AKP iktidarı 2023’te emekçiyi yok saydı
İşçilerin sorunları 2023’te de derinleşti. Emekçiler için iş cinayetleri, sömürü ve mobbing yılı oldu.
Mustafa BİLDİRCİN
AKP iktidarının ekonomi politikası, Türkiye’de 7’den 77’ye herkesi yoksulluğun pençesine hapsetti. Çalışanından emeklisine toplumun tüm kesimi en temel ihtiyaçlarını karşılamakta dahi güçlük çeker hale getirildi. AKP’nin sermaye yanlısı politikası ise en çok emekçileri vurdu. CHP Milletvekili Veli Ağbaba’nın, “2023 Geride Kalırken Emekçilerin Durumu” isimli çalışması da Türkiye’deki emekçilerin içinde bulunduğu tabloya ayna tutu. Türkiye'de emekçilerin sorunları, AKP’li yıllarda kangren halini aldı. İş cinayetleri, sömürü ve mobbing 2023 yılı emek gündemine damgasını vurdu.
CHP’li Ağbaba’nın çalışması içler acısı hali gözler önüne serdi. Türkiye’nin emekçiler için “Cehenneme çevrildiğini” savunan Ağbaba’nın çalışmasında şunlar kaydedildi: Türkiye 2023 yılında da vatandaşına en düşük asgari ücreti veren Avrupa ülkeleri arasında yer aldı. AKP’li yıllarda fabrikalar, atölyeler, madenler işçi mezarlığına dönüştü. Yılın 11 ayında en az bin 772 işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti. AKP meslek eğitimi adı altında çocuk emeğinin sömürüsünü meşrulaştırdı. 11 ayda en az 49 çocuk iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. AKP’nin yönetime geldiği 2002 yılında en düşük emekli maaşı 240 TL, asgari ücret ise 184 TL olarak belirlendi. En düşük emekli maaşı, asgari ücretin 1,3 kat üzerine çıktı. Ancak Aralık 2023 verilerine göre, emekli maaşı asgari ücretin yüzde 65’ine kadar geriledi.
24 Aralık 2017 tarihinde 696 sayılı KHK ile kadroya geçirilen taşeron işçilerin dışında kalan taşeron işçiler için 2023 de hayal kırıklığıyla geçti. Toplam 150 bin civarında çalışan işçi, bu düzenlemelerin dışında kaldı. Kayıt dışı çalışma ile yetersiz mücadele ve emek gelirlerinin baskılanmasına dayanan ekonomi modeli nedeniyle Türkiye'de kayıt dışı çalışan sayısı 8,7 milyona ulaştı. Kadınlara dönük ayrımcılık 2023’te de devam etti. Kadınlarda işgücüne katılım oranının yalnızca yüzde 36 olduğu hesaplandı.
İŞÇİ DÜŞMANLIĞI
Sendikal örgütlenme gibi temel sosyal haklarını kullanmak isteyen işçiler, 2023 yılında da çeşitli zorluklarla karşılaştı. İşçiler hak aradıklarında karşılarında yalnızca işverenleri değil aynı zamanda AKP’yi buldu. Agrobay işçileri, Özak Tekstil örneklerinde olduğu gibi birçok işçi eylemine güvenlik güçleri sert bir şekilde müdahale ederken AKP, emekçilerin hak arayışlarını ezmek için elinden geleni yaptı.
