kamu açığı ve yüksek borç yükü ile yakalandı ve bir yandan küçülürken bir yandan kamu yükümlülüklerini yerine getirmek için borçlandıkça borçlandı. Bugün büyüyemeyen ve işsizliği yüzde 27’yi bulmuş bir Yunanistan gerçeği, enkazı var.

Bu yıkıntıyı iktidardaki SYRIZA yaratmadı, önceki merkez sağ ve merkez sol partilerin döneminde oldu bunlar… SYRIZA, bu çıkmaza çare olma iddiasıyla iktidar oldu ve miras aldığı bu sorun yumağını nasıl çözerim diye çabaladı. Yunanistan halkı, Avro alanından, AB üyeliğinden çıkmak istemiyor ama, hep kendine yontan küresel bankaların ve onların sesi Troyka’nın iliklerini sömürmelerine daha fazla izin verilmesini de istemiyor. SYRIZA, bu beklentiyi karşılamak gibi çetin bir misyon yerine getirmeye çabalıyor, taktik geri adımlar atma pahasına...

Erken seçim

Yunanistan’da ekonomik krizle boğuşan SYRIZA lideri Başbakan Aleksis Çipras, izlediği politikayı daha rahat sürdürmek için yeniden bir erken seçime ihtiyaç duydu.

Türkiye’de de 7 Haziran seçimlerinin sonucundan tek parti olma keyfiyetini ve hukuksuz iktidar sürdürme şansını yitiren Kaçak Saray, her tür koalisyon ihtimalini de engellemek yoluyla, yeniden seçimi, hem de savaş çıkartarak gündeme soktu.

Yunanistan’da muhalefet ve kamuoyunun geniş kesimi, seçimlerden yorgundu ve erken seçime istemeye istemeye evet demek durumunda kaldılar. Bizde de her cenahtan iş dünyası başta olmak üzere, tüm kesimler, seçimlerin yenilenmesi yerine uzlaşmayı, koalisyonu talep etti. Ama bu kesimlerin değil, Kaçak Saray’daki iradenin dediği oldu, seçime gidiliyor. Yunanistan’daki, mevcut koalisyon, izlenen iktisadi politikada uzlaşmadıkları için koalisyonu bozdu.

Seçim hükümeti farkı

Komşu ile Türkiye seçime giderken demokrasi kültüründeki orantısızlık, geleneklere saygı farkı da ortaya çıktı. Çipras, yeni seçime giderken, SYRIZA’da radikal diye nitelenen kanat başkaldırdı, istifa edenler yeni bir parti (Halk Birliği) kurdu. Bu da SYRIZA’nın tek başına iktidar olma şansını azaltmış durumda. Çipras, bu gelişmeden sonra, şimdi seçimden sonra bir Ulusal Birlik koalisyonu kurmaktan söz ediyor.

Komşuda Başbakan istifa ettikten sonra, Cumhurbaşkanı Pavlopulos yasalara uyarak parlamentodaki partilerin liderleriyle görüştü ve bir koalisyon kurma görevini verdi.

Bu çabalar sonuç vermeyince erken seçim kesinleşti. Türkiye’de RTE, bu görevi Kaçak Saray’ı eleştirdikleri için “Saray’ın adresini bilmiyorlar” savıyla ana muhalefet lideri Kılıçdaroğlu’na vermedi, seçim hükümeti adıyla yine hile, hurda dolu bir kabineyi kendi müdahaleleriyle yine AKP Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu’na kurdurdu.

Oysa Yunanistan’da Cumhurbaşkanı, geçici seçim hükümetinin başına tarafsız Yüksek Mahkeme üyesini getirdi. Farkı görüyor musunuz? Pavlopulos’un bu göreve atadığı Bayan Vasiliki Thanou ile, bu ülkede ilk kez bir kadın, Başbakanlık koltuğuna oturdu.

Beklenti

Komşu da, biz de, istikrarlı yeni bir hükümet kurulacağı umuduyla son seçimlerden çok kısa bir süre sonra gene sandık başına gitmeye hazırlık yapıyoruz. Orada seçimlerde hile-hurda endişesi yok, kan dökülmeden seçime hazırlanıyorlar ve çok muhtemel, yine bir koalisyon hükümeti ihtimalini hazmetmiş olarak sandığa gidiyorlar. Ya bizde? Anketlerde AKP oylarını yüzde 35’e düşmüş gördüğü taktirde, Kaçak Saray’ın seçimi bir yıl kadar uzatma yoluna gideceği ihtimalinden konuşuluyor. Komşu, koalisyonu,uzlaşmayı bir ülke gerçeği olarak kabullenmişken Kaçak Saray iradesi, her tür koalisyon ihtimalini, sonunu hazırlayacak kâbus olarak görüyor. Ama ‘kaderden kaçılmaz’...